Kamizelka Bolesława Prusa
Co powiesz o miejscu akcji?
Miejsce akcji to Warszawa. Wiemy to, bo bohaterowie spacerowali po Łazienkach.
Dlaczego narrator kupił kamizelkę?
Bo wiązała się ona ze smutnymi dla niego wspomnieniami.
Jak wyglądała kamizelka?
Wyblakła, jej tył był przetarty. Kamizelka była poplamiona, dziurawa, nie miała guzików. Jeden ze ściągaczy dziwnie przyszyto, drugi – dziwnie pokłuto. Narrator sugeruje, że ten, kto nosił kamizelkę, musiał gwałtownie chudnąć.
Co robił narrator?
Narrator z okna swojego mieszkania obserwował życie sąsiadów.
Kim byli sąsiedzi narratora?
Narrator nazywał ich panem i panią. W utworze ani razu nie pada imię czy nazwisko bohaterów.
W kwietniu sąsiadami narratora byli małżonkowie z jedną służącą.
W lipcu zostali już tylko małżonkowie, bo nie było ich stać na służącą.
W październiku pani została sama. Domyślamy się, że jej mąż umarł.
W listopadzie po sprzedaży rzeczy z mieszkania pani wyprowadziła się z kamienicy.
Jaka historia wiązała się z kamizelką?
Z kamizelką wiąże się historia bardzo kochającego się małżeństwa.
Kim byli sąsiedzi narratora?
Małżonkowie sprowadzili się do kamienicy, w której mieszkał narrator. Wiedli spokojne życie. Ona była nauczycielką, on pracował w urzędzie.
Jakie cechy mieli małżonkowie?
Byli młodzi, spokojni, skromni.
Jak wyglądali?
Pani była szczupła. Pan był tęższy. Wyglądali na szczęśliwych.
Na jakie przyjemności pozwalali sobie małżonkowie?
W niedziele chodzili na spacery.
Co złego przytrafiło się małżeństwu?
Pan zaczął chorować. Wszystko zaczęło się od przeziębienia, a skończyło na silnym krwotoku. Pani nocą zaczęła szukać lekarza. Niestety, nikt nie chciał przyjść do chorego. Spotkany na ulicy lekarz stwierdził, że krwotok niczego nie dowodzi.
Co powiedział lekarz po zbadaniu chorego?
Nie stwierdził nic poważnego.
Jakie zalecenia dał lekarz?
Lekarz zalecił choremu wyjazd na wieś. Niestety, małżeństwo nie miało takiej możliwości, więc lekarz zalecił odpoczynek w domu.
Jak czuł się Pan po kilku tygodniach?
Choroba przeciągała się. Pan nie mógł chodzić do pracy, jego stan się pogarszał.
Pani starała się zarobić na życie. Wzięła kilka dodatkowych lekcji i w ten sposób mieli na najważniejsze opłaty.
Kto opiekował się panem?
Żona. Rano wychodziła na lekcje, potem wracała, gotowała mężowi obiad, później znów szła na lekcje. Dopiero wieczorem była razem z mężem. Brała też dodatkowe rzeczy do szycia.
Jak zmienił się mąż podczas choroby?
Choroba wykańczała go, stał się drażliwy, smutny, wątpił w to, czy wyzdrowieje. Był zły na żonę, że tak się dla niego poświęca.
Pan zarzucał żonie, że wie o jego chorobie coś więcej od niego.
Pani przekonywała męża, że lekarz zalecił tylko odpoczynek i wszystko powinno być dobrze.
Dlaczego kamizelka pana stała się za luźna?
Pewnego razu zakładając kamizelkę, pan poczuł, że jest luźniejsza. Zdał sobie sprawę, że musiał schudnąć. Żona usłyszała zmartwienie w głosie męża. Jednak odparła ze spokojem, że w chorobie na pewno trochę stracił na wadze.
Jak zachowywał się pan, gdy długo nie wracał do zdrowia?
Pan stał się nerwowy, martwił się nagłym chudnięciem. Zdał sobie sprawę, że dopóki nie przytyje, nie ma szans na całkowite wyzdrowienie.
Chory codziennie mierzył swoje ubrania. Był jednak tak słaby, że nie mógł tego robić przy pomocy żony.
Czym mąż martwił się najbardziej?
Pan zamartwiał się swoim wyglądem. Żona pocieszała go. Mąż przyznawał, że rzeczywiście, wydaje mu się, że kamizelka już nie jest tak luźna. Razem stwierdzili, że choremu w końcu wracają siły.
Co wyjawił mąż żonie po jakimś czasie?
Pan przyznał się pani, że specjalnie codziennie ściągał pasek kamizelki, aby nie martwić jej tym, że chudnie. Oświadczył z radością w oczach, że dziś musiał ten ściągacz trochę rozluźnić, bo kamizelka okazała się za ciasna! To znak, że nastąpiła poprawa.
Jaką nadzieję miał pan po tym wyznaniu?
Był zadowolony, miał nadzieję, że wróci do zdrowia. Przyznał, że uwierzył, że może wyzdrowieć. Czuł się szczęśliwy i wzruszony. Wierzył, że kamizelka nie może go oszukać.
Jaką tajemnicę zdradza czytelnikom narrator?
Okazało się, że nie tylko pan „pracował” przy kamizelce. Robiła to też pani. On codziennie przesuwał sprzączkę, a ona co dzień skracała pasek. W ten sposób obydwoje chcieli dodać sobie otuchy. Narrator zastanawia się, czy małżonkowie będą mieli szansę powiedzieć sobie kiedyś o sekrecie kamizelki.
Dlaczego małżonkowie tak postąpili?
Małżonkowie bardzo się kochali. Obydwoje uznali, że zaoszczędzą sobie cierpienia. Mąż nie chciał, by żona cierpiała z powodu jego choroby. Żona (również z miłości) postanowiła skracać pasek. Chciała, by jej mąż miał nadzieję na to, że wyzdrowieje.
Zapamiętaj!
To musisz wiedzieć!
Cechy noweli!
- Krótki utwór przedstawiający jedną, zwartą historię.
- Jeden wątek:
- w Katarynce – spotkanie pana Tomasza i niewidomej dziewczynki,
- w Kamizelce – choroba pana.
- Niewielu bohaterów:
- w Katarynce – pan Tomasz, niewidoma dziewczynka, lokaj,
- w Kamizelce – mąż i żona.
- Występuje puenta, czyli wyraźne zakończenie: w Katarynce – pan Tomasz podejmuje decyzję o pomocy w leczeniu niewidomej dziewczynki.
- Wyraźny punkt kulminacyjny, czyli zwrot akcji, po nim następuje rozwiązanie akcji: w Katarynce – pojawienie się kataryniarza. Na podwórku gra kataryniarz, czytelnik spodziewa się gwałtownej reakcji pana Tomasza, a tymczasem starszy pan jest zdziwiony, ale nie
złości się.
Zobacz:
Udowodnij, że utwory Katarynka lub Kamizelka Bolesława Prusa to nowele doskonałe.