Tyrtajos (w spolszczonej, czy raczej zlatynizowanej wersji – Tyrteusz) żył w VII w. p.n.e., według legendy był nauczycielem ateńskim, który został wysłany do Sparty, ponieważ wyrocznia w Delfach oznajmiła, że Spartanie zwyciężą Messeńczyków tylko pod warunkiem, że na czele oddziałów Sparty stanie Ateńczyk. Tyrtajos jest autorem księgi elegii Dobry rząd (Eunomia), zawierającej utwory patriotyczne, wychowawcze i zagrzewające do walki. Legenda głosi, że właśnie dzięki nim udało się Spartanom pokonać wroga. Elegie wzywały do walki i sławiły śmierć na polu chwały. Dla Tyrtajosa największymi cnotami były umiłowanie ojczyzny i męstwo. Sławił także ustrój państwowy i militarny Sparty. Był prawdziwym patriotą, gotowym poświęcić wszystko dla dobra swej nowej ojczyzny. Poezja tyrtejska to więc taka poezja, która głosi pochwałę czynu, zagrzewa do walki, opiewa bohaterstwo tych, którzy potrafią oddać życie dla swojego kraju.
Termin – poeta Tyrteusz oznacza człowieka, który nie poprzestaje wyłącznie na mówieniu, lecz sam chwyta za oręż i często ginie w obronie kraju. Tyrteuszami nazywane było pokolenie Kolumbów – poeci – powstańcy warszawscy 1944 roku (Baczyński, Gajcy i in.).
Pamiętaj!
Poezja tyrtejska stała się bardzo popularna w Polsce w dobie romantyzmu. W związku z trudną sytuacją w kraju, wielu poetów i twórców było zaangażowanych w walkę o niepodległość ojczyzny. Jednym z najważniejszych przedstawicieli polskiego nurtu poezji tyrtejskiej był Adam Mickiewicz.
Zobacz:
Jak liryka antyku realizowała myśl filozoficzną starożytnej Grecji?
Skąd się wzięła nazwa liryka? Przedstaw najważniejsze jej gatunki.