Cytaty wzbogacają i uzupełniają nasze wypracowania. Umiejętnie wprowadzone i skomentowane podnoszą walory naszej pracy i jej ocenę końcową. Ale jak wprowadzić cytat, by „nie odstawał” od reszty pracy, a pięknie się z nią komponował? Naszym „poligonem doświadczalnym” będą cytaty związane z człowiekiem.
Pamiętaj!
Cytat jest dosłownym przytoczeniem czyichś słów lub innego tekstu. Kiedy cytujemy – do naszej pracy wprowadzamy słowa słynnego poety, filozofa, pisarza, polityka lub przywódcy duchowego.
Jak to zrobić?
Mamy fajny, ciekawy temat pracy i kilka cytatów, które się nam bardzo podobają. Najprościej byłoby wykorzystać wszystkie cytaty, i to jeden pod drugim. Ale czy najprościej – znaczy dobrze? Niestety, nie.
Czego potrzebuje cytat?
Używając cytatów, pamiętajmy o zdaniach wprowadzających, tzn. takich, które zapowiedzą cytat, wprowadzą go. Dlaczego? Cytat nie może być oderwany od reszty pracy, nie można go też wrzucić w dowolne miejsce, tylko dlatego, że nie wiemy, co napisać, albo tak właśnie się nam podoba.
- Jeśli pracę rozpoczynamy cytatem, nie używamy zdań wprowadzających, ale musimy odnieść się do niego w dalszej części pracy.
- Cytat możemy umieścić na końcu pracy i wtedy zdania wprowadzające powinny pomóc nam „z wdziękiem” zakończyć pracę.
- W rozprawkach cytaty mogą służyć nam jako argumenty – wtedy umieszczamy je w środku pracy.
Niektóre sposoby są dobre w rozwinięciu pracy, jak i w jej zakończeniu. Oto przykłady:
- Na potwierdzenie moich słów przytoczę myśl Platona, który powiedział: „Stać się naprawdę dobrym człowiekiem jest rzeczą trudną”.
- W żaden sposób nie można podważyć słów Stefana Żeromskiego: „Człowiek – jest to święta rzecz, której krzywdzić nikomu nie wolno”.
- Czyż można nie zgodzić się ze słowami Antoniego Czechowa: „W człowieku wszystko powinno być piękne. I twarz, i ubranie, i dusza, i myśli”.
- Ten piękny fragment wiersza Jerzego Lieberta będzie uzupełnieniem moich słów: Uczę się ciebie, człowieku.
Powoli się uczę, powoli.
Od tego uczenia trudnego
Raduje się serce (…).
Jeden cytat – 13 sposobów!
Każdy cytat wprowadzić można na wiele sposobów. Jak?
Oto przykłady:
1. Każdy człowiek ma prawo popełniać błędy i, jak powiedział Seneka Młodszy: „Błądzić jest rzeczą ludzką”. Ale każdy, kto popełnia błędy, powinien umieć się do nich przyznać.
2. Tak. Bohater tej książki postąpił źle, ale nie można potępiać go całkowicie. Dlaczego? Odpowiedzią na to pytanie niech będą słowa Seneki Młodszego: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
3. Niech potwierdzeniem moich słów będzie myśl znana wszystkim, ale często zapominana: „Błądzić jest rzeczą ludzką”. Jej autor, Seneka Młodszy, tę prawdę wypowiedział dawno temu, ale upływ czasu nie pozbawił jej wartości.
4. Wydaje mi się, że jestem dorosły, dlatego często sam podejmuję ważne decyzje. Nie wszystkie są trafne. Popełniam wiele błędów, ale czy to nie jest wpisane w naturę człowieka? Przecież Seneka Młodszy powiedział: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
5. W tym miejscu pragnę przywołać cytat, który moim zdaniem jest niesłychanie ważny: „Błądzić jest rzeczą ludzką”, ale czy to oznacza, że każdy czyn można usprawiedliwić?
6. Skomentuję to jednym zdaniem. Zdaniem, którego autorem jest Seneka Młodszy: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
7. Mam nadzieję, że ten cytat będzie doskonałym zakończeniem mojej pracy. Te słowa wypowiedział dawno, dawno temu pewien bardzo mądry człowiek – Seneka Młodszy: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
8. Na potwierdzenie wysuniętej tezy przytoczę słowa znanego filozofa, Seneki Młodszego: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
9. Niech moje argumenty wesprze swym autorytetem Seneka Młodszy, który stwierdził: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
10. Swoją tezę poprę sądem Seneki Młodszego: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
11. Jeśli ktoś twierdzi, że nigdy się nie myli i nie popełnia błędów – kłamie. Nie ma osób nieomylnych. Bohater omawianej przeze mnie powieści potrafił przyznać się do błędu. Dlaczego? Ponieważ „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
12. A teraz pragnę rozważyć pogląd filozofa, Seneki Młodszego: „Błądzić jest rzeczą ludzką”. Dlaczego to twierdzenie jest tak ważne w życiu każdego człowieka?
13. Swoje dotychczasowe argumenty uzupełnię myślą filozoficzną, której autorem jest Seneka Młodszy: „Błądzić jest rzeczą ludzką”.
I jeszcze parę podpowiedzi:
Oto kilka zdań, które ułatwią Ci wprowadzenie cytatu:
- Przykład? Proszę bardzo…
- W tym miejscu zacytuję słowa słynnego pisarza…
- Przytoczę słynne słowa bohatera…
- Zobrazuję tę myśl cytatem…
- Oto przykład takiej wypowiedzi…
- Te słowa uważam za szczególnie mądre i cenne, dlatego pragnę je przytoczyć…
- Cytuję ten pogląd na dowód…
- Oto zdanie na ten temat słynnego noblisty…
- Moje poglądy na ten temat potwierdzę wypowiedzią…
Nie zawsze musimy zgadzać się ze zdaniem ludzi znanych, nagradzanych i wielbionych przez innych. Mamy prawo do własnego zdania! Dlatego możemy użyć cytatu jako potwierdzenia naszej negatywnej oceny jakiegoś zjawiska lub postępowania postaci, o której piszemy. Jak to zrobić?
- Zacytuję słowa, z którymi się nie zgadzam…
- Pogląd X, który twierdzi… zupełnie mi nie odpowiada…
- Zdanie filozofa Y jest dla mnie zupełnie nie do przyjęcia…
- Mam odmienne zdanie. Słowa X: „…” nie przekonują mnie…
- Pozwolę sobie przypomnieć myśl Y: „…”. Nie zgadzam się z nim. Dlaczego? Oto moje argumenty…
- Zupełnie nie zgadzam się z poglądem wyrażonym przez X…
Dwa słowa o cytacie…
którego autorem nie jest nikt znany, czyli aforyzm ten pochodzi z mowy potocznej lub mądrości ludowych. Cytować czy nie cytować? Jeśli jego użycie jest uzasadnione – jak najbardziej!
A jak to zrobić?
- Ma rację porzekadło ludowe, które mówi…
- Znana ludowa maksyma twierdzi, że…
- Według ludowej mądrości…
- Potoczne określenie…
- W mojej rodzinie o takich ludziach mówi się…
Jak zastąpić słowo?
Cytat – myśl, pogląd, słowa, twierdzenie, fragment utworu, racje, opinia, zdanie, punkt widzenia, zapatrywanie, przekonanie, mniemanie, sąd, punkt widzenia.
Zamieniając słowo „autor”, nie masz takiej dowolności jak w przypadku „cytatu”. Tu musisz pamiętać o tym, kim jest lub była osoba, której słowa przytaczacie.
Autor – pisarz, prozaik, autor… (wymieniamy tytuł dzieła), laureat Nagrody Nobla, poeta, powieściopisarz, literat, dramaturg, myśliciel, filozof, polityk, prezydent, przywódca duchowy, autorytet moralny.
To ważne!
- Nie wprowadzamy cytatu, którego nie rozumiemy, nie potrafimy wyjaśnić swoimi słowami, choćby był najpiękniejszy na świecie i bardzo się nam podobał.
- Przy każdym cytacie, który umieszczacie w pracy, powinniście podać autora i dzieło, z którego pochodzi.
- Po zdaniu wprowadzającym stawiamy dwukropek [:]
- Przytoczoną myśl ujmujemy w cudzysłów „…”
- Cytat zaczynamy wielką literą.
- Jeśli nie pamiętacie dokładnie cytatu, nie ryzykujcie. Łatwo się pomylić, a to nie pomoże pracy.
- Nie używajmy cytatów jako własnych myśli. Co będzie, jeśli się wyda? Tłumaczenie, że zapomnieliśmy postawić cudzysłów, może okazać się niewystarczające dla osoby sprawdzającej nasze wypracowanie.
- Cytatów nie może być za dużo. Praca przestaje być Waszym dziełem, a staje się zlepkiem wypowiedzi wszystkich znanych pisarzy i poetów. Niestety, nie jest to dobrze oceniane…
Zobacz:
https://aleklasa.pl/gimnazjum/c268-prace-pisemne/c313-jak-napisac-wypracowanie/wprowadzamy-cytaty