Przedstaw tendencje do heroizacji i deheroizacji bohatera ­w literaturze czasów II wojny (Tadeusz Borowski, Hanna Krall i inni).

Zacznij:
Powstanie warszawskie to ciągle temat niewyczerpany, zjawisko, na które można spojrzeć z różnych punktów widzenia. Podobnie jak na życie podczas II wojny światowej, które ukazują pisarze będący żołnierzami, więźniami lagrów czy w końcu zwykłymi cywilami.

Rozwiń:

  • Pamiętnik z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego wprowadził zupełnie nową tonację mówienia o wojnie i okupacji. Białoszewski nie brał bezpośredniego udziału w walce jak Krzysztof Kamil Baczyński czy Tadeusz Gajcy. Pokazał powstanie z perspektywy zwykłego cywila – jego „piwniczne” życie, głód, strach przed bombardowaniami, trudności życia codziennego i ciągłą konieczność „urządzania się na nowo” przy konieczności częstych przeprowadzek. Dzieło zostało uznane za obrazoburcze i „antybohaterskie”; minęło sporo czasu, nim doceniono jego wartość.
  • Podobny był los Opowiadań Tadeusza Borowskiego – na autora rzucano gromy i oskarżano o nihilizm. Przedstawionego przez Borowskiego człowieka zlagrowanego – Tadka, utożsamiano z autorem.
  • Zamysł „odbrązowienia” i pokazanie bohaterstwa od zwykłej, codziennej strony to zamysł Hanny Krall, autorki Zdążyć przed Panem Bogiem. Rozmawia ona z Markiem Edelmanem, lekarzem i jedną z głównych postaci powstania w getcie.

Zakończ:
Ukazywanie bohaterstwa walczących na wojnie czy uwięzionych w obozach także jest niezbędne. Dlatego mogą wzruszać nas Kamienie na szaniec Aleksandra Kamińskiego – opowieść o trójce młodych harcerzy walczących w powstaniu czy walka o zachowanie godności w nieludzkich, niesprzyjających temu zupełnie warunkach podjęta przez bohaterów Innego świata Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.

 

Najważniejsze teksty:

 

Zobacz:

Deheroizacja bohatera w polskiej literaturze powojennej i współczesnej.

Temat wojny w literaturze II połowy XX w.