Zacznij:
Awangarda Krakowska (zwana pierwszą) to konkurencyjna wobec Skamandra grupa poetycka. Główną postacią i założycielem czasopisma Zwrotnica, wokół którego skupili się poeci tego kręgu, był Tadeusz Peiper, autor manifestów Nowe usta i Tędy. Warto wymienić także Juliana Przybosia, Jana Brzękowskiego i Adama Ważyka. Główne cechy to zasada ekonomii języka, traktowanie wiersza jako całość (rezygnacja z podziału na strofy), nowe tematy w poezji (3 M – miasto–masa–maszyna).
Rozwiń:
Druga Awangarda dzieli się na dwa odłamy:
- Awangardę Lubelską (Józef Czechowicz, Józef Łobodowski)
- Awangardę Wileńską (Czesław Miłosz, Jerzy Zagórski, Aleksander Rymkiewicz).
Obie łączy katastrofizm i eschatologiczne motywy obecne w poezji.
- Awangarda Lubelska podejmowała dialog z romantyzmem (głownie twórczością Juliusza Słowackiego i Cypriana Kamila Norwida).
- Awangarda Wileńska, skupiona wokół czasopisma Żagary, zwraca się ku poetyckiemu wizjonerstwu i symbolizmowi.
Zakończ:
Skamander to najbardziej wpływowa i najpopularniejsza grupa poetycka międzywojnia.
- Nie wykształcił wspólnego programu – członków grupy łączyła przyjaźń i wiara w moc talentu poetyckiego.
- Sprzeciwiali się modernistycznej koncepcji sztuki (artysta wyrastający wysoko ponad tłum filistrów) i romantycznemu kultowi wieszczów.
- Preferowali tradycyjną lirykę – wiersz o regularnej budowie, jasność i harmonia języka itd.
- Częste tematy to życie codzienne i zwyczajne zdarzenia – jak przejażdżka tramwajem czy wizyta w kawiarni.
Najważniejsze postacie:
- Tadeusz Peiper,
- Julian Przyboś,
- Józef Czechowicz,
- Jerzy Zagórski,
- Julian Tuwim,
- Kazimierz Wierzyński,
- Jan Lechoń,
- Antoni Słonimski,
- Jarosław Iwaszkiewicz.
Zobacz:
Omów powstanie, skład i genezę nazwy oraz charakter grupy Skamander