Tag "teoria sokoła"
Kamizelka Lektura w epoce Stop! Jesteś w pozytywizmie! Akcja Kamizelki rozgrywa się w Warszawie – a była to prawdziwa stolica pozytywizmu. Wyobraź sobie dorożki stukające po brukowanych ulicach stolicy, damy spacerujące po Łazienkach, salony literackie i kawiarnie, cukiernie, w których głośno czytano kolejne odcinki powieści panów Sienkiewicza czy Prusa… Pierwsze sklepy przy Krakowskim Przedmieściu, cukiernie, kataryniarzy, pensje na które uczęszczały dziewczęta z dobrych domów i sporo biedoty. W tamtych czasach
Rodowód noweli Polskie nowele pisane zgodnie z teorią sokoła O problematyce nowel zapamiętaj! Postulaty pozytywistów w ich nowelach! O rodowodzie noweli zapamiętaj! Klasyczna postać noweli ukształtowała się we Włoszech w epoce renesansu – przede wszystkim pod piórem Giovanniego Boccaccia, autora Dekameronu (słynna teoria sokoła). W Polsce nowela pojawia się na dobre dopiero w okresie pozytywizmu – ale za to od razu jako jeden z najważniejszych gatunków literackich, ponieważ jako krótki
Boccaccio – twórca noweli nowożytnej Boccaccia nazywa się twórcą nowożytnej nowelistyki, gdyż Dekameron jest zbiorem nowel, skonstruowanych według wymogów tego gatunku. Klasyczną nowelą, która stała się wzorem późniejszych nowelistów, jest nowela pt. Sokół – od jej tytułu teorię dotyczącą budowy noweli, ściśle określającą wymagania tego gatunku, nazwano teorią sokoła. Sokół noweli to inaczej motyw, który stanowi oś kompozycyjną utworu. Często nadaje noweli tytuł. Tak jest we wzorcowej noweli – Sokół
TEORIA SOKOŁA – najbardziej rygorystyczna zasada określająca budowę klasycznej noweli, utworzona od tytułu słynnego utworu Giovanni Boccaccia pt. Sokół. Jest to nowela skomponowana w ten sposób, że centralny motyw – ośrodek kompozycyjny – pojawia się w każdej fazie noweli i odgrywa dominującą rolę w rozwiązywaniu problemu. Motyw ten z reguły bywa wyniesiony do tytułu noweli. U Boccaccia tak właśnie jest: sokół towarzyszy głównemu bohaterowi na każdym etapie wydarzeń, stanowi dlań
Nowela, zanim otrzymała swą pisemną formę, na początku była utworem funkcjonującym w tradycji ustnej – przeznaczonym do słuchania. Średniowieczni kupcy, którzy podróżowali po egzotycznych krajach i doznawali niezwykłych przygód, opowiadali potem niesamowite historie, obfitujące w obrazy pełne grozy i napięcia. Wypełniały one ludzką rzeczywistość, dodawały jej nieco barw, stąd też człowiek mający potrzebę doświadczenia czegoś niezwykłego w całkowicie zwykłym świecie, nie chciał się z nimi tak szybko rozstać. Wiedział jednak,
O miłości szlachcica Federigo degli Alberighi do Monny Giovanny. To nieco dziwna historia: młodzieniec kocha damę, która go nie chce. Mimo to urządza na jej cześć przyjęcie, popisuje się na turniejach tak, że traci wszystko oprócz ukochanego sokoła. Zubożały, wraca na wieś – tam żyje samotnie, polując z sokołem. W tym czasie Monna Giovanna zostaje wdową i z małym synkiem przenosi się na wieś – oczywiście w sąsiedztwo Federiga. Spotyka ją kolejne nieszczęście –
Gatunkiem tym jest nowela. Boccaccia nazywa się wręcz twórcą nowożytnej nowelistyki, gdyż Dekameron jest zbiorem nowel, skonstruowanych według wymogów tego gatunku. Są to zatem utwory o zwartej akcji, jednowątkowe. Centralny motyw, często zapowiadany w tytule, pojawia się potem w każdej fazie fabuły. W noweli występuje także niewiele postaci. Zredukowane są opisy, komentarze oraz charakterystyki bohaterów. Klasyczną nowelą, która stała się wzorem późniejszych nowelistów, jest nowela pt. Sokół, od jej tytułu teorię dotyczącą budowy noweli, ściśle
W odrodzeniu obowiązywało hasło powrotu do źródeł – teraz odczytanych i odkrywanych na nowo. Renesansowi twórcy i myśliciele zwrócili się w stronę tradycji greckiej i rzymskiej oraz biblijnej. Na nowo odczytywano Platona, zachwycano się pieśniami Horacego, przemówieniami Cycerona, rozmyślaniami Marka Aureliusza. Powstawały nowe tłumaczenia Biblii (nie należy tego łączyć tylko z reformacją) i fragmentów tej świętej księgi, jak choćby Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego. Nastąpiło nawet pewne pomieszanie, wynikające zarówno z zainteresowania
Nowele pozytywizmu Druga połowa lat siedemdziesiątych XIX wieku to złoty okres polskiej nowelistyki. Nowela okazała się gatunkiem świetnym do tego, by wzruszać, pokazywać, pouczać i propagować. O rodowodzie noweli zapamiętaj! Klasyczna postać noweli ukształtowała się we Włoszech w epoce renesansu – przede wszystkim pod piórem Giovanniego Boccaccia, autora Dekameronu (słynna teoria sokoła). W Polsce nowela pojawia się na dobre dopiero w okresie pozytywizmu – ale za to od razu jako jeden
Gloria victis Elizy Orzeszkowej To późna nowela Orzeszkowej, wydana dopiero w roku 1908. Tytuł oznacza „Chwała zwyciężonym”. Autorka składa w niej hołd powstańcom styczniowym. Co się dzieje? Tematem noweli jest epizod powstania styczniowego. Historia przyjaźni i śmierci dwóch młodych mężczyzn – powstańców z oddziału Traugutta. Przy jego boku walczyli między innymi Jagmin, bardzo waleczny i oddany ojczyźnie żołnierz, oraz Tarłowski, młody humanista, który choć był przeciwny rozlewowi krwi, ruszył do
