TEST z modernizmu 2

Sprawdź swoja wiedzę z modernizmu

1. Nowy prąd w literaturze i sztuce rozpoczynający się pod koniec XIX wieku nazywano Młodą Polską. Wymień pięć innych nazwy tej epoki.

a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
d) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..
e) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. Romantyzm i Młoda Polska to epoki, które łączy wiele podobieństw. Jakie to podobieństwa?

3. Jakie główne nurty filozoficzne modernizmu możesz wymienić?

Odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Która z definicji jest poprawna?

Naturalizm charakteryzuje się:
a) wyrażaniem danej chwili, tego co ulotne i przemijalne,
b) środkiem wyrazu jest symbol,
c) pesymistyczną, indywidualistyczną postawą człowieka,
d) pokazywaniem biologizmu, cielesności i fizjologii człowieka.

5. Wymień trzech dramatopisarzy końca XIX wieku.

6. Modernizm obfitował w poetów. Wymień najważniejszych poetów francuskich „końca wieku” i scharakteryzuj krótko twórczość jednego z nich.

7. Zestaw autorów z ich dziełami:

a) G. Flaubert
b) E. Zola
c) F. Dostojewski
d) T. Mann
e) J. Conrad
f) L. Tołstoj
g) Guy de Maupassant
h) H. Ibsen
i) A. Strindberg

1. Panna Julia
2. Nora
3. Pani Bovary
4. Historia rodziny Rougon-Macquartów
5. Zbrodnia i kara
6. Czarodziejska Góra
7. Lord Jim
8. Wojna i pokój
9. Baryłeczka

8. Jak rozumiesz określenie „sytuacja conradowska”?

9. Jakie znasz utwory programowe Młodej Polski?

10. W których utworach młodopolskich odnajdziesz echa dekadentyzmu?

11. Na czym polegał konflikt artysta – filister?

12. Z czym kojarzysz nazwy: Harenda, nirwana, Confiteor?

a) Harenda …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

b) nirwana ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

c) Confiteor …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

13. Jakie możesz wyróżnić etapy w twórczości Jana Kasprowicza? Dlaczego tak właśnie można podzielić twórczość poety?

a) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
b) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
c) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

14. Jaki wiersz młodopolski można nazwać manifestem dekadentyzmu? Opisz go krótko.

15. W dramacie młodopolskim dominowały trzy tendencje. Wymień je i dopisz, kto realizował te rodzaje dramatu.

a) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

b) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

c) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

16. Jakie symbole występują w Weselu? Wymień je i napisz co oznaczają.

17. W Weselu gościom ukazują się postacie fantastyczne. Kto się komu ukazuje i dlaczego? (Wymień 6 par.)

d) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

e) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

f) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

18. W jakich utworach z różnych epok odnajdziesz motyw tańca?

19. Jak rozumiesz określenia „dulszczyzna” i „kołtuństwo”?

dulszczyzna ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
kołtuństwo …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

20. Jakie cechy charakterystyczne dla epopei odnajdziesz w Chłopach?

21. Ludzie bezdomni to nie tylko ci, którzy nie mają gdzie mieszkać. Jakie inne znaczenia bezdomności odnajdziemy w powieści Żeromskiego?

22. W których utworach młodopolskich odnajdziesz tendencje naturalistyczne? Na czym one polegają?

23. Wymień czterech malarzy modernistycznych i po jednym najbardziej charakterystycznym ich dziele.

24. Który z polskich twórców modernistycznych był najbardziej wszechstronnie utalentowany?

Odp. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

25. W modernizmie często podejmowano temat końca świata. Jakie znasz utwory z innych epok podejmujące ten temat?

Odpowiedzi

1.
a) modernizm,
b) neoromantyzm,
c) dekadentyzm,
d) symbolizm,
e) fin de siécle.
2.
a) motyw szatana i postaci nadprzyrodzonych,
b) indywidualizm i kult jednostki;
c) kult poety-artysty;
d) dominacja poezji i dramatu w literaturze,
e) zainteresowanie wsią (ludowość i ludomania).
3.
a) schopenhaueryzm,
b) nietzscheanizm,
c) bergsonizm.
Nietzscheanizm głosił teorię „nadczłowieka” – indywidualności jednostki usytuowanej poza dobrem i złem, i teorię „woli mocy” – wyższości siły nad przeciętnością i słabością.
4. d
5.
a) Bertolt Brecht,
b) Ryszard Wagner,
c) Maurycy Maeterlinck.
6.
a) Charles Baudelaire,
b) Paul Verlaine,
c) Jean Arthur Rimbaud,
Paul Verlaine, to poeta, którego twórczość zapowiada symbolizm, cytat z jego wiersza stał się nazwą epoki.
7.
a. 3
b. 4
c. 5
d. 6
e. 7
f. 8
g. 9
h. 2
i. 1
8.
Sytuacja conradowska – to trudna, wymagająca wyboru, ostateczna sytuacja, w której został postawiony bohater.
9.
a) Cykl artykułów Miriama podejmujących temat „sztuki dla sztuki”, drukowanych na łamach Chimery.
b) Confiteor – Stanisława Przybyszewskiego,
c) cykl zatytułowany Młoda Polska – Artura Górskiego.
10.
Echa dekadentyzmu najwyraźniej widać w poezji, szczególnie w twórczości Kazimierza Przerwy-Tetmajera, np. w wierszu Koniec wieku XIX, Nie wierzę w nic.
11.
Podstawą konfliktu artysty i filistra była różnica w dążeniach. Dla artystów filister był wstrętnym mieszczuchem, człowiekiem małostkowym, ograniczonym, bez aspiracji i ambicji. Natomiast dla filistrów artysta był nieodpowiedzialnym darmozjadem bujającym w obłokach.
12.
a) Harenda – to nazwa przysiółka pod Zakopanem, tam miał swój dom Jan Kasprowicz.
b) Nirwana – to stan niebytu, do którego dążyli i którego pragnęli dekadenci. Pojęcie to wprowadził Schopenhauer.
c0 Confiteor – to „wyznanie wiary” Stanisława Przybyszewskiego. Taki tytuł nosił program młodopolan opublikowany na łamach Życia.
13.
Twórczość Jana Kasprowicza można podzielić na trzy etapy w zależności od założeń, filozofii i typu twórczego poety.
I etap, w którym dominują tematy społeczne.
II etap – 1898 rok, przełom modernistyczny w twórczości poety, pod wpływem poezji modernistycznej przeistacza się w dekadenta.
III etap – postawa franciszkańska, pogodzenie się z Bogiem i głoszenie franciszkańskiej postawy miłości bliźnich.
14.
Koniec wieku XIX Kazimierza Przerwy -Tetmajera można nazwać manifestem dekadentyzmu. W formie pytań retorycznych autor udowadnia, że wszelkie wartości przestały być wartościami, a walka nie ma sensu.
15.
a) dramat naturalistyczny – Gabriela Zapolska,
b) dramat symboliczny – Stanisław Wyspiański, Stanisław Przybyszewski,
c) dramat ekspresjonistyczny – Tadeusz Miciński.
16.
a) Złoty róg – symbol wyzwolenia, wyrwania społeczeństwa z letargu.
b) Pawie pióra (czapka z piórami, krakuska) – symbol prywaty.
c) Podkowa – symbol szczęścia odłożonego na przyszłość, ale także chciwości i poczucia własności.
d) Chochoł – symbol niemożności działania, martwicy, ale także nadziei na odrodzenie.
17.
a) Dziennikarzowi ukazuje się Stańczyk, alter ego jego sumienia, będący aluzją do ideologii stańczyków.
b) Poecie ukazuje się Rycerz – Zawisza Czarny, słabemu, bezradnemu i pozbawionemu woli walki człowiekowi ukazuje się symbol potęgi, bohater jednego z jego utworów.
c) Dziadowi ukazuje się Upiór, połączyła ich rabacja galicyjska 1846 roku, Dziad brał w niej udział, a Upiór, czyli Jakub Szela, był wodzem rabacji.
d) Gospodarzowi – Wernyhora, uosobienie jego przeczuć co do roli, jaką ma odegrać.
e) Marysi – Widmo, duch jej zmarłego na gruźlicę narzeczonego.
f) Panu Młodemu – Hetman Branicki, Pan Młody czuje się zdrajcą własnej klasy społecznej, Hetman, zdrajca targowicki, wytyka mu: „czepiłeś się chamskiej dziewki”.
18.
Motyw tańca w literaturze polskiej:
a) danse macabre w średniowieczu,
b) polonez w Panu Tadeuszu,
c) tańce podczas wesel w Chłopach i Nad Niemnem,
d) walc w wierszu Miłosza Walc,
e) tango w dramacie Mrożka pod tym samym tytułem.
19.
Dulszczyzna i kołtuństwo to określenia ludzi pokroju bohaterki dramatu Gabrieli Zapolskiej Moralność pani Dulskiej, odznaczających się hipokryzją, ciasnymi horyzontami myślenia, wysokim mniemaniem o sobie.
20.
a) Obserwujemy losy kilku postaci (chłopów) na tle konkretnej społeczności.
b) Wieś podlega przemianom, pojawiają się sceny batalistyczne (bitwa z dworskimi).
c) Opisy są bardzo szczegółowe, realistyczne.
d) Pojawiają się też zabiegi retardacji, mitologizacji.
21.
Bezdomność w znaczeniu dosłownym – brak domu;
a) bezdomność moralno-ideowa Joasi i Judyma, wyrzeczenie się domu, rodziny, życia prywatnego dla idei społecznej;
b) bezdomność materialna biedoty z Ciepłej czy Krochmalnej;
c) emigranci czyli bezdomni, bo bez ojczyzny.
22.
Tendencje naturalistyczne możemy odnaleźć w Moralności pani Dulskiej – opis pani Dulskiej, dyskusje panienek na tematy tabu, temat i technika realizmu w dramacie. W opowiadaniach i powieściach Żeromskiego
23.
a) Claude Monet Impresja wschód słońca,
b) August Renoir Śniadanie na trawie,
c) Edgar Degas Absynt,
d) Julian Fałat Widok Krakowa,
e) Władysław Podkowiński Nowy Świat w Warszawie,
f) Jacek Malczewski Śmierć,
g) Leon Wyczółkowski Mnich nad Morskim Stawem,
h) Jan Matejko Wernyhora,
i) Stanisław Wyspiański Macierzyństwo,
j) Józef Mehoffer Dziwny ogród.
24.
Stanisław Wyspiański był poetą, dramaturgiem, malarzem, projektował witraże, freski, meble.
25.
Temat końca świata podejmowały takie utwory, jak:
a) Biblia,
b) Nie-Boska Komedia Zygmunta Krasińskiego,
c) Przedwiośnie Stefana Żeromskiego,
d) poezja pokolenia Kolumbów, poetów apokalipsy spełnionej,
e) Piosenka o końcu świata Czesława Miłosza.

Zobacz:

Uporządkuj i zaprezentuj literacki dorobek Młodej Polski

MŁODA POLSKA – TABELA

Młoda Polska – charakterystyka epoki

Tabela lektur modernistycznych

Test z wiedzy o modernizmie cz. 1 z komentarzem

Test z wiedzy o modernizmie cz. 2 z komentarzem

Pojęciownik epok: modernizm i Młoda Polska