Utwór Goethego został wydany w 1774 roku, a więc na długo przed właściwym rozkwitem romantyzmu (w Polsce za „początek” epoki uznaje się opublikowanie Ballad i romansów Mickiewicza w 1822 roku). A jednak mimo to zawiera on ważne przesłanki nadchodzącej epoki.
- Nowatorska w dziele Goethego jest kreacja wielkiej romantycznej miłości, tak różnej od obowiązujących wzorców klasycystycznych (przypomnij sobie chociażby intrygę miłosną z komedii Moliera Świętoszek). Miłość Wertera jest dramatyczna, targana sprzecznościami, buntownicza – przeciwko obowiązującym normom społecznym (Werter kocha kobietę, która jest zaręczona z innym), a dodatkowo nieszczęśliwa i niespełniona.
- Ważna w dziele Goethego jest również kreacja samego bohatera. Werter to bohater czujący, kierujący się w życiu jedynie własnymi uczuciami i intuicją. Buntuje się przeciwko społeczeństwu, ucieka z miasta na wieś. Najlepiej czuje się, obcując z przyrodą, ludem i dziećmi. Czuje też niewytłumaczalny związek z ludźmi chorymi lub słabymi psychicznie. Solidaryzuje się w ten sposób ze wszystkimi odrzuconymi, którzy nie radzą sobie ze światem. Ten rodzaj współodczuwania określany jako ból istnienia – Weltschmerz – odbił się echem w prawie wszystkich dziełach romantycznych.
Zapamiętaj!
Weltschmerz to choroba wieku, na którą zapadali romantycy. To inaczej smutek, melancholia, poczucie bezsensu życia, apatia, brak chęci do działania wynikające z myśli o niedoskonałości świata.
Zobacz:
https://aleklasa.pl/liceum/c155-powtorka-z-epok-literackich/c163-romantzym/cierpienia-mlodego-wertera-johanna-wolfganga-goethego
https://aleklasa.pl/liceum/c111-jak-odpowiadac-z-polskiego/romantyzm/c134-romantyzm/kim-jest-bohater-cierpien-mlodego-wertera
Giaur i Werter – kultowi bohaterowie romantyzmu. Jakie ideały epoki uosabiają swoją postawą?
https://aleklasa.pl/liceum/c323-bohater-literacki/werter-bohater-cierpien-mlodego-wertera-johanna-wolfganga-goethego
Giaur a Werter – dwaj bohaterowie romantycznej Europy Co ich różni co łączy?