Przedstaw problem utraty domu, utraty swojego miejsca, swojej przynależności. Odwołaj się do utworów literackich różnych epok.
Komentarz:
Temat rzeka, łatwo się w nim utopić. Bardzo wieloznaczny. Klucz do analizy to utrata domu, miejsca – rozumiana dosłownie albo metaforycznie. Opcją najbardziej wyczerpującą jest przemieszanie ujęcia dosłownego i metaforycznego. Słowo outsider będzie najczęściej używane.
Strategie realizacji tematu:
Możliwość I:
Potraktuj brak domu dosłownie, wskaż konsekwencje. Zacznij od biblijnej eksmisji, nie ograniczając się jednak do Adama i Ewy. Przypomnij antycznych bezdomnych (Odys i Dedal). Skontrastuj postacie, które na utratę swojego miejsca na ziemi zostały skazane, z tymi, którzy sami ją wybrali. Nie zapomnij o bohaterze Wielkiego testamentu François Villona. Zakończ historią św. Aleksego. Zastanów się, kiedy życie „poza domem” jest niszczące, a kiedy jest sposobem na samouświadomienie. Żeby uatrakcyjnić pracę, możesz przywołać współczesne przykłady życia na obczyźnie, daleko od domu (obcokrajowcy, uchodźcy).
Możliwość II:
Utrata domu, bezpiecznego schronienia, ale przede wszystkim poczucie wyobcowania to temat przewodni romantycznych dzieł. Zacznij od Giaura, wspomnij Konrada Wallenroda. Sięgnij po neoromantycznego Judyma (Ludzie bezdomni), podsumuj współczesną sztuką Janusza Głowackiego (Antygona w Nowym Jorku). Zakończ wahaniem, który rodzaj bezdomności jest gorszy: czy dosłowny, czy metaforyczny.
Możliwość III:
Opcja patriotyczna. Utrata domu – czyli ojczyzny. Motywem przewodnim w romantyzmie jest pielgrzym, tułacz tęskniący za krajem. Zacznij od Hymnu Juliusza Słowackiego. Napisz o Stepach akermańskich Adama Mickiewicza. Dom stracił też bohater noweli Henryka Sienkiewicza (Latarnik). Wiek XX -pokolenie Kolumbów – napisz o tych, którzy do kraju nie mogli wrócić po wojnie. Na koniec postaw pytanie, czy teraz tęsknota za ojczyzną jeszcze istnieje. Ale to i tak będzie wąskie potraktowanie tematu. Zaznacz, że rozumiesz pozostałe znaczenia utraty domu.
Dotyczy motywów:
- Dom
- Ojczyzna
- Emigracja
- Bezdomność
Nie zapomnij o tekstach:
Możliwość I:
• Biblia – Księga Rodzaju
• Mitologia – Odyseusz, Dedal
• Legenda o świętym Aleksym
Możliwość II:
• George Byron Giaur
• Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod
• Stefan Żeromski Ludzie bezdomni
• Janusz Głowacki Antygona w Nowym Jorku
Możliwość III:
• Juliusz Słowacki Hymn
• Adam Mickiewicz Stepy akermańskie
• Henryk Sienkiewicz Latarnik
• Roman Bratny Kolumbowie. Rocznik 20
Zobacz: