Utwór Wacława Potockiego spełnia warunki gatunku, jakim jest epos.
- Po pierwsze rozpoczyna się inwokacją – zwrotem do Boga o opiekę i pomoc w pisaniu.
- Dalej – utrzymuje relację w podniosłym tonie, godnym epopei.
- Opisuje przełomowe, ważne historycznie wydarzenie – wojnę chocimską.
- Prezentuje szczegółowo opisane (realizm szczegółu) sceny batalistyczne.
- Mowa Chodkiewicza jest bogatą oracją.
- Wreszcie – sam opis wodza przypomina portret herosa, silnego, nawołującego do walki, zwyciężającego.
Zauważ:
- W Transakcję… wpisany jest mit idealnego sarmatyzmu oraz wzoru sarmaty. Przecież Potocki odwołuje się do świetnej przeszłości „orłów”, stara się wzbudzić we współczesnych sobie tęsknotę za dawną doskonałością szlachty. Wzorem sarmaty – patrioty ma być sam Chodkiewicz. To w jego usta wkłada autor pochwałę cnót sarmackich. Znajdziemy je śledząc uważnie „Mowę Chodkiewicza”:
Tedy do tak nikczemnej, marnej szewskiej smoły
Sarmatów będę równał? Naród, który z szkoły
Marsowej pierwsze przodki, stare dziady liczy,
Który wprzód w szabli niźli w zagonach dziedziczy,
Którym Chrobry Bolesław, gdy Rusina zeprze
Żelazne postawił na Dnieprze…
- Epos Potockiego czekał na druk 200 lat! Stało się tak ze względu na krytykę współczesności, jaką zawarł autor w licznych dygresjach.
- Barokowe epatowanie brzydotą, dziś powiedzielibyśmy naturalizm w opisie scen bitewnych
Kruszyły się kopije w trupach na kawałki
Pełno ran, pełno śmierci; wiązną konie w mięsie
Krew się zsiadła na ziemi galaretą trzęsie
Ludzie się nie dobici w swoich kiszkach plączą;
Drudzy chlipią z paszczęki posoką gorącą…
Część szósta
Zobacz:
Transakcja wojny chocimskiej Wacława Potockiego
Omów temat i okoliczności powstania Transakcji wojny chocimskiej
Napisz notatkę o Transakcji wojny chocimskiej Wacława Potockiego
Omów temat i okoliczności powstania Transakcji wojny chocimskiej