Tag "Confiteor"

Jak postrzegano zadania pisarza i literatury w XIX wieku?

Dziewiętnasty wiek to trzy różne epoki: na początku trwa jeszcze spór klasyków z romantykami, romantyczne poglądy odrzucą później pozytywiści, a twórcy Młodej Polski przypomną – i przetworzą – idee romantyczne. Zmieniają się także poglądy na temat pisarza i literatury, czy szerzej: artysty i sztuki. Najkrócej można przedstawić te przemiany tak: Romantyzm – kult artysty i sztuki. Poeta wieszczem stojącym ponad społeczeństwem, prorokiem przekazującym wiedzę niedostępną zwykłym ludziom. Poezja traktowana jako wielka siła mogąca zmienić rzeczywistość. Fascynacja

Programy literackie, które określiły epokę Młodej Polski

Mówiąc o programach literackich epoki, czyli inaczej o teoretycznej, publicystycznej podbudowie Młodej Polski, należy wymienić trzy nazwiska: Zenon Przesmycki – Miriam, Stanisław Przybyszewski, Artur Górski.   Programy literackie Młodej Polski Miriam (Zenon Przesmycki) – odkrywca i propagator Norwida. Miriam redagował gazetę pt. Chimera w latach 1901-1907, a wcześniej jeszcze czasopismo pt. Życie. Wydał cykl artykułów, w których głosił hasło „sztuka dla sztuki” i postulował autonomiczność literatury. Uważał, że sztukę należy wyzwolić od tendencyjności i „użyteczności”, wierzył też w uszlachetniający

Co w młodopolskiej wizji artysty i sztuki wiąże się z romantyzmem, a co jest już typowe dla końca XIX wieku?

Co w młodopolskiej wizji artysty i sztuki wiąże się z romantyzmem, a co jest już typowe dla końca XIX wieku? Młoda Polska to inaczej neoromantyzm – w okresie tym powracają niektóre z romantycznych ideałów, między innymi koncepcja artysty i sztuki. Znów mówi się o niezwykłości twórcy, talent, natchnienie jest darem boskim: Evviva l’arte! W piersiach naszych płoną ognie przez Boga samego włożone. (Evviva l’arte Kazimierz Przerwa-Tetmajer) Piękno oddziela się od pożyteczności, ideały francuskiego parnasizmu pojawiają

Nawiązania do romantyzmu w późniejszych epokach literackich

Pozytywizm Początkowo są to czasy potępiania i odrzucania wszystkiego, co romantyczne. Zwłaszcza w tekstach publicystów, z Aleksandrem Świętochowskim na czele. Szło tu, rzecz jasna, przede wszystkim o polityczno-społeczny program pozytywistów. Ich koncepcja pracy organicznej i odrzucenia zbrojnej konfrontacji z zaborcami zdecydowanie nie dała się pogodzić z romantyczną wizją powstania i prometejskiego poświęcenia, uważaną przez przedstawicieli nowej epoki za bezmyślne, samobójcze szaleństwo. Pozytywiści sprzeciwiali się kreowaniu roli artysty jako osobnika stojącego poza społecznością. Ich zdaniem artysta to członek społeczeństwa

Co wiesz o Stanisławie Przybyszewskim?

Nazywano go „smutnym szatanem” i był prawdziwym „mężczyzną fatalnym” dla tych, którzy napotkali go na swojej życiowej drodze. Z pewnością był nieprzeciętnym człowiekiem, posiadał charyzmę, umiał szokować, prowokować. Był skandalistą swoich czasów – ale jego teorie i tryb życia przyćmiły wartość dzieł. Jego postępki też można różnie oceniać: Swoją towarzyszkę życia i troje dzieci opuścił – co zakończyło się jej samobójstwem. Związek z oszałamiającą Dagny Juel też skończył się tragicznie – Dagny źle czuła się

Młoda Polska – charakterystyka epoki

Czas trwania epoki 1890-1918 Rok 1890 – przyjmuje się za początek Młodej Polski ze względu na debiuty poetów młodopolskich. Kres epoki to rok 1918 – data umotywowana historycznie – koniec I wojny światowej, odzyskanie niepodległości, początek dwudziestolecia międzywojennego. Uwaga – modernizm nie oznacza kresu pozytywizmu. Obie epoki w latach 90. funkcjonowały równolegle, a nawet właśnie w tych czasach powstawały największe dzieła pozytywistyczne.   Obraz epoki Przełom wieków XIX i XX. Były