Sprawdź swoją wiedzę z antyku
1. Zenon z Kition był twórcą:
a) filozofii epikurejskiej,
b) filozofii stoickiej,
c) cynizmu,
d) hedonizmu.
2. Epikurejczycy głosili, że:
a) największym szczęściem jest odczuwanie przyjemności i brak cierpień,
b) nie należy poddawać się emocjom, człowiek powinien kierować się w swoim postępowaniu rozumem,
c) należy wyrzec się wszelkich dóbr doczesnych, prowadzić życie ascetyczne.
3. Co to jest mit?
a) opowieść wyjaśniająca przez alegorie i symbole pochodzenie świata, bogów i ludzi,
b) utwór pisany prozą lub wierszem, którego bohaterami są najczęściej zwierzęta, ludzie lub przedmioty,
c) opowieść ludowa utrwalona i przekazywana w tradycji, głównie ustnej, dotycząca przeszłości danej zbiorowości, związana z wydarzeniami, postaciami, miejscami ważnymi dla danego regionu.
4. Wymień dwa mity genealogiczne.
a) ……………………………………………………………………………………..
b) ……………………………………………………………………………………..
5. Kto był patronem:
a) miłości – …………………………………………………………………………………..,
b) wędrowców i złodziei – ………………………………………………………………,
c) rzemieślników – ………………………………………………………………………….
6. Na kanwie jakiego mitu została stworzona Iliada?
a) o Demeter i Korze,
b) o rodzie Labdakidów,
c) o jabłku niezgody i wojnie trojańskiej.
7. Jak Rzymianie nazwali greckich bogów:
Zeusa – …………………………………………………..
Erosa – …………………………………………………..
Afrodytę – ………………………………………………..
Atenę – ……………………………………………………
Aresa – ………………………………………………………..
Hermesa – ……………………………………………………
8. Jakie postacie mitologiczne opisują poeci w swoich wierszach?
a)
Panny, które na wielkim Parnazie mieszkacie,
A ippokreńską rosą włosy swe maczacie,
Jan Kochanowski
b)
Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał Hydrze,
Ten młody zdusi centaury,
Adam Mickiewicz
c)
Od tej chwili
Weszłam w Labirynt. Lecz niech imię (…)
Będzie mi dobrą wróżbą! Kłębek trzymam w ręce Nitkę tam uwiązałam, na progu. Powrócę.
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska
9. W Trenie I Jan Kochanowski przywołuje nazwiska dwóch poetów Heraklita i Symonidesa. Dlaczego?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. Co znaczą podane niżej związki frazeologiczne:
a) paniczny strach ………………………………………………………………………………………………………………………….,
b) Ikarowy lot, ……………………………………………………………………………………………………………………………….,
c) pięta Achillesa, ………………………………………………………………………………. …………………………………………,
d) olimpijski spokój. ………………………………………………………………………………………………………………………..,
11. Która z definicji tragedii greckiej jest prawdziwa?
a) zachowanie zasady trzech jedności, wprowadzenie motywów baśniowych i fantastycznych,
b) zerwanie z zasadą trzech jedności, Kompozycja otwarta, synkretyzm, sceny fantastyczne i baśniowe,
c) zachowanie zasady trzech jedności i zasady decorum, obecność chóru.
12. Podaj trzy najważniejsze, Twoim zdaniem, przyczyny, dla których należy znać Biblię.
a) ………………………………………………………………………………………………………………………………..,
b) ………………………………………………………………………………………………………………………………..,
c) ………………………………………………………………………………………………………………………………..,
13. Z jakimi motywami biblijnymi wiążą się następujące frazeologizmy:
- niebieski ptak,
- umywać ręce,
- ziemia obiecana,
- trąba jerychońska,
- wieża Babel,
- judaszowy. Pocałunek.
14. Jakie znasz rodzaje psalmów? Podaj przynajmniej cztery.
a) ……………………………………………………………………………………..
b) ……………………………………………………………………………………..
c) ……………………………………………………………………………………..
d) ……………………………………………………………………………………..
15. Która część Biblii była najczęściej tłumaczona? Podaj autorów trzech tłumaczeń, z różnych okresów literackich.
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
16. Przypowieść to:
a) utwór narracyjny, w którym fabuła służy przedstawieniu pewnych prawd moralnych czy filozoficznych,
b) utwór literacki lub publicystyczny mający na celu ośmieszenie jakiejś osoby, instytucji, zjawisk życia społecznego lub obyczajowego,
c) wywodzący się z tradycji ludowej gatunek synkretyczny, łączący w sobie elementy różnych rodzajów literackich.
17. Który z bohaterów biblijnych:
a) wyprowadził Izraelitów z niewoli egipskiej,
b) wydawał sprawiedliwe wyroki,
c) trzy razy zaparł się Chrystusa,
d) żywił się szarańczą i miodem leśnym, chodził ubrany w skóry,
e) musiał dotknąć, aby uwierzyć.
18. Z ilu ksiąg składa się Stary Testament, a z ilu Nowy Testament?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
19. Ile ksiąg prorockich zawiera Nowy Testament?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
20. Do jakich wydarzeń nawiązują poeci w podanych wierszach:
a)
Na początku nic nie było…
Tylko przestrzeń ciemna pusta –
Wtem jej czarne błysły oczy
I perłowe świeże usta
Adam Asnyk
b)
O anjele Gabryjele,
Gdzie jest ono twe wesele,
Cożeś mi go obiecywał tako barzo wiele,
A rzekęcy: „Panno, pełna jeś miłości!”
Posłuchajcie, bracie, miała –
c)
Dwujęzycznego smoka,
Szatana o trzech grzbietach zwalczył w wielkim boju
Archanioł pański, Michał, i zginął w otchłani. Amen.
I stał się koniec świata… O chwilo spokoju!
Jan Kasprowicz
Odpowiedzi:
1) b.
2) a.
3) a.
4)
a) o historii rodu Labdakidów,
b) o historii rodu Atreusza.
5) a) Afrodyta,
b) Hermes,
c) Hefajstos.
6) c.
7)
Zeus – Jowisz,
Eros – Amor,
Afrodyta – Wenus,
Atena – Minerwa,
Ares – Mars,
Hermes – Merkury.
8)
a) muzy
b) Herakles,
c) Tezeusz i Ariadna,
9)
Heraklit uchodził za pesymistę, wciąż płaczącego nad znikomością spraw ludzkich,
Symonides był autorem trenów.
10)
a) wielki strach, panika,
b) symbol szaleństwa,
c) czyjś słaby punkt,
d) zachowanie spokoju w dramatycznej chwili.
11) c)
12)
– jest źródłem tematów, motywów i wartości podejmowanych we współczesnej literaturze i sztuce,
– jest źródłem myśli filozoficznej i religijnej,
– prezentuje ludzkie wzory i postawy często przywoływane w literaturze.
13)
a) lekkoduch, leń, obibok,
b) nie brać za coś odpowiedzialności,
c) coś oczekiwanego, upragnionego,
d) wrzaskun, krzykacz,
e) bałagan, zamęt,
f) nieszczery gest.
14)
– błagalne,
– dziękczynne,
– pochwalne,
– mądrościowe.
15) Księga Psalmów,
Jan Kochanowski, Psałterz Dawidów,
Mikołaj Sęp-Szarzyński,
Czesław Miłosz.
16) a.
17)
a) Mojżesz,
b) Dawid,
c) Piotr,
d) Jan Chrzciciel,
e) Tomasz.
18)
Stary Testament – 45 ksiąg,
Nowy Testament – 27 ksiąg.
19)
1 księgę – Apokalipsę św. Jana
20)
a) stworzenie świata,
b) zwiastowanie,
c) zapowiedź końca świata.
