Tag "Józef Piłsudski"

Ustrój II Rzeczypospolitej

W listopadowych dniach 1918 r., w pierwszych chwilach wolności, zostały określone tymczasowe zasady organizacji władzy, przez funkcjonujący od dwóch tygodni rząd Jędrzeja Moraczewskiego, powołanego na ten urząd przez Józefa Piłsudskiego. Na mocy dekretu z 22.11.1918 r. władzę najwyższą do momentu zwołania Sejmu Ustawodawczego miał sprawować Tymczasowy Naczelnik Państwa, którym był Józef Piłsudski. Powoływał on rząd wraz z jego szefem (premierem) i mógł ich również odwołać. Rząd opracowywał projekty dekretów, które

Zarys dziejów II Rzeczypospolitej

Granice Niepodległa Polska od pierwszych dni swych powtórnych narodzin musiała walczyć o swoje przetrwanie i granice. Na ukształtowanie granicy polsko-niemieckiej decydujący wpływ miały mocarstwa zachodnie na konferencji pokojowej w Paryżu. Jej rezultatem był traktat wersalski regulujący większą część wspólnej granicy. Istotny wpływ posiadało też powstanie wielkopolskie (grudzień 1918-luty 1919), które potwierdziło polskość tego regionu. Na kilku spornych obszarach odbyły się na mocy postanowień wersalskich plebiscyty: na Warmii, Mazurach i Powiślu

Rola Józefa Piłsudskiego w dziejach Rzeczypospolitej

Właściwie każda ocena postaci historycznej, polityka uwikłanego w sprzeczności swych czasów, a w wypadku Józefa Piłsudskiego nawet kilku epok, jest niejednoznaczna. Początki działalności Urodzony w 1867 roku, wychowany w tradycji narodowo-wyzwoleńczej, zaangażowany jako młodzieniec w spisek, zesłaniec syberyjski, swoją polityczną drogę rozpoczął w klasycznie polskim stylu, typowym dla XIX w. Koniec stulecia to narodziny nowoczesnych ruchów politycznych na ziemiach polskich. Piłsudski dokonał wyboru i związał się z tą partią, która wydawała mu się najbliższa realizacji celu najważniejszego

Geneza, przebieg i konsekwencje zamachu majowego

Geneza zamachu majowego Rozczarowanie społeczeństwa rządami parlamentarnymi, niemocą i słabością systemu władzy, niezapewniającego poczucia stabilizacji (częste zmiany gabinetów w zależności od konfiguracji sejmowych oraz walk partyjnych). Egoizm partyjny ze szkodą dla interesów kraju, zauważalny wśród aktorów sceny politycznej. Ciężary reform ekonomicznych Władysława Grabskiego, których efekty nie były jeszcze odczuwalne; częściowo problemy gospodarcze wynikały z wojny celnej z Niemcami, co hamowało polski eksport. Wzrastające poczucie zagrożenia bezpieczeństwa państwa od czasu konferencji w Locarno. Coraz wyraźniej artykułowane

Narodziny i funkcjonowanie demokracji parlamentarnej w odrodzonej Polsce do roku 1926

Pierwsze tygodnie niepodległości i ośrodki władzy W pierwszych dniach niepodległości istniało kilka polskich ośrodków władzy, z których najpoważniejsze, zasługujące na uwagę to: Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej (Ignacego Daszyńskiego) w Lublinie, Rada Regencyjna w Warszawie, Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie (Wincenty Witos), Naczelna Rada Ludowa w Poznaniu. Pojawienie się w stolicy Piłsudskiego, powracającego z magdeburskiego więzienia (10 listopada 1918 r.), stworzyło warunki do zakończenia tego swoistego stanu wielowładzy, rosnących antagonizmów między lewą a prawą stroną odradzającej się polskiej sceny

Sprawa polska na arenie międzynarodowej. Działania Polaków na drodze do niepodległości w okresie I wojny światowej

Zapatrywania Polaków na sprawę niepodległości w przededniu wybuchu I wojny światowej Opcja austriacka, wiążąca nadzieje z Austro-Węgrami. Przyszła Polska znajdowałaby się pod berłem Habsburgów jako trzecia część dualistycznej, a odtąd trialistycznej monarchii (tej opcji sprzyjali Piłsudski i większość polityków galicyjskich). Opcja rosyjska, wiążąca nadzieje z imperium Romanowych. Liczyła na autonomię lub substytut niepodległości pod berłem cara, czy też innego członka rodziny panującej, która objęłaby obszary trzech zaborów (tę opcję reprezentowała endecja). Opcja rewolucyjna, wiążąca nadzieje z rewolucją