Tag "modernizm"
sztuka – typ artysty-ptaka, wolności twórczej (Baudelaire, Rimbaud); szatan, zło (Baudelaire); spleen, pesymizm, bierność (poeci dekadentyzmu); miasto i jego społeczność (Zola, Maupassant); prostytucja, margines społeczny (Zola, Maupassant); Kwestie moralne (Conrad, Maupassant, Zola, Dostojewski); Los i psychika urzędnika (Maupassant, Czechow); przemijanie, rozkład ciała (Baudelaire, Wilde); obłęd (Dostojewski, Strindberg, Wilde); mentalność chłopa (Zola, Maupassant). Zauważ: Maupassant we Francji, Czechow w Rosji, Żeromski w Polsce, Edgar Allan Poe w Stanach Zjednoczonych piszą… opowiadania! Czy nastała moda na krótkie
Nie czytaj tego wiersza w chwilach depresji lub dołków psychicznych. Sceneria nakreślona w tych pięciu strofach może zwyciężyć nawet radosnego optymistę! Niebo – pokrywa z ołowiu, strugi deszczu – więzienne kraty, światło dnia jak w grobie. Do tego w wierszu występują: nietoperze, pająki oślizgłe i duchy potępieńców. Podmiot liryczny, występujący w pierwszej osobie, w liryce bezpośredniej zdradza stan swojego ducha: pogrzeby bez orkiestr, martwa cisza, zwycięstwo lęku – pochylona głowa. Uwaga! Ten gest pokonanego, bezradnego człowieka końca wieku powtórzy
Tym mianem określany jest niezwykle ważny dla końca XIX wieku nurt artystyczny. Jak łatwo zauważyć – nazwa tego nurtu pochodzi od pojęcia symbolu – najbardziej dlań charakterystycznego środka ekspresji. Co to jest symbol? Otóż – w teorii literatury coś zupełnie innego niż w „normalnym życiu”. W tym drugim symbol to rodzaj oczywistego znaku – mówiącego, że coś jest takie, a nie inne. W literaturze jednak to swoisty, niedosłowny i niedookreślony obraz, który coś odbiorcy sugeruje. „Sugeruje”
Należy do najbardziej znanych utworów sławnego dramaturga norweskiego przełomu wieku XIX i XX. Ibsen był człowiekiem teatru, jego typ twórczości nazywa się ibsenizmem. Pokazywał swoją współczesność, ludzi w obliczu trudnych, życiowych dylematów i wyborów. Bohaterowie dramatu Werle – właściciel fabryki, ojciec Gregersa. Postać niejednoznaczna. W pewnym sensie jest odpowiedzialny za nieszczęście starego Ekdala, w młodości bowiem brali wspólnie udział w finansowej aferze, za którą tylko Ekdal dostał wyrok sądowy. Dręczony poczuciem winy,
Sztuka europejska Dzieckiem tej epoki w dziedzinie sztuki jest niewątpliwie impresjonizm. Dodajmy: dzieckiem genialnym i ukochanym, i tym, które zrobiło wielką karierę. Początek, czyli rok 1872, gdy Monet wystawił swój słynny obraz Impresja, wschód słońca – wcale tego nie wróżył. „Impresja” – zadrwili z pogardą konserwatywni malarze, o których dziś cicho. „Impresjoniści” – ironicznie nazwali nowatorskich twórców, myśląc „patałachy” o malarzach takich, jak Monet, Manet, Cézanne… Spróbujcie dziś kupić obraz któregoś „patałacha”. Édouard Manet, Śniadanie na
Nowy prąd w poglądach, literaturze i sztuce zaistniał pod wieloma nazwami. U nas nazywamy ten etap Młodą Polską, a w innych krajach nosił nazwę: Młode Niemcy, Młode Włochy, Młoda Francja czy Młoda Skandynawia. Koniec wieku XIX przyniósł bunt synów przeciw ojcom pozytywistom, przeciwko materializmowi ich epoki. Jak to się stało? Imiona epoki Fin de siècle – bo koniec wieku; Modernizm – bo „nowe” występuje przeciw staremu (modern – nowoczesne); Dekadentyzm – bo schyłek wieku; Neoromantyzm
Poeci młodopolscy Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940) Poeta młodopolskich nastrojów. W swojej twórczości zawarł pesymistyczną filozofię dekadentyzmu, niepokoje końca wieku. Główne motywy poezji: przyroda, sztuka, miłość, śmierć. Ważne utwory: Koniec wieku XIX (swoisty program dekadentów), Nie wierzę w nic, Hymn do Nirwany, Lubię, kiedy kobieta…, Evviva l’arte, Melodia mgieł nocnych. Cechy poezji Tetmajera: umuzykalnienie, operowanie metodą synestezji, impresjonizm (operowanie barwą, ruchem, zmiennością obrazów) Ważne wiersze Koniec wieku XIX Ten wiersz najpełniej wyraża schopenhauerowski pesymizm
Osiągnięciem poprzedniej epoki w dziedzinie epiki był realizm. Przypomnijmy: powieść realistyczna prawdziwie ukazuje rzeczywistość i codzienne życie człowieka, jest wg Stendhala „zwierciadłem przechadzającym się po gościńcu”. Tworzył tę powieść właśnie Stendhal (np. Czerwone i czarne), tworzył ją Honoriusz Balzac (Ojciec Goriot, cykl Komedia ludzka itd). Teraz, w nowej epoce, realizm staje się punktem wyjścia do nowych poszukiwań i nowych sposobów tworzenia prozy. Punkt pierwszy tych poszukiwań to: Gustaw Flaubert (czyt. flober). Jego idea to
To utwory krótkie, czyta się je łatwo, często ze śmiechem, lecz jest to śmiech przez łzy, niepozbawiony goryczy. Świadczą o tym, że Czechow był świetnym obserwatorem życia. Rozglądając się dokoła, wybierał takie sytuacje, które prezentowały prawdę o człowieku i ówczesną rzeczywistość – lata osiemdziesiąte dziewiętnastego wieku w Rosji. Smutna była ta rzeczywistość i jej obywatele, lecz potrafił Czechow dostrzec w niej także aspekty komiczne. Każde opowiadanie to przykład z życia unaoczniający ludzkie śmiesznostki, wady, słabości ludzkiej psychiki.
