Emma Bovary
- Tytułowa bohaterka w słynnej powieści Flauberta (Pani Bovary). Na imię miała Emma, była panną wykształconą i oczytaną. I właśnie świat książek poruszył jej wyobraźnię i marzenia do tego stopnia, że nie mogła pogodzić się ze zwykłym życiem na prowincji. Jako żona miłego, ale nudnego doktora Bovary, czuła się odsunięta od prawdziwego świata miłości, tragedii, szczęścia, wielkich wydarzeń. Zaczęła zatem tworzyć ich namiastki w swoim świecie – weszła na ścieżkę niebezpieczną. Kolejni kochankowie, długi, strach przed ujawnieniem doprowadziły ją do samobójstwa. Od jej postawy wziął się termin bovaryzm określający poczucie nudy, niezadowolenia ze zwykłego życia, ze swojego miejsca w świecie – stan, który prowadzi do poszukiwania niebezpiecznych atrakcji w życiu, takich jak romanse, zdrada, oszustwa.
- Pani Bovary nie jest z pewnością wzorem do naśladowania, ale też nie należy osądzać jej zbyt pochopnie. Jest trochę „Don Kichotem w krynolinie” – tak jak na psychikę hiszpańskiego bohatera, tak na jej wyobraźnię podziałała lektura romansów. Jest też człowiekiem, który znalazł się nie na swoim miejscu, w środowisku, którego nie rozumie i nie toleruje – jest więc swoistym outsiderem, osobą nierozumianą przez otoczenie. A że przy tym egzaltowana, nadwrażliwa, egoistyczna – to prawda. Natomiast: czy rozpustna? Emma Bovary szukała miłości i wzniosłych przeżyć, do każdego romansu także sobie dopisywała ideologię. Właściwie bardziej odpychający wydają się jej kolejni kochankowie…
Anna Karenina
- Tytułowa bohaterka powieści Tołstoja Wojna i pokój. Też zdradza męża – ale tylko z jednym człowiekiem, i z wielkiej miłości. Tak samo ma dziecko, tak samo skończy śmiercią samobójczą. Tak samo jak Flaubert – Tołstoj pilnie śledzi psychikę swojej bohaterki. I choć rzecz rozgrywa się w dwu kolejnych miejscach oddalonych setki mil – dostrzegamy wiele podobieństw. Obie bohaterki nie znalazły miłości w małżeństwie, obie jej poszukiwały. Emma znajdowała tylko namiastki, Anna znalazła miłość prawdziwą, ale nie zmieniło to faktu następującego: nie można bezkarnie rozbijać rodziny, zlekceważyć konwenansu aprobowanego społecznie i dokonać zdrady. Po czymś takim – bohaterki żyć już nie mogą.
Małgorzata Gautier
- To szlachetna kurtyzana, nazwana przez swojego twórcę damą kameliową (Dama kameliowa). Oto paradoksy, które Aleksander Dumas (syn) prezentuje społeczeństwu do przemyślenia: czy prostytutka może zachować szlachetność serca i szczerość uczuć? Czy może pokochać i porzucić dawne, brudne życie?
- Małgorzata Gautier chciała tak postąpić – pokochała Armanda Duvala z wzajemnością, młodzieniec zaś, nie bacząc na jej przeszłość, postanowił się z nią ożenić. A jednak tej parze nie był pisany happy end. W rzecz wtrąca się ojciec Duvala, odwołuje się do uczuć Małgorzaty wobec Armanda, błaga ją, by nie niszczyła jego kariery. Taki argument zwycięża – przecież Małgorzata jest szlachetna – porzuca Duvala, tak jak pragnął jej niedoszły teść. Potem – załamana, umrze z miłości. Jej los jest dowodem, że nie grzech jednostki niszczy przyszłość i możliwość przemiany, lecz uwarunkowania społeczne, pewne zewnętrzne bariery obyczajowe okazują się nie do pokonania.
Katarzyna Earnshaw
- Główna bohaterka Wichrowych wzgórz, powieści Emily Brontë. To osoba bardzo interesująca, jeszcze jedna ofiara miłosnych komplikacji – a może własnych psychicznych rozterek. Katarzyna kocha Heathcliffa – chłopaka przygarniętego przez jej ojca. Razem z nim się wychowywała, wie że stanowią jedną duszę, że to jest miłość jej życia. A jednak wyjdzie za mąż za kogo innego – za młodego, bogatego sąsiada – Lintona. Czy ze względu na jego majątek i nazwisko? To byłoby zbyt proste. Jest w tej powieści moment, w którym wydaje się, że Katarzyna kocha obu mężczyzn – albo nie rozumie własnych uczuć. Mężczyźni są bowiem różni jak noc i dzień: Linton zaprezentuje ogładę, kulturę, szlachetność a Heathcliff – dzikość, namiętność, okrucieństwo. Katarzyna umrze po urodzeniu córeczki, ale wcześniej, czują się nierozumianą, odepchniętą wycieńczy zupełnie swój organizm głodówką. Po śmierci pojawia się Heatcliffowi jako duch – jest zatem również uosobieniem miłości silniejszej od śmierci.
Zobacz:
Co wiesz o Gustawie Flaubercie?