Tag "Fiodor Dostojewski"

Modernizm – charakterystyka epoki

Za początek modernizmu w Europie przyjmuje się wydanie Kwiatów zła Baudelaire’a w 1857 roku we Francji. Zbiór poezji wywołał wielki skandal, zarówno literacki, jak i obyczajowy. Baudelaire zaprzeczył w nim obowiązującym normom artystycznym i moralnym. Ukazywał najtrudniejsze problemy egzystencji, jej absurd i brzydotę, pokazując ludzkie życie przez pryzmat katastrofy, do której, zdaniem autora, ludzkość nieustannie zmierza. A wszystko to uczynił, posługując się dodatkowo ekspresyjnymi sformułowaniami i obrazami, na które publiczność

Proza europejskiego realizmu

Czerwone i czarne Stendhala Tej powieści zawdzięczamy typ bohatera prowincjusza, który opuszcza rodzinne opłotki, by zrobić karierę w wielkim mieście. Karierowicz z prowincji nie przebiera w środkach i nigdy nie pozbędzie się kompleksu prowincjusza, który będzie chciał ukryć pod skorupą pewności siebie. Pierwowzorem wszystkich takich postaci jest Julian Sorel, główny bohater wielkiej powieści Stendhala. Pierwszą cechą, którą posłużył się w zdobywaniu świata, jest fałsz, skrajna obłuda. Stwarza bowiem pozór skromnego, pobożnego i pokornego duchownego. Dzięki umiejętnemu udawaniu

TEST z lektur 10.

1.  Typ narracji zastosowanej w Zbrodni i karze, to: a) narracja auktorialna, b) narracja polifoniczna, c) narracja polimorficzna, d) żadna z powyższych. 1. Odpowiedź: a) Komentarz: Polifonizm to technika powieściowa nazwana przez rosyjskiego badacza – Michaiła Bachtina, a wynaleziona przez Dostojewskiego. Polega ona na tym, że zamiast dotychczasowego wszechwiedzącego narratora, który informował nas o poglądach i działaniach bohaterów, mamy opisane same te działania. Każdy bohater stanowi niezależny byt – sam przedstawia nam swoje

Nowe tendencje w europejskiej prozie końca XIX wieku

Osiągnięciem poprzedniej epoki w dziedzinie epiki był realizm. Powieść realistyczna prawdziwie ukazuje rzeczywistość i codzienne życie człowieka, jest wg Stendhala „zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu”. Teraz, w nowej epoce, realizm staje się punktem wyjścia do nowych poszukiwań i nowych sposobów tworzenia prozy. Gustaw Flaubert (czyt. flober) Wyrasta z realizmu, ale wprowadza innowacje. Jego idea to postulat, aby forma (konstrukcja) powieści wynikała z obserwacji tego kawałka rzeczywistości, który jest w niej przedstawiony, to materiał ma kształtować formę, a nie

Twórcy literatury realistycznej w Europie

Emil Zola Twórca i teoretyk naturalizmu, w praktyce pisarskiej wielki eksperymentator. Pisanie powieści porównywał do doświadczenia naukowego. Poddawał gruntownej analizie procesy społeczne i psychologiczne, badał zależności między ludźmi, starał się odkryć przyczyny przeróżnych zjawisk społecznych i indywidualnych. Miał dość trudne życie, borykał się z wieloma kłopotami, także materialnymi, w młodości zaznał nawet głodu. Fabuły swoich tekstów często budował na podstawie osobistych doświadczeń. Jest autorem dwudziestotomowego cyklu Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa (1870–1893), w

Fiodor Dostojewski – Zbrodnia i kara

Duszny lipiec 1865 roku. Petersburg. W ubogiej dzielnicy pełnej kuchennych wyziewów, zrujnowanych nałogiem alkoholików i przemykających pod murami domów prostytutek zamordowano bogatą lichwiarkę, Alonę Iwanownę. Zginęła też jej siostra, Jelzawieta, która przypadkowo znalazła się w miejscu przestępstwa. Zdarzeniem od razu zainteresowała się brukowa prasa, a policja próbuje ustalić zabójcę. Ale my mamy nad nią przewagę, bo Dostojewski od razu zdradza czytelnikowi osobę sprawcy! Jest nim dwudziestotrzyletni były student prawa, Rodion Romanowicz Raskolnikow. Jego sytuacja

Zbrodnia i kara na maturze

Tego się naucz! Przede wszystkim – zapamiętaj charakterystyczne cechy tej powieści. Powieść realistyczno-psychologiczna to gatunek charakterystyczny dla twórczości Dostojewskiego. To utwór realistyczny (czyli mający odzwierciedlać świat rzeczywisty, dokładny w opisie i charakterystyce bohaterów, cechujący się prawdopodobieństwem zdarzeń), wzbogacony o następujące elementy: szczegółowy opis psychologiczny postaci, dbałość o oddanie stanów psychicznych bohaterów przez opis ich rozmaitych – często mało zauważalnych lub nielogicznych – reakcji na nie, wielogłosowość (polifonia) narracyjna – głos w powieści oddany jest samym

Fiodor Dostojewski

Mini-CV 1821 – urodziny. 1839 – śmierć ojca. 1843 – koniec edukacji w szkole wojskowej. 1844 – dymisja z wojska i decyzja o poświęceniu się pracy literackiej. 1849 – aresztowanie, proces, kara śmierci, ułaskawienie. 1849-1859 – zesłanie: katorga, przymusowa służba wojskowa. 1857 – ślub z Marią Isajew. 1859 – powrót do Petersburga. 1863 – pierwsza podróż za granicę. 1867 – ślub z Anną Snitkiną. 1867 – 1871 – podróż po Europie – walka z hazardem. 1871 –

Na podstawie znajomości powieści Fiodora Dostojewskiego i lektury fragmentu omów motywy, które popchnęły Rodiona Raskolnikowa do zbrodni.

Na podstawie znajomości powieści Fiodora Dostojewskiego i lektury fragmentu omów motywy, które popchnęły Rodiona Raskolnikowa do zbrodni. Co się zaś tyczy mego podziału ludzi na zwykłych i niezwykłych, zgadzam się, że jest on trochę dowolny, ale ja przecież nie obstaję przy ścisłych liczbach. Wierzę tylko w swoją myśl zasadniczą. Polega ona na tym, że ludzie podług prawa przyrody dzielą się ogólnie na dwie klasy: na klasę ludzi niższych, będących, że tak powiem, materiałem, który służy wyłącznie

Śledząc motywy postępowania Rodiona Raskolnikowa i dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, zastanów się nad genezą zbrodni

Śledząc motywy postępowania Rodiona Raskolnikowa i dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, zastanów się nad genezą zbrodni. Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragment) „Starucha to bzdura! – myślał żarliwie i pospiesznie. – Starucha może i była błędem z mojej strony, ale nie o nią przecież chodzi! Starucha to tylko skutek mojej choroby… chciałem jak najprędzej przestąpić próg… zabiłem nie człowieka, lecz zasadę! Zasadę zabiłem, ale progu przestąpić nie zdołałem i zostałem po tej stronie… Potrafiłem jedynie zabić,

Przedstaw postać Raskolnikowa – bohatera powieści Dostojewskiego Zbrodnia i kara

Rodion Raskolnikow to student, który z powodu braku pieniędzy utracił możliwość pobierania nauki. Pochodzi z prymitywnej rodziny. Żyje w skrajnej nędzy, w obrzydliwym, zapuszczonym pokoju, chodzi w łachach, je co popadnie, brak mu pieniędzy na oświetlenie i ogrzewanie, w dodatku cierpi, tak jak sam Dostojewski, na epilepsję. Nie ma żadnych perspektyw na poprawę bytu materialnego. Jednocześnie to człowiek wybitnie utalentowany, inteligentny i oczytany. Marzy o wielkiej przyszłości, czuje niesprawiedliwość w

Co to znaczy, że Zbrodnia i kara jest dziełem realizmu psychologicznego?

Zbrodnia i kara to pierwsza z wielkich powieści Fiodora Dostojewskiego. Po wydaniu tej książki w roku 1866 niezbyt znany autor niemal natychmiast znalazł się w gronie największych twórców XIX stulecia. Wraz z tym dziełem zaczyna się w literaturze realistycznej epoka prawdziwie głębokiej analizy psychologicznej zachowań postaci. Ich działania traktowane są przez Dostojewskiego i jego następców jako pochodna zachodzących w umysłach bohaterów procesów psychicznych. By wyjaśnić i opisać te działania, trzeba

Zbrodnia i kara – Fiodor Dostojewski. Na czym polega uniwersalna wymowa powieści?

Epoka Zbrodnia i kara to jedna z wielkich powieści realizmu. Na uwagę zasługuje fakt, że Dostojewski zwrócił powieść realistyczną w kierunku pogłębionej analizy psychologicznej postaci (penetracji ich psychiki). Dużą rolę w jego powieściach odgrywają monologi wewnętrzne bohaterów. Forma utworu Zbrodnia i kara to powieść polifoniczna, czyli wielogłosowa. Obraz świata przedstawionego nie wyłania się z opowieści wszechwiedzącego narratora, lecz prezentowany jest z punktu widzenia bohaterów, których głos jest tak samo ważny jak głos narratora. Narrator powstrzymuje się od

Czy Zbrodnię i karę Fiodora Dostojewskiego można nazwać powieścią polifoniczną?

To arcydzieło rosyjskiego pisarza ukazało się w roku 1845. Jego głównym bohaterem jest biedny student Rodion Raskolnikow, który zabił lichwiarkę i jej siostrę. Nie zrobił tego dla zysku. Czyn ten traktuje raczej jako sposób na wyeliminowanie ze społeczeństwa jednostek małowartościowych. Sam uznaje się, oczywiście, za indywidualność wyższego rzędu. Opis morderstwa jest dość dokładny i brutalny. Śledztwo prowadzi niepozorny, choć w rzeczywistości znakomity oficer śledczy Porfiry Pietrowicz. Raskolnikow zostanie zdemaskowany i za karę zesłany na katorgę.

Jakich bohaterów prozy realistycznej możesz wymienić?

Julian Sorel Bardzo zdolny, inteligentny, obdarzony doskonałą pamięcią syn cieśli, który marzy o wielkiej karierze. Dla awansu społecznego gotów jest poświęcić wszystko. Ta myśl to jego obsesja i jedyny życiowy drogowskaz. Tytułowe kolory (Czerwone i czarne) symbolizują dwie możliwe drogi kariery: czerwony – w mundurze, czarny – w sutannie. W ponapoleońskiej Francji zdecydowanie łatwiej wkroczyć na tę drugą drogę, bo wojskowym może zostać tylko szlachcic. Julian, niczym Tartuffe ze Świętoszka Moliera, jest obłudny, ciągle się

Twórcy prozy realistycznej

W Europie nową epokę po romantyzmie zwie się, ze względu na nurt dominujący w literaturze i sztuce, realizmem, a za umowną datę jej początku uznaje się rok 1850. Pamiętajmy jednak, że Stendhal, ojciec powieści realistycznej, uważany równocześnie za twórcę romantycznego, żył i tworzył w pierwszej połowie XIX wieku. Balzak, pisarz odpowiedzialny za ukształtowanie się realizmu w prozie, zmarł w roku 1850. Reprezentant tego kierunku w Anglii, Dickens, umiera w roku 1870. Podwaliny pod realizm zostały zatem położone. Mniej więcej