1. Wymień najważniejsze, Twoim zdaniem, wydarzenia historyczne dwudziestolecia międzywojennego.
a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Wymień tendencje filozoficzne Europy dwudziestolecia międzywojennego. Jedną krótko scharakteryzuj.
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Podaj prawidłową odpowiedź.
Surrealizm głosił:
a. oderwanie od rzeczywistości, odwrót od jej imitowania i naśladowania;
b. że należy uwolnić wyobraźnię artysty od nakazów, a należy eksponować sny, wizje, głębsze pokłady psychiki ludzkiej;
c. że naturalne kształty należy sprowadzić do form geometrycznych.
4. Do jakiego kierunku w sztuce zaliczyłbyś zaprezentowany obraz i dlaczego? Czy wiesz, kto go namalował?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
5. Wymień nowe tendencje w poezji i jeden kierunek krótko scharakteryzuj.
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
6. Przyporządkuj twórców uprawianym przez nich kierunkom:
a. Tristan Tzara ……………………………………..
b. Guillaume Apollinaire ………………………….
c. André Breton ……………………………………..
d. Filippo Thommaso Marinetti ………………………………..
e. Paul Valéry …………………………….
1. futuryzm
2. surrealizm
3. awangarda francuska
4. dadaizm neoklasycyzm
5. dadaizm
7. Na czym polegał liryzm wirtualny
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
8. Czterech największych nowatorskich powieściopisarzy dwudziestolecia międzywojennego to André Gide, Marcel Proust, James Joyce, Franz Kafka. Co nowego wnieśli oni do powieści?
a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
9. Wymień najważniejsze ośrodki życia kulturalnego w II Rzeczpospolitej, co się w nich działo?
a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………….
e) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. Czy zgodzisz się z opinią, że Przedwiośnie Stefana Żeromskiego jest powieścią polityczną?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
11. W Przedwiośniu Stefan Żeromski przedstawił obraz rewolucji, jakie znasz inne dzieła literackie opisujące rewolucję?
a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
e) ……………………………………………………………………………………………………………………………………
12. Granica Zofii Nałkowskiej to powieść społeczna. Jakie grupy społeczne autorka opisuje?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
13. Jak można interpretować powieść Witolda Gombrowicza Ferdydurke? Wymień kilka możliwości.
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
14. Co to jest oniryzm i w jakich utworach dwudziestolecia znajdziesz ten zabieg?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
15. Wpływy jakich filozofii odnajdziesz w Nocach i dniach?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
16. Kto był twórcą teorii Czystej Formy i na czym ona polegała?
Odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
17. Jaki program głosili członkowie grupy poetyckiej Skamander?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
18. Wymień przynajmniej trzech członków Skamandra.
a) ……………………………………………………………………………………..
b) ……………………………………………………………………………………..
c) ……………………………………………………………………………………..
19. Która grupa poetycka dwudziestolecia głosiła następujące hasła:
3xM – miasto, masa, maszyna to najważniejsze tematy poezji; należy pracować nad językiem poetyckim, używać skrótu i metafory, dążyć do kondensacji znaczeń; poeta jest rzemieślnikiem.
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
20. „Idę młody, genialny – niosę but w butonierce” – to cytat z wiersza-manifestu jakiej grupy poetyckiej?
Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Odpowiedzi
1.
a) 1918 – koniec I wojny światowej, odzyskanie przez Polskę niepodległości;
b) 1929 – początek wielkiego kryzysu gospodarczego;
c) 1939 – agresja Niemiec na Polskę.
2.
Behawioryzm, freudyzm, egzystencjalizm, pragmatyzm, katastrofizm.
Katastrofizm to tendencja głosząca rychły upadek świata i zagładę kultury i cywilizacji ludzkiej, zapowiedź katastrofy.
3.
Surrealizm głosił: że należy uwolnić wyobraźnię artysty od nakazów, eksponować sny, wizje, odsłaniać głębsze pokłady psychiki ludzkiej.
4.
Ten obraz to Panny z Avignon Pabla Picassa, namalowany w stylu zwanym kubizmem. Kubizm (kub – kostka, sześcian) sprowadził naturalne kształty do form geometrycznych.
5.
a) daizm,
b) surrealizm,
c) futuryzm,
d) neoklasycyzm,
e) awangarda francuska.
Futuryzm nakazywał całkowite odcięcie się od przeszłości (futurus), tematem poezji miała być cywilizacja miast i technika. Futuryści głosili, że wojna to jedyna higiena świata, a profesorowie, archeolodzy i muzea to gangrena tego świata.
6.
a. 5,
b. 3,
c. 2,
d. 1,
e. 4.
7.
Liryzm wirtualny to wiersze grafiki. Poeci starali się tak układać wersy swoich utworów, aby swoim wyglądem (wizualnie) wnosiły jakąś treść, na przykład wiersze w kształcie fontanny.
8.
a) Andre Gide – postulował bezwzględną szczerość i ujawnianie instynktów w literaturze. Religia, moralność, obyczaj to normy względne, które krępują życie człowieka.
b) Marcel Proust – powieść to podróż w głębię psychiki człowieka.
c) James Joyce – powieść – strumień świadomości, monolog wewnętrzny odtwarzający bieg myśli i skojarzeń, będący wiernym zapisem procesu myślenia bohaterów.
d) Franz Kafka – wprowadził pojęcie bohatera everymana (człowieka-każdego) i powieść-parabolę.
9.
a) Warszawa – działali tu poeci Skamandra, mieszkali tu i tworzyli: Stefan Żeromski, Melchior Wańkowicz, Zofia Nałkowska, Kornel Makuszyński, Tadeusz Boy-Żeleński;
b) Kraków – ośrodkiem życia literackiego był Uniwersytet Jagielloński, działali tu futuryści: Jasieński, Młodożeniec; malarze: Chwistek i Czyżewski; awangarda krakowska: Peiper, Przyboś, Brzękowski, a także Witkacy, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Leon Kruczkowski.
c) Lwów – ośrodkiem życia literackiego i kulturalnego były Wydawnictwo Ossolineum i Uniwersytet im. Jana Kazimierza.
d) Wilno – ośrodkiem życia kulturalnego i literackiego był Uniwersytet im. Stefana Batorego; tu działał Związek Zawodowy Literatów Polskich; tworzyli tu członkowie grupy Żagary: Konstanty Ildefons Gałczyński, Czesław Miłosz.
e) Zakopane,
f) Lublin,
g) Drohobycz.
10.
Przedwiośnie Stefana Żeromskiego jest powieścią polityczną, ponieważ jest ono próbą ustosunkowania się pisarza do aktualnych spraw politycznych kraju. Jest powieścią o rzeczywistości w Polsce tamtych lat.
11.
a) Nie-Boska komedia Krasińskiego,
b) Uspokojenie Słowackiego,
c) Szewcy Witkacego,
d) Folwark zwierzęcy Orwella,
e) Tango Mrożka.
12.
Środowisko urzędniczo-ziemiańskie; ziemiaństwo w Boleborzy; wielkie ziemiaństwo; biedota.
13.
Ferdydurke to: drwina ze świata; gra w poszukiwanie prawdziwego kształtu – ukazująca bezsens takiej wędrówki i niemożność wyzwolenia się z form; komedia wyśmiewająca wszelkie wartości; bunt przeciw formie; satyra na ówczesną szkołę i sposób nauczania.
14.
Oniryzm to ukształtowanie utworu na wzór snu, według sennej poetyki. Zabieg taki możemy odnaleźć w twórczości: Schulza, Gombrowicza, Kafki.
15.
Naturalizm, bergsonizm, egzystencjalizm, apoteoza pracy.
16.
Twórcą teorii Czystej Formy był Witkacy. Czysta Forma polega na uwolnieniu się od balastu treści, zrzuceniu z siebie odwiecznego dążenia do naśladownictwa życia. Teatr ma być deformacją świata rzeczywistego.
17.
Skamandryci byli programowo bezprogramowi. Głosili prawo do swobody artystycznej, poeta wg nich powinien być rzemieślnikiem.
18.
a) Julian Tuwim,
b) Kazimierz Wierzyński,
c) Antoni Słonimski,
d) Jarosław Iwaszkiewicz,
e) Jan Lechoń.
19.
Awangarda Krakowska
20.
Futuryści
Zobacz: