Tag "milieu"
Czy Ojciec Goriot Balzaka jest powieścią realistyczną? Powieść realistyczna jest dziełem, które wiernie i szczegółowo odzwierciedla rzeczywistość, ma być lustrem (porównanie Stendhala) ludzi i wydarzeń. Wśród cech powieści realistycznej wyróżniamy: obecność wszechwiedzącego, trzecioosobowego, „przezroczystego” narratora, szczegółowość w opisie świata przedstawionego, rzeczywisty byt fikcji (czyli prawdopodobna, realna fabuła), bohatera powieści realistycznej (czyli silną, przedsiębiorczą osobowość, która często usytuowana jest na styku dwóch różnych światów). Prześledźmy, jak wygląda to w Ojcu Goriot. Mimo że data
1. Wyjaśnij, co znaczy: realizm, milieu, narrator wszechwiedzący, naturalizm. Realizm – to sposób ukazywania świata przedstawionego w literaturze – zgodnie z zasadą prawdopodobieństwa życiowego (więc żadne duchy, diabły, demony i rozwiązania fantastyczne – nie wchodzą w grę), respektujący zasadę mimesis. Jest to też ważny kierunek w literaturze i sztuce XIX w. Realizm jako kierunek został ukształtowany we Francji w połowie XIX w., np. w powieściach Honoriusza Balzaka. Typowe dla tego kierunku są dokładne, szczegółowe i bardzo plastyczne opisy: ulic,
Technika milieu – czyli z fr. technika środka. Jest to zabieg pisarski polegający na charakteryzowaniu postaci przez ukazanie tego, co je otacza: ich mieszkań, przedmiotów, którymi się otaczają, a nawet… znajomych. Konkretne przykłady? Spójrzmy, jak wiele możemy się dowiedzieć o Izabeli Łęckiej (Lalka) na podstawie opisu jej sypialni czy o Ignacym Rzeckim na podstawie opisu jego skromnego, staromodnego mieszkania! To wyrafinowana metoda: autor nie informuje nas wprost, że panna Łęcka miała bardzo dobry gust,
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Agnostycyzm Pojęcie ze sfery religii, metafizyki. Wyznawca tego poglądu nieufnie odnosi się do kwestii istnienia bóstw i wszelkich innych bytów duchowych i nadprzyrodzonych. W najwęższym ujęciu treść tego terminu zawiera się w znaczeniu greckiego słowa gnosis (czyli poznanie) oraz negującego je przedrostka „a-”. Tak powstaje „a-gnosis”, czyli nie-poznanie,
MILIEU – sposób prezentowania postaci przez opis przedmiotów, którymi się otacza, osób, z którymi poprzestaje, pokoju, w którym mieszka – słowem środowiska bohatera (środowisko w jęz. francuskim = milieu). Jest to swoiste „wykorzystanie” w powieści przysłowia „pokaż mi swój pokój, a powiem ci kim jesteś”. Poprzez opis otoczenia charakteryzował swoje postacie Balzac w Ojcu Goriot – np. bardzo szczegółowo opisany jest pensjonat pani Vauquer i opis ten od razu sugeruje
Dwa realizmy Pozytywizm to czas, w którym koegzystują co najmniej dwa – pokrewne, lecz jednak różne – nurty literackie. Pierwszym jest realizm nazywany dojrzałym lub krytycznym. Drugim – jego specyficzna, polska odmiana – realizm tendencyjny. Różnice między tymi dwiema wizjami literatury przebiegają przede wszystkim na płaszczyźnie stosunku autora i narratora do przedstawianej rzeczywistości. W dojrzałym realizmie celem stworzenia dzieła jest mimetyczny opis pewnego fragmentu świata. W realizmie tendencyjnym – w
Jednych zachwyca, innych wcale nie… Dziwny, niesamowity, fascynujący, a może bełkotliwy i niezrozumiały? Zawsze wzbudzał liczne kontrowersje u odbiorców i tak jest właściwie do dzisiaj, chociaż dramat surrealistyczny od dawna należy do klasyki. Przyszedł wraz z dwudziestym wiekiem, razem z jego szaleństwami i potwornościami. Chciał mu niejako dorównać swoją prowokacyjną, nieobliczalną estetyką. Był jednocześnie dowodem na złożony kształt świata, bo, paradoksalnie, deformując rzeczywistość, obnażał jej niedoskonałości i absurdy. Stał się alternatywną formą sztuki, wymierzoną po części w tradycyjny, realistyczny
Realizm tendencyjny – powieści i nowele z tezą Cel utworu: udowodnić słuszność tezy i rozpropagować ją! Przykład: Janko Muzykant Henryka Sienkiewicza. W realizmie tendencyjnym – autorskim pomyśle pozytywistów warszawskich – utwór, cała jego treść i styl, służy ilustracji określonej tezy społecznej. W myśl utylitarystycznych zasad pozytywistów literatura ma służyć społeczeństwu, zwłaszcza idei pracy organicznej. Pisarz wykrywa wady systemu społecznego, aby następnie przerysować je nieco w swoim utworze i w ten
W Lalce – dwugłos narracyjny W rozważaniach na temat Lalki często podkreśla się wyrafinowany jak na owe czasy zabieg konstrukcyjny, jakim było wprowadzenie do utworu podwójnej narracji. Mamy do czynienia z dwoma narratorami. Pierwszy z nich to typowy dla dojrzałego realizmu, dyskretny narrator auktorialny. To ten główny narrator powieści. Jego rola jest tu jednak ograniczona. Nie jest całkowitym „władcą” opowieści, jak choćby narrator w Ojcu Goriot. Nie uprzedza faktów, nie
Lalka Bolesława Prusa Problematyka Wymiar filozoficzny: powieść o ludzkich dążeniach, idealizmie, złożoności natury ludzkiej i różnorodności charakterów. Wymiar społeczno–obyczajowy: obraz ówczesnego społeczeństwa, sytuacji i przemian warstw społecznych: arystokracji, mieszczaństwa, rodzącej się inteligencji, podziałów między nimi; opis życia i obyczajów ówczesnej stolicy. Wymiar patriotyczny: pamięć o powstaniu styczniowym, postulat reform społecznych. Wymiar psychologiczny: wielka powieść o miłości. Program pozytywizmu: obraz życia ubogich warstw społecznych, postulat organicyzmu, kwestia żydowska. Kompozycja Powieść dojrzałego
