Przedstaw różne interpretacje Tanga Sławomira Mrożka
Tango jest dramatem wieloznacznym i może być różnie odczytywany. Najczęściej jest interpretowany jako:
Obraz kryzysu mieszczańskiej rodziny, w której dochodzi do upadku obyczajów.
Rodzice: Eleonora i Stomil nie wywiązują się ze swoich obowiązków wobec syna. Ojciec – awangardowy artysta i matka – kobieta nowoczesna i wyzwolona (dopuszcza do poufałości lokaja!) są antytradycjonalistami. W domu panuje kompletny chaos, który nie przeszkadza nikomu ze starszej generacji (oprócz rodziców należą do niej babcia i wuj Eugeniusz), natomiast razi syna – Artura, który marzy o wprowadzeniu ładu. Chciałby on wziąć tradycyjny ślub i żyć zgodnie z dawnymi zasadami moralnymi. Buntuje się przeciwko światu nowych idei i marzy o powrocie do starych form. Nie mając jednak w nikim oparcia, przegrywa z prymitywnym i bezwzględnym Edkiem, którego zwycięstwo zapowiada nadejścia epoki siły i brutalności.
Aluzja do Wesela Wyspiańskiego.
Obydwa utwory podejmują problem społecznej bezradności i niemocy, oba też kończą się sceną tańca. Tango (u Mrożka rozbrzmiewa La Cumparsita) to taniec agresywny, w którym ton nadaje ten, kto prowadzi. Prowadzącym jest wspomniany lokaj Edek, a zaproszonym do tańca – wuj Eugeniusz, potulny i podporządkowany, który od początku dramatu prezentował postawę oportunistyczną (ugodową).
Aluzja do sytuacji społeczno-politycznej komunistycznej Polski.
Taka interpretacja też jest możliwa, chociaż rozwój wydarzeń dramatycznych nie zawiera odniesień do kontekstów historycznych. Mrożek prezentuje tu satyryczne spojrzenie na rzeczywistość, której groteskowy kształt często ociera się o tragizm.
W dramacie kryją się też treści uniwersalne. Należą do nich:
- ostrzeżenie przed anarchią (samowolą, chaosem) prowadzącą do rozkładu każdej wspólnoty (rodziny, społeczeństwa, państwa);
- ostrzeżenie przed przemocą; – przed nihilistycznym buntem, który jest pozbawiony głębszego sensu i treści;
- moralna przestroga przed konformizmem (tolerowaniem zaistniałej, niekoniecznie moralnie czystej sytuacji z uwagi na własne korzyści, oportunizm).
Możliwości interpretacyjne najlepiej widać w realizacjach scenicznych, tu jednak wiele zależy od osobistego spojrzenia reżysera i od tego, na co chciałby zwrócić uwagę widowni.
Zobacz:
Tango Sławomira Mrożka – uniwersalna problematyka ukryta pod maską groteski