- Praca
Jesteśmy przecież w pozytywizmie, nic dziwnego, że powieść podkreśla wartość pracy. Wokulski obserwuje nędzę Powiśla i rozmyślając o bolączkach kraju, rozważa: „A przecież jest proste lekarstwo – praca obowiązkowa – słusznie wynagradzana”. Pomaga też znaleźć pracę Magdalence i Węgiełkowi, co ratuje ich od katastrofy moralnej.
- Wiedza
I scjentyzm odezwał się w Lalce. Młodość Wokulskiego, Geist, Ochocki, poszukiwanie metalu lżejszego od powietrza – to wielkie nadzieje pisarza, ale podszyte obawą. Tak – bo marzenie jest wielkie, ale rozgrywa się w sferze fantazji i idealizmu, nie mówiąc o tym, że Izabela zaprzepaściła podarowany jej metal w okolicznościach raczej niedwuznacznych. To tak jakby również naukowe marzenia Wokulskiego przepadły przez tę fatalną miłość.
- Miłość
Tego uczucia właściwie Prus nie ocenia, albo też nakreśla je wielostronnie. Jest przecież siłą budującą – zmobilizowało Wokulskiego do aktywności, do zdobycia majątku, do wejścia w warszawski świat. Jest też siłą niszczącą – właściwie zrujnowała mu w końcu życie. Być może odpowiedź kryje się w refleksji prezesowej Zasławskiej „Bywają wielkie zbrodnie na świecie, ale chyba największą jest zabić człowieka”.
Zobacz:
64. Lalka Bolesława Prusa – powieść o karierze czy o klęsce? Przedstaw swój sąd na ten temat
Czym jest idealizm? Jak interpretuje to pojęcie Bolesław Prus w swojej powieści pt. Lalka?