Wydarzenia w Panu Tadeuszu rozgrywają się w czasie historycznym, bo w latach 1811-1812, w dobie walk napoleońskich, które dla Mickiewicza piszącego w latach 1832-1834 były już historią. A zatem główne wydarzenie historyczne utworu to ekspansja Napoleona na Rosję, z udziałem wojsk polskich.

Występują w utworze autentyczne postacie historyczne:

  • generał Dąbrowski, Kniaziewicz,
  • wspominani są Napoleon, Kościuszko (po nim imię otrzymał tytułowy bohater), Rejtan, książę Józef Poniatowski.
    Ta historia tworzy jednak teraźniejszość utworu.

Historia jeszcze wcześniejsza znajduje wyraz w słynnym koncercie Jankiela:

  • radosne wydarzenia Konstytucji 3 maja,
  • tragiczną Targowicę,
  • rzeź Pragi (w czasie powstania kościuszkowskiego),
  • utworzenie Legionów Polskich we Włoszech.

Każdy z epizodów wyrażony jest w muzyce, to gra Jankiela jest osią konstruującą opowieść o losach kraju. Fakty, które przywołuje i zarazem interpretuje, mają przypomnieć czytelnikowi zdarzenia świetne i bolesne w historii Polski.

Uwaga!
Tragizm Pana Tadeusza – utworu, który przecież sam w sobie jest wizją radosną, pełną humoru, a nawet sielankową – też istnieje. Razi nas zderzenie tej słonecznej panoramy szlacheckiej przeszłości z teraźniejszością autora: emigranta, wygnańca zniewolonej ojczyzny, tęskniącego za nią. Wyrazem tego jest Epilog – pisany we Francji „na paryskim bruku”, czyli w mieszkaniu przy Rue de Seine 63. Epilog jest utrzymany w innym nastroju: wypełniony tęsknotą, bólem po stracie ojczyzny, nadzieją na dobry los własnych dzieł, które mają trafić pod polskie strzechy. Jeszcze raz pojawia się alegoria ojczyzny – matki:

O Matko Polsko! Ty tak świeżo w grobie
Złożona – nie ma sił mówić o tobie!

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

Pan Tadeusz – Adam Mickiewicz

Pan Tadeusz – utworem o historii Polski

Rola historii w Panu Tadeuszu

Jakie ważne wydarzenia historyczne pojawiły się w koncercie Jankiela w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza?

Jacek Soplica – bohater Pana Tadeusza

Pan Tadeusz – praca domowa