Tag "neologizmy"
Archaizmy Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja, U twego syna Gospodzina, matko zwolena Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. W najstarszym polskim hymnie – Bogurodzicy spotykamy dziwne wyrazy. Dziwne dla współczesnych czytelników, bo niegdyś normalnie funkcjonowały w polszczyźnie. Archaizmy to wyrazy przestarzałe, których już dziś nie używamy (Gospodzin albo Bożyc) albo używamy ich w innym znaczeniu, np. słowo maciora, dziś oznaczające świnię, kiedyś oznaczało po prostu… matkę. To także pewne nieużywane już dziś
Na teście humanistycznym mogą znaleźć się zadania polegające na wskazaniu w tekście neologizmów, archaizmów, zapożyczeń czy żargonu. Przypomnij sobie te pojęcia, a żaden test nie będzie Ci straszny! Takie zadanie może się pojawić na egzaminie. W tekście użyto wyażeń obcojęzycznych, neologizmów i żargonu. Zmień odnalezione wyrazy na słowa neutralne stylistycznie. Krzysiek dostał pałę z fizy i jego starzy byli wkurzeni. Koleś miał szlaban na mailowanie i czatowanie z panienką. Raz w tygodniu mógł odpalić kompa
Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego liczy około 120 tysięcy haseł. Ile z nich wykorzystuje w porozumiewaniu się wykształcony Polak? Niewiele: 7-8 tysięcy. Z nauki języka obcego wiesz zresztą, że wystarczy jakieś 1500 najczęściej używanych wyrazów, by porozumieć się w podstawowych sprawach. Co z resztą słów? Część należy do słownictwa biernego, części z nich przeciętny użytkownik języka nawet nie zna. Mają na to wpływ ograniczenia tekstowe, chronologiczne (niektóre słowa wychodzą z czasem z użycia) oraz społeczne (np.
Leksykalne środki stylistyczne Synonimy, czyli wyrazy lub związki, których treści znaczeniowe są bliskie, można podzielić po pierwsze – ze względu na treść i zakresy na: bliższe (spalić się, spłonąć, zgorzeć) dalsze (wypalić się, zwęglić, spopielić się), a po drugie ze względu na barwę znaczeniową wyrazu (pismo, bazgroły, hieroglify), zasięg czasowy (palić się i gorzeć) i środowiskowy (uczyć się, wkuwać). Metafora – przenośnia języka literackiego, jest nieszablonowym, świeżym i oryginalnym zgrupowaniem wyrazów, które daje im
Tytuł należałoby uznać za wykładnik tematu utworu literackiego, w nim szukać wskazówek interpretacyjnych, odniesień kulturowych. Liczną grupę stanowią dzieła, których autor wykorzystuje imię, nazwisko, przydomek bohatera. Mamy więc: Makbeta (Szekspir), Balladynę (Słowacki), Konrada Wallenroda (Mickiewicz), Giaura (Byrona). Bywa i tak, że najbardziej wpływowa osoba nie zostaje zaszczycona, a świetnym tego przykładem jest Pan Tadeusz Adam (Mickiewicz) – tytułowy bohater jest postacią pierwszego planu, ale wyraźnie ustępującą Jackowi Soplicy. W tytule
Podział wyrazów Wyrazy proste – powstałe od jednego wyrazu podstawowego – zawierające jedną podstawę słowotwórczą Wyrazy złożone – powstałe od dwóch (lub więcej) wyrazów podstawowych – zawierające dwie (lub więcej) podstawy słowotwórcze niepodzielne słowotwórczo; rdzenne pies, las, chleb podzielne słowotwórczo; rozwinięte (podstawa + formant) pies -ek, las -ek, chleb -ek zestawienia – dwa odrębne wyrazy, tworzące jedną całość znaczeniową wieczne pióro Nowy Targ Zielona Góra zrosty – dwa wyrazy
Test 1. Przeczytaj fragment Wesela i wskaż, a) kto posługuje się gwarą b) kto używa języka literackiego Zosia: Drużba tańczy, proszę ze mną. Kasper: Panienka obcasem wpada. Zosia: A w kółeczko… Kasper: Dookoła. Panienka se ta wesoła. Ano Kaśka będzie rada, jak przestoi. Odp. a) Zosia ……………………………………………….. b) Kasper …………………………………………….. 2. Na czym polega stylizacja w następującym tekście: Od orawskiej strony dujom zimne wiatry, Śnieżek polatuje, osedziały Tatry! Kayimiery Przerwa-Tetmajer a) na użyciu
Neologizmy, archaizmy TEST Sprawdź swoją wiedzę przed egzaminem 1. Który tytuł wiersza Bolesława Leśmiana jest neologizmem? A. Garbus, B. Topielec, C. Spojrzystość, D. Urszula Kochanowska. Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………… 2. Przeczytaj fragment wiersza pt. Wiosna: W dali postrach na wróble przesadnie rękaty z zeszłorocznym rozpędem chyli się we światy. Słowa „postrach” i „rękaty” to: A. archaizmy, B. poetyzmy, C. epitety, D. neologizmy. Odp. ……………………………………………………………………………………………………………………… 3. Spośród grup wyrazów wskaż tę, w której są wymienione
Archaizmy, neologizmy, synonimy, antonimy, homonimy Archaizmy To element języka dawnej epoki historycznej; wyraz lub sformułowanie, które jest przestarzałe, wyszło z użycia, zmieniło formę bądź zostało zastąpione przez inne, nowsze. Podział archaizmów: wyrazowe – czyli takie, które już nie występują w języku, zostały zastąpione przez wyrazy nowsze, np. kmieć – chłop, jeno – tylko, lico – twarz, niewiasta – kobieta, fonetyczne – czyli takie, które współcześnie inaczej wymawiamy, np. sierce –
Nie posługujemy się nimi w zwykłej mowie, ale występują w poezji, w prozie poetyckiej. Specjalnie używają ich autorzy, aby uatrakcyjnić teksty. Poetyzmy Wyrazy charakterystyczne dla języka poetyckiego, uważa się je za szczególnie wzniosłe, artystyczne: ruń, toń, kobierzec. Rzadko w zwykłej mowie i w zwykłym mieszkaniu mówimy o naszym dywanie, że trzeba by uprać… kobierzec. Neologizmy Wyrazy zupełnie nowe. Poeta stworzył sobie wyraz na potrzeby wiersza – ale normalnie takiego wyrazu nie ma, np. „światłoptacy”. (neologizm) Albo:
Neologizmy, archaizmy, poetyzmy Nie posługujemy się nimi w zwykłej mowie, ale występują w poezji, w prozie poetyckiej. Specjalnie używają ich autorzy, aby uatrakcyjnić teksty. A uczniowie muszą… umieć je wskazać i nazwać. Poetyzmy Wyrazy charakterystyczne dla języka poetyckiego, uważa się je za szczególnie wzniosłe, artystyczne: ruń, toń, kobierzec. Rzadko w zwykłej mowie i w zwykłym mieszkaniu mówimy o naszym dywanie, że trzeba by uprać… kobierzec. Neologizmy Wyrazy zupełnie nowe. Poeta stworzył sobie wyraz na potrzeby wiersza – ale
