Poprzednia epoka wywodziła swą nazwę od klejnotu, ich następcy wzięli nazwę od światła. I taka była filozofia nowej epoki: oświecenia, rozumu, samoświadomości myślicieli, którzy zarzucali ciemnotę, zacofanie i „zepsucie sztuki” poprzednikom. Nazywano oświecenie także „wiekiem rozumu i wiekiem filozofów”.

Termin „oświecenie” powstał w Niemczech. Nowy prąd szybko ogarnął Anglię, Francję, a wkrótce całą Europę. Nic dziwnego, że ludzie chętnie przyjęli nowe ideały i założenia, przynosiły one bowiem optymizm i wiarę w sens życia na ziemi, odsunęły ponure myśli „pośmiertne”, głosząc, iż mimo że śmierć jest faktem, to przebywanie na ziemi też musi być racjonalne i praktyczne.

Oświecenie w Europie trwało od końca XVII wieku, przez cały wiek XVIII, aż do początków romantyzmu – czyli do wieku XIX.

Rewolucja mechanistyczna

to jeszcze jedna nazwa epoki. Ta zwraca uwagę na rozwój nauk przyrodniczych i powstanie konstrukcji takich jak balon, silnik parowy itp. Zaistniała także dlatego, że twierdzono, iż wszechświat jest wielką machiną stworzoną przez Boga.

W Polsce ramy czasowe prezentują się inaczej:

  • faza wczesna – 40. lata XVIII w. – do 1764 r. – koniec czasów saskich,
  • faza dojrzała 1764-1795 (lata panowania króla Stanisława Poniatowskiego),
  • faza schyłkowa – 1795-1822 (czasy postanisławowskie – do wydania Ballad i romansów Adama Mickiewicza).

Zobacz:

Oświecenie – charakterystyka epoki

Oświecenie w Europie

Oświecenie – życiorys kultury

Jakie okoliczności historyczne określiły epokę oświecenia w Europie?

Oświecenie w skrócie TABELA

Jakie prądy literackie zdominowały polskie oświecenie?

Oświecenie – Test 1

Dlaczego oświecenie nazywa się epoką rozumu?