Odwołując się do lektury, wskaż podobieństwa i różnice eposu polskiego Pana Tadeusza i Iliady.

Podobieństwa eposów

  • Pan Tadeusz – podobnie jak Iliada – rozpoczyna się inwokacją – do Litwy i Matki Boskiej, a pamiętamy, że Homer zwracał się do muzy. W obu przypadkach pada prośba o pomoc i natchnienie przy tworzeniu dzieła.
  • Mickiewicz zachowuje stałą liczbę sylab w wersach przez cały utwór (pisany trzynastozgłoskowcem), Homer pisał heksametrem.
  • Polski wieszcz dba o realizm szczegółu – np. w opisie Soplicowa, stołu i siedzących przy nim biesiadników, serwisu z porcelany, grzybów, roślinności litewskiej itd. Przykładem pamiętnym z Iliady jest opis tarczy Achillesa.
  • Sceną batalistyczną wzorowaną na Homerze jest Mickiewiczowski opis ostatniego zajazdu szlacheckiego (z tym, że ma cechy komiczne), również retrospekcja najazdu Moskali i śmierć Stolnika. Z Iliady można przywołać pojedynek Hektora z Achillesem.
  • Porównanie homeryckie (przykład – początek pojedynku Hektora z Achillesem) często występuje też w Panu Tadeuszu.
  • Narrator w obu eposach jest zdystansowany, wszechwiedzący, trzecioosobowy – sam ujawnia swoje uczucia tylko w inwokacji.
  • Zgodnie z definicją gatunku oba utwory ukazują dzieje bohaterów na tle wielkiego wydarzenia lub przełomu historycznego. Homer tłem takim uczynił wojnę trojańską, Mickiewicz – marsz Napoleona przez Europę na wschód.

 

Różnice kompozycyjne

  • Ważna w eposie homeryckim dwoista struktura świata przedstawionego: nakładanie się na siebie równolegle świata bogów i ludzi.
  • W naszym eposie narodowym nie ma tego – moce nadprzyrodzone nie wkraczają w świat ludzki. Natomiast w swoją opowieść wprowadza Mickiewicz dużą dawkę humoru: nawet miłosne perypetie Tadeusza opowiedziane są z przymrużeniem oka.
  • Homer nie czyni tego nigdy – epos, utwór bohaterski wymaga stylu odpowiedniego do powagi osób i zdarzeń – jest zatem pełen heroicznego patosu.

Facebook aleklasa 2

Zobacz:

Epos – czy jest to gatunek tylko starożytny?

Co to jest epos homerycki?

Podaj cechy eposu na przykładzie Iliady

Wskaz cechy eposu w Panu Tadeuszu

Jakie cechy eposu homeryckiego kontynuuje Mickiewicz w Panu Tadeuszu, a co różni oba eposy?

Pan Tadeusz Adama Mickiewicza

Jakie cechy wskazują, że Pan Tadeusz jest eposem?

Podaj cechy eposu na podstawie Iliady

Wskaz cechy eposu w Panu Tadeuszu

Wymień znane Ci nawiązania do eposu homeryckiego w późniejszych epokach.

Opisz cechy eposu homeryckiego na podstawie Iliady