Warszawa

W Warszawie działali:

  • Stefan Żeromski (mieszkał w wieży Zamku Królewskiego),
  • grupa Skamander (Antoni Słonimski, Kazimierz Wierzyński, Jan Lechoń, Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz);
  • poeci mieszkali w hotelach i pensjonatach, „pracowali” w kawiarniach i nocnych lokalach – w kawiarni Ziemiańskiej (przy ul. Mazowieckiej) twórcy mieli własny stolik,
    • tu tworzył sztukę kabaretu niezapomniany Marian Hemar,
    • tu przyjeżdżał z Zamościa Bolesław Leśmian,
  • mieszkali i tworzyli: Melchior Wańkowicz, Zofia Nałkowska, Kornel Makuszyński, Tadeusz Boy-Żeleński,
  • tworzyli malarze: Karol Stryjeński, Aleksander Rafałowski,
  • tu też działał wybitny reżyser teatralny Leon Schiller.

Rządy Ziemiańskiej

Ziemiańska – obóz skamandrytów. Podawano tu wprawdzie fatalną kawę, ale to Ziemiańska przy ul. Mazowieckiej była „kwaterą główną literatury polskiej”. Bywalcy: oprócz poetów krytycy, redaktorzy, wydawcy – a nawet oficerowie (oczywiście Bolesław Wieniawa-Długoszewski, barwna postać ówczesnej stolicy). Skamandryci mieli tu swój specjalny stolik, a zaproszenie do niego uważano za wyróżnienie. Antoni Słonimski błyszczał anegdotami, artyści czynili sobie mniej lub bardziej eleganckie żarty, zaciągali długi i recenzowali wzajemnie swoje utwory. Kawiarnia sama w sobie stała się motywem w malarstwie oraz tematem rozmów.

Kraków

Ośrodkiem życia literackiego był tu Uniwersytet Jagielloński, kawiarnie działały także, ale Kraków wciąż był spadkobiercą dawnych tradycji, a mniej ośrodkiem futuryzmu i awangardy. Mimo działań młodych pielęgnowano tu tradycje romantyczno-pozytywistyczne:

  • oazą futurystów był klub Gałka Muszkatołowa; działali tu Bruno Jasieński, Stanisław Młodożeniec, malarze: Leon Chwistek, Tadeusz Czyżewski,
  • Awangarda Krakowska to z kolei Tadeusz Peiper, Julian Przyboś, Jan Brzękowski,
  • inni: Leon Kruczkowski, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Witkacy.

Lwów

– także tradycyjny, centrum kulturalnego dowodzenia jest tu Wydawnictwo Ossolineum i Uniwersytet im. Jana Kazimierza.

Wilno

Skupiskiem pisarzy jest Uniwersytet im. Stefana Batorego,

  • wieczory poetyckie odbywają się w klasztorze Bazylianów,
  • w „celi Konrada” rezydował wileński oddział Związku Zawodowego Literatów Polskich,
  • w Wilnie tworzą: Konstanty Ildefons Gałczyński, Czesław Miłosz (tu działa grupa poetycka Żagary).

Zakopane

Od czasów młodopolskich ośrodek rekreacyjny, do którego zjeżdża świat artystyczny z całej Polski, by tworzyć, wieść dyskusje akademickie, podziwiać góry i… świetnie się bawić. Prześcigał w pomysłowości kolegów młody twórca Witkacy – pełen humoru, prowokacji i najdziwniejszych pomysłów.

Lublin

Tu rozkwitła Druga Awangarda i działał młody, uzdolniony poeta Józef Czechowicz.

Drohobycz

– małe miasteczko kresowe, o którym nie wspomnielibyśmy, gdyby nie tworzył tu Bruno Schulz.


Zobacz:

Dwudziestolecie międzywojenne – charakterystyka epoki

Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce 1918-1939

Ludzie, którzy tworzyli dwudziestolecie

Dwudziestolecie międzywojenne w Polsce – TABELA