5. Na czym polegają osobliwości w odmianie wyrazów: ręka, oko, ucho?
Do odmiany tych rzeczowników wrócimy przy okazji omawiania poleceń z zakresu gramatyki historycznej języka polskiego. Wówczas trzeba będzie poświęcić uwagę niektórym końcówkom fleksyjnym, charakterystycznym dla tzw. liczby podwójnej.
Dzisiaj więc – wyłącznie deklinacja tych wyrazów, z podkreśleniem nietypowych form fleksyjnych. Jeśli przyjmiemy współczesny (a nie historyczny) punkt widzenia na kwestie fleksyjne, za nietypowe uznamy te końcówki, które nie występują w wyrazach tego samego rodzaju gramatycznego i mających przy tym identyczne zakończenia. Po porównaniu poniższej odmiany z deklinacją rzeczowników książka oraz okno stanie się jasne, dlaczego podkreślone formy fleksyjne są osobliwe.
| Odmiana rzeczownika: „ręka”, „oko”, „ucho” | ||||||
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |||||
| M. | ręka | oko | ucho | ręce | oczy | uszy |
| D. | ręki | oka | ucha | rąk | oczu | uszu |
| C. | ręce | oku | uchu | rękom | oczom | uszom |
| B. | rękę | oko | ucho | ręce | oczy | uszy |
| N. | ręką | okiem | uchem | rękami/rękoma | oczami | uszami |
| MSC. | o ręce/ o ręku | o oku | o uchu | rękach | o oczach | o uszach |
| W. | ręko! | oko! |
ucho! | ręce! | oczy! | uszy! |
Zobacz:
6. Co jest charakterystyczne w odmianie wyrazów: książę, brat, dziecko?