Tag "nietzscheanizm"
Pamiętaj! – Staffa zwykło się nazywać poetą trzech pokoleń, gdyż w czasie swojego 79-letniego życia ogarnął Młodą Polskę, dwudziestolecie międzywojenne i współczesność (czasy powojenne). W tradycji polskiej poezji pozostał poetą klasykiem – jednym z najważniejszych XX wieku. I. Debiutował w epoce Młodej Polski (w 1901 r.) – i w tym okresie można w jego twórczości wyróżnić następujące prądy: Nietzscheanizm – tom Sny o potędze, aprobata filozofii Nietzschego, siły jednostki. Wyrazem
Pamiętaj! Staffa zwykło się nazywać poetą trzech pokoleń, gdyż w czasie swojego 79-letniego życia ogarnął Młodą Polskę, dwudziestolecie międzywojenne i współczesność (czasy powojenne). W tradycji polskiej poezji pozostał poetą klasykiem – jednym z najważniejszych XX wieku. Debiutował w epoce Młodej Polski (w 1901 r.) – i w tym okresie można w jego twórczości wyróżnić następujące prądy: Nietzscheanizm – tom Sny o potędze, aprobata filozofii Nietzschego, siły jednostki. Wyrazem tych poglądów
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Chłopomania (ludomania) Rozwinięta w Młodej Polsce swego rodzaju moda na ludowość, która więcej miała wspólnego z oświeceniowym, konwencjonalnym sentymentalizmem niż romantyczną fascynacją ludowym światem wartości. Polegała na bezkrytycznym i naiwnym nieco uwielbieniu dla mieszkańców wsi. Nie chodziło jednak o autentyczne problemy, ale o stereotypowy obraz zakodowany w świadomości niektórych artystów
NIETZSCHEANIZM – prąd myślowy w filozofii i literaturze, który ukształtował się pod wpływem poglądów Friedricha Nietzschego (II połowa XIX w.). Nietzsche głosił pogardę dla słabości, bierności i pesymizmu, postulował konieczność przewartościowania wszystkich wartości – w tym ideałów humanitaryzmu, altruizmu itp., na rzecz popierania siły, energii, mocy wybitnych jednostek. Stworzył on pojęcie „nadczłowieka” – czyli właśnie wspaniałej, twórczej indywidualności, która powinna wpływać na losy świata. Do koncepcji tej odwołał się w
Motyw literacki – człowiek Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest – zawyrokował Joseph Conrad, angielski pisarz, polskiego pochodzenia. Miał rację. Gdzież nam, zwykłym ludziom, do arcydzieł? Są wprawdzie jednostki wybitne, ale są też potwory, świadczące o jakimś kosmicznym błędzie! Zresztą różne zdarzają się opinie na ten temat: W ludziach więcej rzeczy zasługuje na podziw niż na pogardę – upiera się Albert Camus, inny wielki obrońca etyki w literaturze. Ludzie są słabi,
Filozofia modernizmu to przede wszystkim trzy nazwiska. Schopenhauer tworzył na przełomie wieków XVIII i XIX, ale dopiero pod koniec stulecia przypomniano sobie o jego koncepcjach; Nietzsche; Bergson działali już w drugiej połowie stulecia. Co ich łączy? Wszyscy trzej czuli, że trzeba szukać całkowicie nowych dróg rozwoju filozofii – odmiennych niż dotychczasowe. Całkowicie zwątpili w wartość dokonań swoich poprzedników, starali się „zacząć od samego początku”. Świadomość głębokiego kryzysu kultury – chcieli
Literatura Młodej Polski Poezja młodopolska Jan Kasprowicz (1860-1926) – autor sonetów Z chałupy, Krzaku dzikiej róży, Hymnów Jeden z najważniejszych poetów epoki. Urodził się w rodzinie chłopskiej. Krzak dzikiej róży był przełomem modernistycznym w jego poezji. Hymny to największy poetycki wyraz buntu wobec Boga, apokaliptyczna wizja końca świata. W pierwszych latach XX wieku odsunął się od życia literackiego i zamieszkał w słynnej Harendzie, willi pod Zakopanem. Dorobek tego poety najłatwiej
Ten niemiecki filozof, który urodził się i znaczną część życia spędził w Gdańsku, swoje koncepcje tworzył w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku. Dopiero jednak pod koniec stulecia jego idee znalazły szeroki oddźwięk – wśród modernistycznych artystów i teoretyków sztuki. Przede wszystkim – były doskonałą pożywką dla zwolenników poglądów dekadenckich – Schopenhauer bowiem z całą siłą starał się dowieść kompletnej bezsensowności ludzkiego życia. Jego podstawowym motorem bowiem, według filozofa, jest popęd życiowy – wola życia – siła,
Filozofia Fryderyka Nietzschego Fryderyk Nietzsche był filozofem na swoje czasy zupełnie niezwykłym. Nie budował systemu mającego wyjaśnić naturę świata. Nie tworzył tajemniczo brzmiącej, półmatematycznej terminologii. Ba – on nawet nie starał się przyjmować modnej wówczas obiektywizującej, „naukowej postawy” wobec zjawisk, którymi się zajmował. Jego filozofia jest dalece subiektywna – formułowana z punktu widzenia niezależnej jednostki – mówiącej to, co czuje – bez klasycznego, logicznego dowodzenia i zachowania tradycyjnej ciągłości wypowiedzi. Indywidualistyczne, nieskrępowane
Leopolda Staffa zwykło się nazywać poetą trzech pokoleń, gdyż w czasie swojego 79-letniego życia ogarnął Młodą Polskę, dwudziestolecie międzywojenne i literaturę współczesną. Debiutował w epoce Młodej Polski (w 1901 r.) – i w tym okresie można w jego twórczości wyróżnić następujące prądy: Nietzscheanizm – tom Sny o potędze, aprobata filozofii Nietzschego, siły indywidualnej jednostki. Wyrazem tych poglądów jest wiersz Kowal. Dekadentyzm młodopolski – typowa dla epoki, nastrojowo-pesymistyczna atmosfera ujawnia się w słynnym wierszu pt. Deszcz jesienny z tomu Dzień
Filozofowie epoki Arthur Schopenhauer (Schopenhaueryzm) Filozofia pesymistyczna; zgodna z duchem epoki. Życie jest pasmem cierpień, dąży do katastrofy, tymczasem człowiek marzy o szczęściu – i wciąż spotyka go rozczarowanie. Ukojenie dają tylko: sztuka, natura, nirwana (niebyt) – motyw filozofii buddyjskiej. Dzieło: Świat jako wola i wyobrażenie Friedrich Nietzsche (Nietzscheanizm) Filozofia buntu przeciw zastanym wartościom, przeciw przeciętności i słabości człowieka. Nietzsche głosi wolę mocy oraz kult nadczłowieka – silnej jednostki, pełnej energii, uprawnionej do władzy nad
Poeci młodopolscy Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865-1940) Poeta młodopolskich nastrojów. W swojej twórczości zawarł pesymistyczną filozofię dekadentyzmu, niepokoje końca wieku. Główne motywy poezji: przyroda, sztuka, miłość, śmierć. Ważne utwory: Koniec wieku XIX (swoisty program dekadentów), Nie wierzę w nic, Hymn do Nirwany, Lubię, kiedy kobieta…, Evviva l’arte, Melodia mgieł nocnych. Cechy poezji Tetmajera: umuzykalnienie, operowanie metodą synestezji, impresjonizm (operowanie barwą, ruchem, zmiennością obrazów) Ważne wiersze Koniec wieku XIX Ten wiersz najpełniej wyraża schopenhauerowski pesymizm