Tą nazwą określa się formację poetycką nazywaną też pokoleniem 1968. Pokolenie literackie z teoretycznego punktu widzenia to grupa twórców o zbliżonym wieku, którzy wspólnie doświadczyli czegoś, co można nazwać przeżyciem pokoleniowym – i co w jakiś sposób ukształtowało ich twórcze osobowości. Takim przeżyciem dla nowofalowców były, jak się zdaje, ponure wydarzenia Marca 1968 roku. To one sprawiły, że – z jednej strony – poeci tej formacji byli mocno zdystansowani wobec władz i uroków peerelowskiej rzeczywistości – i z drugiej – że jednym z ulubionych ich zajęć było wyszukiwanie mechanizmów rządzących komunistyczną nowomową, drugim zaś krytyczny, ostry opis życia w komunizmie – na ogół w najprostszych jego przejawach. Życie w zatłoczonych mieszkaniach, gonitwa za talonami, sceny w kolejkach, awantury w autobusach – to ulubione tematy tych poetów. Prócz tego zainteresowania Nowej Fali oscylują wokół nowo pojmowanej poezji lingwistycznej – obiektem zainteresowania staje się język potoczny, kształtowany częściowo przez język oficjalny. Poetyckie drogi tego pokolenia rozeszły się jednak po paru latach od debiutu.
Przyjrzyjmy się najważniejszym przedstawicielom Nowej Fali – i przyjmując, że w pierwszej połowie lat 70. zajmowali się mniej więcej tym, co streściliśmy powyżej, spójrzmy, czym zajęli się potem:
- Ryszard Krynicki – w późniejszych utworach stara się podążać szlakiem Norwida – zyskując maksymalne zagęszczenie poetyckiego słowa. Zbliża się też ku moralizmowi – jednak przebaczającemu, delikatnemu i wrażliwemu.
- Stanisław Barańczak – robił i robi mnóstwo rozmaitych rzeczy. Jest świetnym tłumaczem z angielskiego, teoretykiem i badaczem literatury, krytykiem, a nawet autorem kryminałów. W poezji pozostał raczej wierny lingwizmowi – stworzył także kilka zbiorów zabaw poetyckich.
- Adam Zagajewski – ten twórca zbliżył się z kolei ku neoklasycyzmowi i kulturze śródziemnomorskiej. Poświęca swe utwory muzyce, malarstwu, architekturze, filozofii. Prócz tego zajmuje się też problemem świadomości emigracyjnej – pisząc o pamięci niesionej poprzez granice.
- Ewa Lipska – stała się delikatną, chłodną obserwatorką mechanizmów ludzkiego życia. Jej liryka jest raczej kameralna, ironiczna nawet wobec najbardziej ostatecznych tematów.
Zobacz:
Dlaczego twórczość Stanisława Barańczaka zyskała sobie miano poezji politycznej?
Dlaczego twórczość Stanisława Barańczaka zyskała sobie miano poezji politycznej?