Wiersz O zachowaniu się przy stole zwany także Wierszem o chlebowym stole jest poematem dydaktyczno-obyczajowym, w którym wyłożone są zasady dobrego zachowania podczas biesiad. Pierwsza część utworu poświęcona jest ucztom dworskim, które powinny być dla uczestników przyjemnością i radością. Autor przedstawia zachowanie osób wysoko urodzonych, których zachowanie powinno znacznie się różnić od obyczajów pospólstwa. ­Pisze o normach obowiązujących biesiadników – o myciu rąk przed jedzeniem, spożywaniu małych ­kęsów, powstrzymywaniu się od zabierania dla ­siebie najlepszych kąsków i od nadmiernej ­gadatliwości. Druga część utworu Słoty opisuje stosunek mężczyzn do kobiet podczas wspólnej uczty. Obowiązuje, oczywiście, kult dam, to kobiety dodają blasku życiu towarzyskiemu. W stosunku do kobiet należy być uprzejmym i grzecznym, usługiwać im.

Ten najwcześniejszy polski utwór o tematyce świeckiej został zapisany w XV wieku. Jego autorem jest Przecław Słota z Gocławic. Był on dostojnikiem na dworze podczaszego krakowskiego i w związku z tym odbywał wiele zagranicznych podróży, podczas których obserwował obyczaje i normy obowiązujące na dworach w innych państwach.

Warto wiedzieć
Utwory dydaktyczno-obyczajowe pojawiały się w wielu krajach. Sposoby postępowania obowiązujące na dworach i zamkach przybierały często postać ściśle określonych rytuałów (odmawianie modlitwy, zajmowanie odpowiedniego miejsca przy stole, sposób jedzenia różnych potraw, prowadzenie rozmów, dopuszczalne tematy, estetyczne zachowanie).

Zobacz:

O zachowaniu się przy stole – Słota

Na podstawie wiersza O zachowaniu się przy stole Słoty omów i skomentuj średniowieczne obyczaje.

Jakie tematy podejmuje Słota w utworze O zachowaniu się przy stole?

Najważniejsze tematy średniowiecza

Tematy świeckiej literatury epoki średniowiecza