Tag "sensualizm"
Poziom podstawowy Lektury obowiązkowe: Adam Mickiewicz, wybór wierszy Adam Mickiewicz, Dziady, cz. III Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz Juliusz Słowacki, wybór wierszy Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia Cyprian Kamil Norwid, wybór wierszy Wymagania egzaminacyjne: Motywy literackie i kulturowe romantyzmu – podstawy Podstawowa wiedza o gatunkach literackich i stylistyce epoki Orientacja w kulturze epoki Znajomość wskazanych lektur Najważniejsze pojęcia: romantyzm, ludowość, orientalizm, mistycyzm, frenezja romantyczna, winkelriedyzm, bohater romantyczny, indywidualizm romantyczny, historyzm, prometeizm, mesjanizm narodowy, profetyzm, ballada, sonet,
SENSUALIZM – jeden z nurtów filozoficznych epoki oświecenia, według którego źródłem wiedzy są wrażenia zmysł owe np. smak, wzrok, węch, dotyk. Sensualny – znaczy zmysłowy. To zmysły mają być bodźcami i źródłem poznania świata. „Czego nie dotkniesz i nie zobaczysz – nie jest prawdą” – tak w wielkim uproszczeniu mogłaby brzmieć definicja sensualizmu (sensualis – „zdolny do odczuwania”).
Myślisz, że to takie proste? Być może. Ale filozofowie od lat głowią się – jak znaleźć prawdę o świecie? Jak go rzetelnie zbadać? Dotknąć, powąchać, a może spróbować zjeść kawałeczek? Czy to będzie prawda o świecie? Racjonalizm Ten pogląd znamy już bardzo dobrze. Badaj świat rozumem! Tylko rozum może być źródłem wiedzy człowieka. Tak uważał już Platon, chociaż za ojca racjonalizmu uznaje się Kartezjusza (Myślę, wiec jestem). Empiryzm Empirycy (Locke, Hume) wierzą tylko
Ateizm – pogląd odrzucający w ogóle istnienie Boga. Deizm – pogląd uznający istnienie Boga oraz Jego nakazów, ale nieuznający ingerencji Boga w sprawy ludzkie. Empiryzm – teoria, która uznaje doświadczenie (empirię) za najlepszy sposób poznania prawdy i badania świata. Żadnych teorii z głowy niepopartych doświadczeniem! Humanizm – postawa umieszczająca w centrum wartości człowieka i jego prawo do szczęścia, własnych poglądów i wolności. Klasycyzm oznacza nurt nawiązujący do wzorców ustalonych jeszcze przez twórców antyku, bo oni są
Główny nurt oświecenia to myśl filozoficzna. Dlatego podstawowe pojęcia, za pomocą których można by scharakteryzować epokę, wywodzą się z filozofii. Krytycyzm był postawą myślicieli nowej epoki wobec tradycyjnych instytucji politycznych i religijnych, takich jak Kościół, władza monarsza itp. Zostały poddane krytyce stare ideały, ich miejsce zajął nowy ideał – wiedza. Racjonalizm wywodzi się od Kartezjusza i eksponuje rolę rozumu w dochodzeniu do prawdy i wiedzy. Najistotniejszą cechą i siłą człowieka według
Wolter (1694-1778) Na tle osiemnastowiecznej filozofii odznacza się jako oddzielna, wyraźna indywidualność i osobowość – Wolter. Tak naprawdę nie był on szczególnie odkrywczym filozofem. Był za to bardzo aktywnym i wpływowym działaczem, obdarzonym świetnym piórem oraz niezwykle złośliwym i celnym dowcipem, popularyzatorem niektórych szczególnie ważnych dla oświecenia idei. Rozum jest dla Woltera władzą wszechmocną i niezawodną. Prawdziwe jest tylko to, co racjonalne, co daje się objąć rozumem. Według Woltera rozum jest instancją ostateczną.
Filozofia oświecenia Jean Jacques Rousseau Jeden z najsławniejszych filozofów epoki oświecenia. Uczestniczył w pracach nad pomnikowym dziełem epoki, Wielką Encyklopedią Francuską. Nie był entuzjastą postępu, rozumu i cywilizacji. Uważał, że rozwój nauki, rzemiosła, rolnictwa i techniki nie przyczynił się do powszechnego szczęścia, lecz upadku moralnego społeczeństwa. Współczesne mu objawy moralnej degrengolady – zdaniem myśliciela – były skutkiem porzucenia przez człowieka stanu naturalnego. W przeciwieństwie do uspołecznionych filozofów, Hobbesa i Locke’a, uważał, że przed wykształceniem się