Przedstaw rolę teatru i dramatu w polskim oświeceniu.
Zacznij:
Dzięki inicjatywie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powstał Teatr Narodowy w Warszawie – pierwsza zawodowa scena zorganizowana na wzór zagranicznych ośrodków. Do teatru chodziła oczywiście szlachta, ale także mieszczanie, a nawet plebs. Mimo żywych reakcji publiczności i dużego znaczenia faktu, jakim było powstanie narodowej sceny, teatr nie odgrywał w oświeceniu polskim wielkiej roli.
Rozwiń:
- Teatr ustępował publicystyce i zaangażowanej poezji. Otwarcie miało miejsce w listopadzie 1765 r. – wystawiono komedię Józefa Bielawskiego.
- Teatr miał kształtować światopogląd Polaków, propagować postawę nowoczesnego, wykształconego patrioty. Dominowała tematyka współczesna i narodowa, choć wystawiano także dzieła np. Moliera; jednym z podstawowych „warunków” zaistnienia utworu na scenie był dydaktyzm. Wystawiano komedie polityczne i obyczajowe, dramaty historyczne.
- Duże znaczenie miała także opera narodowa – odkąd funkcję dyrektora teatru objął Wojciech Bogusławski.
Zakończ:
Dla teatru pisali Franciszek Zabłocki, Stanisław Trembecki, Julian Ursyn Niemcewicz i Wojciech Bogusławski.
Najważniejsze teksty:
- Fircyk w zalotach Franciszka Zabłockiego,
- Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza,
- Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale Wojciecha Bogusławskiego.
Zobacz: