Pytanie: Wyjaśnij, na czym polega postawa prometejska.
Zauważ…
Nie chodzi o wyjaśnienie, kim był Prometeusz ani tym bardziej, czym był mit. Musisz skupić się na wyjaśnieniu terminu prometeizm. Wszelkie dodatkowe informacje (historia Prometeusza, przykłady postawy prometejskiej w literaturze) zachowaj na później. Przydadzą się, kiedy będziesz chciał podeprzeć swoją odpowiedź.
Twoja odpowiedź:
Postawa prometejska to poświęcenie się dla dobra ogółu za cenę własnego cierpienia. Nazywa się ją również prometeizmem. Charakterystyczny dla prometeizmu jest bunt wobec autorytetów, wobec władzy, którą buntownik uważa za niesprawiedliwą, krzywdzącą niewinnych.
Skąd wywodzi się prometeizm?
Rodowód postawy prometejskiej to grecki mit o Prometeuszu – bogu, któremu przypisuje się stworzenie człowieka. Prometeusz ulepił człowieka z gliny i swoich łez, a następnie tchnął w niego ogień życia. Stworzeni przez Prometeusza ludzie okazali się jednak słabi i bezbronni, dlatego Prometeusz opiekował się nimi – nauczył ich różnych rzemiosł, wykradł z Olimpu ogień i ofiarował go ludziom. To rozgniewało Zeusa. Zesłał ludziom puszkę pełną nieszczęść i chorób – to słynna puszka Pandory. A Prometeusza skazał na straszliwą mękę. Został on przykuty do skał Kaukazu, a każdej nocy przylatywał sęp i wyżerał mu wątrobę, która w dzień odrastała. Męka Prometeusza nie trwała jednak wiecznie. Uwolnił go Herkules.
Błyśnij…
Powiedz o utworach literackich, w których pojawia się motyw prometejski:
- O starożytnej tragedii Ajschylosa Prometeusz w okowach;
- O wierszu Leopolda Staffa, Kazimierza Wierzyńskiego pt. Prometeusz;
- O tym, że określenia postawa prometejska możemy też użyć w stosunku do innego bohatera literackiego, który poświęca się dla ludzi. Takim bohaterem jest Stasia Bozowska z Siłaczki.
- Powiedz o dziełach sztuki przedstawiających Prometeusza.
Najczęściej przedstawia się go jako przykutego do skał Kaukazu – tak go namalował Rubens, Jordaens;
- Popularny jest także motyw Prometeusza jako stwórcy człowieka. Przykładem jest obraz Piero di Cosimo.
Zobacz:
Kim był Prometeusz i co o znaczy określenie ogień prometejski?
Kim był Prometeusz i co o znaczy określenie ogień prometejski?