Arkadia jest mityczną krainą szczęśliwości – wiecznej wiosny, prostoty i miłosnych wzruszeń.
- Obraz taki stworzył Wergiliusz w swojej bukolicznej poezji – w Eklogach. Pierwowzorem krainy była Arkadia na środkowym Peloponezie – obszar biedny, zamieszkany przez pasterzy. W strofach Wergiliusza stała się jednak symbolem odwiecznych marzeń człowieka o mlekiem i miodem płynącej krainie spokoju, w której żyją ludzie w zgodzie z prawami natury.
- Myśl o arkadii nie opuściła późniejszych twórców:
- widział ją Jan Kochanowski w urokach wsi (Pieśń świętojańska o sobótce),
- Mikołaj Rej (Żywot człowieka poczciwego),
- tworzyli „sztuczne” kraje szczęśliwe inni myśliciele:
- Morus – Utopię,
- Krasicki – Nipu,
- Wolter – Eldorado,
- Swift – krainę Houyhnhnmów (koni).
- Dla polskich twórców niejednokrotnie arkadią dzieciństwa stawała się Litwa.
- Adam Mickiewicz odmalowuje ją w Panu Tadeuszu,
- Czesław Miłosz w Dolinie Issy, w wierszu W mojej ojczyźnie, do której nie wrócę.
- Tadeusz Konwicki w Rojsty, Sennik współczesny.
- Dla Cezarego Baryki, bohatera Przedwiośnia, taką krainą jest Baku – miasto dzieciństwa.
- Tułacze i emigranci postrzegają jako arkadię ojczyznę, do której tęsknią – wystarczy przypomnieć Norwida Moją piosenkę II lub Hymn (Smutno mi, Boże) Juliusza Słowackiego.
Arkadia – kraj szczęśliwy i sprawiedliwy. Inaczej raj, eden, kraina marzeń. Pisarze upatrywali jej w: życiu na wsi (arkadia wiejska), minionych latach dzieciństwa, utopijnych, wymyślonych krainach sprawiedliwości społecznej.
- Cechy arkadii wiejskiej:
spokój, życie w zgodzie z prawami natury, szczęście i harmonia, współistnienie z pięknem, sens życia odnaleziony w pracy na roli
- Cechy arkadii utopijnej:
sprawiedliwość społeczna, równość wszystkich obywateli wobec prawa, pogarda dla pieniądza czy pochodzenia,szacunek dla pracy.
Zabłyśnij!
Et in Arcadia ego – słynny cytat tradycyjnie tłumaczy się jako: i ja żyłem niegdyś w Arkadii i ja byłem szczęśliwy. Uwiecznił go jako napis nagrobkowy obraz Poussina Pasterze arkadyjscy.
Zobacz:
Sposoby kreowania arkadii w literaturze – omów na wybranych przykładach.
Skąd wziął się tak trwały w kulturze ludzkiej mit Arkadii? Kto go propagował?