Zdania klucze
Jak pisać o wierszu?
- Utwór wzbudza sprzeczne uczucia.
- Wiersz Staffa skłania do refleksji nad tym co w życiu wartościowe.
- Ten utwór to mały poetycki traktat o etyce.
- Wiersz Mickiewicza to liryczne wyznanie miłości.
- Liryk Słowackiego to poetycki list.
- Mamy do czynienia z oryginalnym utworem nawet w zestawieniu z awangardowymi pomysłami poetów współczesnych.
- To utwór klasyczny wpisuje się krąg liryki miłosnej.
- Podmiot liryczny ujawnia swoje uczucia…
- Mamy do czynienia z liryką wyznania (konfesyjną)…
- W tym przypadku podmiot liryczny ujawnia się jak sam autor…
- Głos mówiący skupia się na relacji (opisie, ekspresji uczuć, refleksji)…
- Podmiot liryczny reprezentuje głos ogółu.
- Wypowiedź podmiotu lirycznego zdradza głęboki indywidualizm osoby mówiącej.
- Dominantą kompozycyjną wiersza jest kontrast.
- Podmiot liryczny wciela się w znanego bohatera (nakłada maskę, wciela się w rolę)…
- Poeta oparł kompozycję utworu na pomyśle zestawienia dwóch racji…
- Istotą utworu jest autorefleksja…
- Temat główny został ujawniony w tytule…
- W tym utworze dominuje ekspresja uczuć autora…
- Pomysł poetycki autora sprowadza się do…
- Sens wiersza zawiera się w zdaniu…
- Przesłanie utworu sformułować można następująco…
- Radosny nastrój utworu to tylko pozór w gruncie rzeczy temat główny jest bardzo poważny…
- Ten utwór to swoista gra z czytelnikiem o to w nim chodzi.
O wierszu czym jest
- listem poetyckim np. „Rozłączenie” Słowackiego
- wyznaniem credo poety np. „Curriculum vitae Staffa”
- poetyckim pejzażem, kadrem, fotografią
- dialogiem np. „Rozmowa mistrza Polikarpa ze Śmiercią”
- scenką udramatyzowaną jak wyżej
- manifestem programowym epoki na przykład „Romantyczność” Mickiewicza
- testamentem poetyckim np. „Testament mój„ Słowackiego
- filozoficzną refleksją wiele wierszy Szymborskiej, np. „Nic dwa razy”, „Nienawiść”
- popisem sztuki rymotwórczej w wielu przypadkach barokowej poezji, np. „Niestatek” Morsztyna
- apostrofą do…
- rekonstrukcją poetycką na temat ciągu dalszego wydarzeń np. „Tren Fortynbrasa” Herberta
Kto w nim mówi
- Podmiot liryczny ujawnia swoje uczucia
- Mamy do czynienia z liryką wyznania (konfesyjną).
- W tym przypadku podmiot liryczny ujawnia się jak sam autor.
- Głos mówiący skupia się na relacji (opisie, ekspresji uczuć, refleksji).
- Podmiot liryczny reprezentuje głos ogółu.
- Wypowiedź podmiotu lirycznego zdradza głęboki indywidualizm osoby mówiącej.
- Podmiot liryczny wciela się w znanego bohatera (nakłada maskę, wciela się w rolę).
O wierszu bez tytułu
- Dokonam próby zatytułowania utworu.
- Poeta pozostawił kreację tytułu wiersza odbiorcom.
- Wiersz nie otrzymał tytułu, lecz pierwszy wers doskonale go zastępuje.
- Co mogłoby być tytułem utworu: Gatunek? Główna myśl?
- Utwór bez tytułu daje większe możliwości interpretacyjne.
- O obrazie
- To jedno z najbardziej znanych płócien mistrza z Florencji.
- Mamy do czynienia z arcydziełem powszechnie znanym, lecz niezbyt rozumianym świadczą o tym rozbieżne interpretacje.
- Tytuł dzieła wydaje mi się mylący (lub właśnie zdradza główną myśl artysty).
- Dzieło jest klasycznym przykładem pejzażu, portretu, sceny batalistycznej, martwej natury…
O tytule wiersza
- Tytuł odgrywa kluczową rolę w interpretacji utworu.
- Drogowskazem interpretacji jest tytuł wiersza.
- Tytuł zastanawia. Pozornie nie ma nic wspólnego z treścią utworu.
- Tytuł przykuwa uwagę, ale na tym kończy się jego rola.
- Tytuł utworu zupełnie nie współgra z jego przesłaniem.
- Po przeczytaniu wiersza tytuł nabiera zupełnie nowego sensu.
- Tytuł utworu nie jest żadną wskazówką interpretacyjną.
- Odpowiedź na poetyckie pytanie poety została ukryta w tytule.
O wierszu jego kontekście
- Wiersz ten jest głęboko obsadzony w okolicznościach historycznych, w których powstał.
- Utwór wyraźnie koresponduje z atmosferą swojej epoki.
- Dedykacja i podpis pod strofami wiersza bardzo kierunkują odczytanie sensu.
- Interpretacja tego utworu nie może powstać w oderwaniu od kontekstu historii i biografii poety.
- Wiersz prowadzi dialog z utworem starszym o sto lat.
- Utwór jest wyraźną aluzją do…
- Wiersz odwołuje się do…
- Utwór przywołuje znane płótno…
- Wiersz jest swoistą polemiką…
- Taki wiersz mógł powstać tylko w tym okresie historycznym…
O wierszu jego kompozycji
- Utwór ma przemyślaną kompozycję.
- Wiersz ten nazwać można kunsztowną wypowiedzią poetycką.
- Precyzyjna konstrukcja utworu budzi podziw.
- Jest to typowy, tradycyjny, klasyczny sonet, oda, pieśń, tren…
- Poeta dokonuje modyfikacji gatunku pozornie zachowuje reguły, lecz poddaje je deformacji.
- Kształt wiersza wyraźnie podyktowany jest modą na konceptyzm.
- Kunsztowna budowa strof wywołuje nastrój skupienia i powagi.
- Jest to wiersz umykający jakimkolwiek klasyfikacjom.
- Twórca utworu powiela stary schemat…
- Twórca utworu realizuje znany schemat lecz przekształca go, odświeża.
- Z pozoru dialog, pieśń, żywot świętego. W rzeczywistości współczesna wersja starego, zapomnianego gatunku.
- Konstrukcja utworu wydaje się znana, ale jest w nim coś nowego…
- Kompozycja współgra z ideą utworu.
O autorze wiersza
- Poeta należy do kręgu (skamandrytów, klasyków, awangardy)…
- Poeta nakłada maskę błazna, trefnisia, obserwatora…
- Autor wiersza ukrywa swoje emocje.
- Poeta dystansuje się wobec podmiotu lirycznego.
- Poeta utożsamia się z podmiotem lirycznym.
- Utwór jest wyraźnym credo poety.
- Poeta ujawnia się w pierwszej strofie.
O wierszu na tle epoki
- Utwór jest manifestem ideowym epoki.
- Wiersz wyraża ideologię i nastrój swoich czasów.
- Ten wiersz to poetycki program swoich czasów.
- Utwór znakomicie ukazuje założenia swojej epoki.
- Na tle epoki wiersz ten wydaje się utworem bardzo oryginalnym.
- Poemat nie przystaje (nie pasuje) do wymowy swojej epoki.
- Wiersz wyrasta ponad epokę.
- Wiersz wyprzedza swoje czasy jest prekursorem epoki następnej.
- O wierszu na tle epoki
O liryku miłosnym
- Jest to wiersz wyznanie…
- Podmiot liryczny skupia się na wyrażeniu swoich uczuć, nie na adresatce.
- Mamy do czynienia z listem poetyckim.
- Podmiot wyznaje swoje uczucia w sposób mało oryginalny.
- Adresatka uczuć kreowana jest na boginię (lalkę, wrażliwą istotę, bezduszną osobę itp.).
- Wiersz jest portretem kobiety pięknej, ale nieosiągalnej.
- Utwór to wyraz miłości niespełnionej.
- Mamy do czynienia z subtelnym erotykiem.
O wierszu, co w nim najważniejsze
- Dominantą kompozycyjną wiersza jest kontrast.
- Poeta oparł kompozycję utworu o pomysł zestawienia dwóch racji.
- Istotą utworu jest autorefleksja.
- Temat główny został ujawniony w tytule.
- W tym utworze dominuje ekspresja uczuć autora.
- Pomysł poetycki autora sprowadza się do…
- Sens wiersza zawiera się w zdaniu:
- Przesłanie utworu sformułować można następująco:
- Radosny nastrój utworu to tylko pozór w gruncie rzeczy temat główny jest bardzo poważny.
- Ten utwór to swoista gra z czytelnikiem o to w nim chodzi.
Zobacz: