Możemy zaryzykować żartobliwe twierdzenie, że Rękawiczka Schillera to ballada z pointą. Pointa tkwi w zaskakującym zakończeniu akcji. Oto znaleźliśmy się w kręgu średniowiecznych dam i rycerzy. Jesteśmy świadkami igrzysk – turnieju rycerskiego. Świetnie zarysowana scena prezentuje króla, damy dworu i rycerstwo – oraz arenę. Na rozkaz króla giermkowie wpuszczają tam lwa, tygrysa, lamparty. I nagle… Nadobna Marta rzuca pomiędzy dzikie bestie rękawiczkę, mówiąc słodko, by ten, kto ją kocha – podał ją. Jej rycerz Emrod, jak na rycerza przystało, rzuca się „pomiędzy potwory”, powraca zwycięski… i tu wszyscy spodziewamy się nagrody, najlepiej w formie ręki nadobnej Marty, lecz rycerz rzuca jej w twarz rękawiczkę, mówiąc: „Pani, twych wdzięków nie trzeba mi wcale”, po czym odchodzi.

Czemu tak postąpił ów szlachetny rycerz?

Wszak okazał swoje męstwo i nikt nie mógł mu zarzucić tchórzostwa! Cóż, widać doszedł do wniosku, że próżna Marta nie obdarza go wielkim uczuciem, skoro tak lekko waży sobie jego życie. Czy, gdyby go kochała naprawdę, naraziłaby go dla popisu przed dworem na takie niebezpieczeństwo? Baśń zmieniła się tu w pełną goryczy refleksję o fałszywym pojmowaniu miłości.

Zauważmy, ile cech romantycznych zawiera ta opowieść:

  • historyzm (obyczaj średniowiecznego rycerstwa),
  • wrażliwa jednostka pozostająca w konflikcie z otoczeniem (Emrod wobec dworu),
  • nieszczęśliwa miłość Emroda i jego idealizm,
  • baśniowość akcji (król, dwór, dzikie zwierzęta,
  • przeszkoda, którą pokonuje rycerz dla damy swego serca.

Uwaga

  • Schillera uważa się za drugiego, obok Goethego, niemieckiego prekursora romantyzmu, zresztą obaj twórcy znali się i współpracowali.
  • Obaj należą do najważniejszych twórców nurtu Sturm und Drang, czyli burzy i naporu, który, jak pamiętamy, głosił bunt wobec świata i zniechęcenie wobec rzeczywistości.

Zobacz:

Rękawiczka Schillera

BALLADA

Sylwetki romantycznych twórców

Na podstawie przywołanej ballady wskaż cechy romantyzmu

Kartkówka z romantyzmu

Cechy romantycznych utworów

Gatunki literackie romantyzmu

Maturalna wiedza o romantyzmie