Herakles – w mitologii rzymskiej zwany Herkulesem.
Kim był?
Herosem, czyli półbogiem. Synem Zeusa i śmiertelnej kobiety Alkmeny. Ulubieńcem Zeusa i Ateny, znienawidzony przez Herę (nic dziwnego, był dowodem zdrady jej męża). Dla przebłagania Hery nadano mu imię Herakles. Nic to nie pomogło – Hera nieprzerwanie prześladowała bohatera. Miał nadludzką siłę, która przysporzyła mu sławy, ale i niemało kłopotów. Był bowiem bardzo gwałtowny i często wpadał w gniew – nie panował wówczas nad swoją siłą i wyrządzał krzywdę nawet tym, których kochał. W przypływie szału zesłanego przez Herę, Herakles zabił żonę Megarę i dzieci. Za karę musiał wykonać słynne 12 prac.
Co zrobił?
Wyjątkowo dużo, nawet jak na greckiego bohatera. Już jako niemowlę zadziwił swoją siłą – udusił dwa węże nadesłane przez Herę. Kilka lat później w gniewie zabił swojego nauczyciela muzyki (Herakles nie był zbyt cierpliwym uczniem) – rzucił w niego kitarą. To zabójstwo nei uszło mu na sucho – za karę musiał pasać w górach trzodę. Kiedy dorósł, ruszył na pomoc okupowanym Tebom, przyczynił się do zwycięstwa nad najeźdźcą i w nagrodę poślubił Megarę, córkę władcy Teb. Niestety, po kilku latach Herakles zabił Megarę, a wraz z nią własne dzieci. Aby oczyścić się z grzechu, wyruszył do wyroczni delfickiej. Ta nakazała mu wykonanie 12 prac zleconych przez króla mykeńskiego Eurysteusza.
W ramach dwunastu prac Herakles:
- Zabił lwa nemejskiego
- Udusił hydrę lernejską
- Schwytał łanię kerentyjską
- Pojmał dzika erymantejskiego
- Oczyścił stajnię Augiasza
- Wytępił ptaki stymfalijskie
- Pokonał byka kreteńskiego
- Uprowadził stado koni króla trackiego Diomedesa
- Zdobył pas Hippolity, królowej amazonek
- Uprowadził woły Geryona
- Przyniósł złote jabłka z ogrodu hesperyd
- Uprowadził z Hadesu Cerbera.
Większość tych prac służyła dobru ludzkości.Dzik, lew, ptaki stymfalijskie, hydra lernejska – to były potwory zagrażające ludziom.
Po wykonaniu 12 prac Herakles poślubił królewnę Dejanirę (wcześniej jeszcze miał parę romansów). Podczas przeprawy przez rzekę, Dejanirę porwał centaur Nessos. Herakles śmiertelnie go postrzelił, Nessos jednak zdołał się zemścić nawet po śmierci. Umierający centaur ofiarował Dejanirze swoją krew jako cudowny środek na zapewnienie wierności męża. W rzeczywistości była to straszna trucizna. Nasączona nią koszula wżerała się w ciało herosa. Aby skrócić mękę Herakles, postanowił popełnić samobójstwo. W ostatniej chwili wybawił go jednak ojciec – zabrał na Olimp i uczynił bogiem.
Czym zasłynął?
- Dwunastoma pracami wykonanymi na zlecenie króla Eurysteusza.
- Nadludzką siłą, wielką odwagą i gwałtownym charakterem.
Czego jeszcze dokonał Herakles?
- Uwolnił Prometeusza, zabijając z łuku orła, który skazanemu na wieczną mękę tytanowi codziennie wyżerał wątrobę.
- Na krótką chwilę zastąpił Atlasa w podtrzymywaniu nieboskłonu.
Pojęcia związane z historią o Heraklesie:
- Wyglądać jak Herkules – tak można powiedzieć o mężczyźnie świetnie zbudowanym, postawnym.
- Herkulesowa siła – nadludzka, wyjątkowa siła.
- 12 prac Heraklesa – prace uznawane za niewykonalne, a jednak zakończone powodzeniem.
- Koszula (szata, suknia) Dejaniry przyczyna śmierci, zagłady.
- Stajnia Augiasza – bałagan, chaos.
- Słupy Herkulesa – dwie skały ustawione rzekomo przez Herkulesa w trakcie przeprawy z Europy do Afryki przez Cieśninę Gibraltarską, w rzeczywistości – Gibraltar i Ceuta.
Zobacz:
Ile było prac Heraklesa? Dlaczego jest on tak ważną postacią w mitologii?