Jaki jest według Ciebie człowiek sentymentalny?

Podpowiedź
Człowiek sentymentalny:

  • postrzegany prywatnie, a nie społecznie,
  • ma uczuciowy stosunek do życia i nie kieruje się tylko rozumem,
  • nie chce podlegać układowi norm warunkującemu egzystencję w społeczeństwie,
  • chce być w bliskim kontakcie z naturą,
  • wrażliwy i subtelny,
  • szczery w stosunku do innych ludzi,
  • zdolny do poświęceń.

Postawę sentymentalną charakteryzuje zdolność do wyższych uczuć, takich jak miłość czy przyjaźń. Ludzie zaczynają jednak wytwarzać sztucznie atmosferę ewokującą rodzenie się uczuć (nastrojowe świątynie, altany, obeliski, kaskady, które mają być scenerią do marzeń i lektury prowadzącej do wyzwolenia uczuć, często w sposób teatralny). Stany uczuciowe starano okazywać się za pomocą wyglądu, zachowania i przesadnej czułostkowości. Przywiązywano wagę do różnych pamiątek i miejsc związanych ze szczególnymi przeżyciami. Miłość została uznana za najistotniejsze i najsilniejsze uczucie w życiu ludzkim.

Sentymentalizm nakłada na literaturę obowiązek ukazywania życia wewnętrznego człowieka oraz kształtowania autentycznych więzi międzyludzkich, co też prowadzi do moralizatorstwa. Sentymentalizm jako nurt oświecenia ma jednak motywację racjonalną. Ważne jest panowanie nad uczuciami, ale w pewnym stopniu można ominąć rozum i pozwolić na swawolne działanie uczuć (w człowieku zauważalne są dwie struktury: rozumu i uczuć).

Julia i Saint-Preux są do końca wierni swemu wielkiemu uczuciu i bardzo cierpią. Oboje też zachowują czystość: ona jako wierna żona i matka dwojga dzieci, on jako guwerner jej chłopców. Saint-Preux dopiero z ostatniego listu Julii, czytanego po jej śmierci, dowiaduje się, że był do końca kochany i jak wiele kosztowało ją wyrzeczenie się tego uczucia.

Rousseau obdarza swoich bohaterów nie tylko siłą namiętności, lecz także szlachetnością, poczuciem godności i cnotą. Ta ostatnia jest bowiem, według niego, życiową koniecznością, głosem natury – realizacją najgłębszych ludzkich pragnień. Miłość to, według autora powieś­ci, dążność do doskonałości moralnej, zgoda na wyrzeczenie i ofiarę. Twierdził bowiem, że człowiek żyje sercem, a nie rozumem.

Myśl przewodnia sentymentalizmu:

„Życie bez miłości to czarodziejska latarnia bez światła”
(J.W. Goethe)

 

Zobacz:

SENTYMENTALIZM

39. Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko – scharakteryzuj główne kierunki w literaturze i kulturze oświecenia

Filozofia sentymentalizmu Rousseau

Czym charakteryzował się sentymentalizm?

Co „romantycznego” zapowiadał sentymentalizm?

Wymień tematy polskiego sentymentalizmu