Na sprawdzianie może pojawić się takie zadanie:
Podziel podane wypowiedzenia na zdania i równoważniki zdań, a następnie umieść je w tabelce w odpowiednim miejscu. W zdaniach podkreśl orzeczenia.
1. W czerwcu jedziemy na wycieczkę.
2. Wczoraj padał śnieg.
3. Kto tam?
4. Za chwilę koniec filmu!
5. Cisza!
6. Pójdziesz ze mną do kina?
7. Nareszcie wiosna!
8. Za dwie minuty odjazd pociągu!
9. Od kiedy mieszkasz w Warszawie?
10. Mama gotuje obiad.
Zdania Równoważniki zdań
………………………………………………………………… …………………………………………………………………
Jak rozwiązać takie zadanie?
To naprawdę nic trudnego! Trzeba tylko powtórzyć najważniejsze informacje o zdaniach i równoważnikach zdań.
Zapamiętaj ważny podział!
Wszystkie wypowiedzenia dzielą się na zdania i równoważniki zdań!
Powtarzamy informacje o zdaniach!
Zdanie to takie wypowiedzenie, które zawiera orzeczenie w formie osobowej. Pamiętasz, co to jest orzeczenie? Orzeczenie odpowiada na pytania czasownika: co robi? co się z nim dzieje? W zdaniu orzeczenie wskazuje na czynność, którą wykonuje podmiot.
Pamiętaj!
Jeśli znajdziesz w wypowiedzeniu przynajmniej jedno orzeczenie, możesz być pewien, że to jest zdanie, a nie równoważnik zdania.
Przykłady zdań!
Jedziemy na wycieczkę.
. ↑
orzeczenie
Agnieszka kocha konie, więc pojedzie na obóz jeździecki.
. ↑ ↑
. orzeczenie orzeczenie
Uwielbiam zupę pomidorową.
. ↑
orzeczenie
Myślę często o tobie.
. ↑
orzeczenie
Teraz kolej na równoważniki zdań!
Równoważnik zdania to takie wypowiedzenie, które nie zawiera orzeczenia w formie osobowej.
Zapamiętaj przykłady równoważników zdań!
Kto tam?
Nareszcie wiosna.
Znowu to samo.
Spokój!
Cisza!
Za minutę odjazd pociągu.
Palenie zabronione.
To jest ważne!
Równoważnik zdania możesz przekształcić w zdanie.
W jaki sposób? Dodaj po prostu brakujące orzeczenie, np. do równoważnika zdania: Nareszcie wiosna dodaj orzeczenie: przyszła i otrzymasz zdanie: Nareszcie przyszła wiosna.
Inne przykłady:
- Równoważnik zdania: Palenie zabronione zamienisz na zdanie, gdy dodasz orzeczenie, np. Palenie jest zabronione.
- Równoważnik zdania: Cisza! zamienisz na zdanie, gdy dodasz orzeczenie, np. Proszę o ciszę!
A teraz sprawdź, czy dobrze rozwiązałeś zadanie!
Zdania
- W czerwcu jedziemy na wycieczkę.
- Wczoraj padał śnieg.
- Pójdziesz ze mną do kina?
- Od kiedy mieszkasz w Warszawie?
- Mama gotuje obiad.
Równoważniki zdań
- Kto tam?
- Za chwilę koniec filmu!
- Cisza!
- Nareszcie wiosna!
- Za dwie minuty odjazd pociągu!
Przypomnij sobie jeszcze inny podział zdań!
Zdania mogą być:
- oznajmujące
- pytające
- rozkazujące
Zdania oznajmujące
Informują nas o czymś, np.
Będę w domu o piątej.
Wrócę z kina koło czwartej.
Znak rozpoznawczy zdań oznajmujących to kropka na końcu.
Zdania pytające
To po prostu wszelkie pytania, np.
Gdzie mieszkasz?
O której do mnie przyjdziesz?
Znak rozpoznawczy tych zdań to znak zapytania (?) na końcu.
Zdania rozkazujące
Wyrażają rozkaz, życzenie albo prośbę, np.
Otwórz okno!
Oddaj mi pióro!
Podejdź do mnie!
Znak rozpoznawczy tych zdań to wykrzyknik (!) na końcu.
Zobacz: