Zaprezentuj satyrę Ignacego Krasickiego Pijaństwo.
Pijaństwo to ciekawa satyra zabawna, a przy tym napisana z typowym dla Krasickiego zjadliwym, ostrym poczuciem humoru.
- Tematem satyry – jak wskazuje sam tytuł – jest pijaństwo, wada narodowa Polaków.
Ta satyra jest dialogiem między dwoma znajomymi, jak się domyślamy z przedstawianych przez nich realiów, szlachcicami-Sarmatami. Jeden z rozmówców opowiada znajomemu o pijatyce, w której uczestniczył i jej fatalnych dla jego samopoczucia skutkach. Ta satyra jest znakomitym studium psychologicznym i obyczajowym, ujawnia mechanizmy pijaństwa. Oto okazja do wypicia, dla człowieka który nie chce zerwać z tym nałogiem i nie ma silnej woli, znajdzie się ona zawsze – mogą to być obowiązki towarzyskie, zwyczaje, dobroczynne skutki pitego z umiarem dla zdrowia wina. Niestety, szlachcic – bohater satyry rzadko kończy na kieliszku wina do obiadu…
Nauczką nie jest dla niego nawet pijatyka zakończona awanturą i bójką. Na krótko zdawałoby się, że snujący rzewną opowieść szlachcic zmądrzał: czuje się fatalnie, chyba odczuwa coś na kształt wyrzutów sumienia, deklaruje nawet zamiar zerwania z nałogiem i abstynencję. Długa tyrada o skutkach picia alkoholu wygłoszona przez znajomego nuży jednak pijaka i przypomina tylko o dręczącym go kacu. Na pytanie zdziwionego kolegi, który przed chwilą wygłosił długą pochwałę trzeźwości, odpowiada po prostu, że idzie napić się wódki. Niepoprawny obywatel? Nie, ta wada dotyczyła wielu współczesnych Krasickiemu.
- Autor satyry ośmiesza nie tylko nałogowych pijaków (jakże żałosnych w jego oczach!), ale i nudnych moralistów – i w nich także wymierzone jest żądło satyry… Ogólna wymowa utworu jest smutna i pesymistyczna – naród jest bezmyślny, nie ma mowy o poprawie, a co dopiero o realizacji wysokich ideałów oświecenia.
Zobacz:
Jakie środki językowe i literackie zostały wykorzystane w tekście satyry Do króla?
Satyry Ignacego Krasickiego – trafna obserwacja rzeczywistości czy krytyka polskiego społeczeństwa?
Krzywe zwierciadło satyry jako jedna z metod naprawy „świata zepsutego” w literaturze XVIII w.