Kunszt poetycki Boskiej komedii – na czym on polega?
Boska komedia jest dziełem życia Dantego także przez to, że ukazuje niezwykły kunszt artystyczny poety. Przejawia się on w:
- Umiejętnym połączeniu realności, wizyjności i alegorii
Realne życie leży u podstaw utworu. Żywy i realny człowiek odbywa podróż w zaświaty, spotyka postacie rzeczywiście istniejące, opowiada o konkretnych faktach i osobach. Duża część poematu staje się niezrozumiała bez dokładnej znajomości tła dziejowego epoki i życia poety. Z drugiej strony Dante posługuje się wizją, mistyką, zwłaszcza w raju. Alegoria zaś pojawia się, gdy do przedstawienia jakiegoś znaczenia ukrytego autor posługuje się konkretnym przedmiotem czy osobą (np. do przedstawienia chciwości – Wilczycą). Alegoria ma to do siebie, że (w odróżnieniu od symbolu) jest jednoznacznie interpretowalna – Wilczyca może oznaczać jedynie chciwość i nic więcej.
- Bogactwie figur stylistycznych
Często stosowany dialog przyczynia się do ożywienia akcji poematu. Obrazy mają charakter bardzo dynamiczny, sytuacje zmieniają się w toku akcji. Dante bardzo często stosuje peryfrazy (omówienia). Peryfraza: omówienie; zastąpienie nazwy jakiegoś zjawiska przez bardziej rozbudowane jego opisanie. Jako figura retoryczna peryfraza była ważnym sposobem wzbogacania i rozwijania tematu, osiągania ozdobności stylu i niezwykłości wysłowienia. Pozwala wyeliminować wyrażenia bardziej pospolite lub proste, zastępując je rozwiniętymi i wyszukanymi przedstawieniami obrazowymi. Dawna peryfraza, niezależnie od jej roli zdobniczej, była rodzajem poetyckiej zagadki, której odgadnięcie warunkowało zrozumienie utworu. Często nadają one specyficzne zabarwienie wypowiedzi poetyckiej: satyryczne, uprzejme itp. Bywa, że stają się one zagadkami trudnymi do rozszyfrowania. Poeta wykorzystuje także metafory i kontrasty, np. dla ukazania przeciwieństwa urody Beatrycze i brzydoty Lucyfera. Metafora: przenośnia; w utworze poetyckim niezwykłe użycie lub połączenie słów, które zyskują przez to nowe znaczenie. W metaforze wyzyskuje się możliwość kojarzenia z sobą nawet odległych pojęć, w których dostrzega się jakąś cechę wspólną.
Zobacz:
Dante Alighieri – Boska komedia
Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że Boska komedia to dzieło przełomu wieków? Uzasadnij swój sąd.
Dlaczego Boską komedię Dantego uznaje się za pomost pomiędzy średniowieczem a renesansem?