Kompozycja powieści Ziemia, planeta ludzi

Nie jest to typowa powieść

  • Kompozycja powieści Ziemia, planeta ludzi jest oryginalna. Nie obserwujemy tu ściśle powiązanej fabuły – przeciwnie, czytamy kilka opowieści o różnych epizodach życia autora w różnych miejscach świata. Wiąże je tylko postać opowiadającego narratora, nie muszą to być zresztą bardzo sensacyjne wydarzenia, czasami jest to wspomnienie krajobrazu, spotkania, nastroju.
  • Bardzo ważną rolę spełnia w utworze warstwa refleksji i przemyśleń filozoficznych autora. Partie rozważań o człowieku, przyrodzie, technice sprawiają, że możemy też nazwać utwór esejem lub traktatem filozoficznym. Do specyficznych cech, nadających powieści oryginalność, należy narracja. Autor cały czas wypowiada się w pierwszej osobie – opisuje przecież własne wspomnienia, lecz często zwraca się w drugiej osobie – do przyjaciela lub nawet do abstrakcyjnego rozmówcy. W efekcie daje to poczucie bliskości i obecności odbiorcy w świadomości autora, podkreśla ideę koleżeństwa, łączności z drugim człowiekiem.
  • Ciekawie także posługuje się Saint-Exupéry czasem. Właściwie w większości wypowiada się w czasie przeszłym, utrzymując tym samym konwencję relacji wspomnieniowej. Lecz w chwilach szczególnej grozy – np. opisu błądzenia po pustyni – przechodzi na czas teraźniejszy, jakby przenosząc czytelnika w miejsce akcji, podkreśla grozę sytuacji. W dodatku wybiega niekiedy w przyszłość – „później, już uratowani…”. Metoda ta dynamizuje wydarzenia, informuje dodatkowo, niejako obiektywnie o tym, co się dzieje.
  • Przestrzeń w powieści ukształtowana jest nader interesująco, choćby dlatego, że jest tak różnorodna. Wraz z narratorem znajdujemy się w powietrzu, wśród piasków pustyni, w oazie, przemierzamy Andy… Autor wykorzystuje motyw lotu, który znał jako pilot. Zmienia proporcje (elementy ziemi maleją, niebo jest bliżej), dokonuje odwróceń, a wówczas gwiazdy stają się wioskami, zmienia też hierarchię spraw ważnych i nieważnych, przyglądając się ziemi okiem pilota.
  • Saint-Exupéry operuje przy tym niezwykle poetyckim porównaniem, czasem metaforą w opisie piękna Ziemi, dzięki czemu stwarza niepowtarzalny nastrój, obrazuje też swój zachwyt. Otwiera także pisarz przestrzenie nowe, opisując miraże stwarzane przez zmysły zabłąkanych w sercu pustyni. Trudno więc mówić, że mamy do czynienia z realistyczną przestrzenią. Jest to raczej krajobraz realny, lecz przetworzony w umyśle pisarza, odbieramy bowiem pejzaż taki, jak widział go i odbierał Saint-Exupéry. W sumie Ziemia, planeta ludzi w pełni zasługuje na miano powieści o oryginalnej i artystycznej konstrukcji.


 Mały Książę

to najsłynniejsza powieść Saint-Exupéry’ego, choć pozornie skierowana do dzieci.

  • Jest wnikliwą krytyką świata ludzi dorosłych, panoramą ludzkich wad i słabości.
  • Ale jest też opowieścią o miłości, przyjaźni i śmierci, o bólu rozstania i dojrzewaniu do prawdy o świecie i sobie.
  • Podróż Małego Księcia jest metaforą – przystanki u Pijaka, Króla, Bankiera, Latarnika klasyfikują i prezentują typy ludzkie.

Czy można uczynić to tak prosto?
Otóż prostota okazała się chwytem najtrafniejszym.

Inne dzieła pisarza:

  • Nocny lot
  • Poczta na południe
  • Pilot wojenny
  • Cytadela

 

Zobacz:

Ziemia, planeta ludzi – Antoine Saint-Exupéry

 

 

O czym traktuje Ziemia, planeta ludzi Antoine’a Saint-Exupéry’ego?

Jakie przesłanie zawarł w swojej powieści pt. Ziemia, planeta ludzi Antoine Saint-Exupéry?