Wyjaśnij teorię Czystej Formy Stanisława Ignacego Witkiewicza.
Zacznij:
Teoria Czystej Formy wiąże się z przekonaniami filozoficznymi Witkacego – że sztuka to jedyny (oprócz filozofii) we współczesnym świecie obszar metafizycznych przeżyć. Kiedyś rolę tę mogła pełnić np. czarna magia, której praktykowania zaprzestano. Czysta forma to koncepcja sztuki przecząca zasadom realizmu, naturalizmu oraz prawdopodobieństwa życiowego i psychologicznego.
Rozwiń:
- Istota dzieła artystycznego według Witkacego zawiera się w jego formie – kombinacji słów, gestów itd. tworzących „jedność w wielości” i prowadzących do przeżycia Tajemnicy Istnienia.
- Deformacja ukazywanego świata jest koniecznym warunkiem poczucia Dziwności Istnienia. Forma ma pierwszeństwo przed treścią.
- Witkacy zakładał przypadkowość tematyki dzieła – odrzucał tradycyjnie rozumianą intrygę i logiczne następstwo zdarzeń uwarunkowane prawdopodobieństwem życiowym, nie honorował także chronologicznego następstwa zdarzeń, rozwoju psychologicznego postaci, praw psychologii i biologii (zabici czy umarli bohaterowie z łatwością zmartwychwstają). Chciał, aby na scenie człowiek mógł popełnić samobójstwo z powodu wylania szklanki wody.
- Kojarzył sztukę teatralną z marzeniem sennym – chodziło o to, by po obejrzeniu spektaklu widz miał wrażenie, że obudził się z dziwnego snu.
Zakończ:
Teorię czystej Formy Witkacy odnosił nie tylko do teatru, lecz także do muzyki, malarstwa i poezji.
Najważniejsze utwory Stanisława Ignacego Witkiewicza:
- Szewcy,
- Oni,
- Tumor Mózgowicz,
- Wariat i zakonnica,
- W małym dworku.
Zobacz:
Na czym polegała kontrowersyjna teoria Czystej Formy Witkacego?