Elementy lekkie i komediowe odnajdziemy w:
- Wątku miłosnym, który oparty jest po trosze na schemacie powieści Waltera Scotta, można by go w sposób ironiczny nazwać „biegiem z przeszkodami do ołtarza”, albowiem bohaterów na drodze do szczęścia bez przerwy spotyka coś, co niweczy ich zamierzenia.
- Śmieszyć mogą miłosne perypetie młodego Tadeusza, który z przerażeniem odkrywa zbyt grubą warstwę pudru na twarzy sporo starszej od siebie Telimeny i zwraca się ku Zosi, adorowanej z kolei przez Hrabiego.
- Niedługo potem sytuacja się odwraca – Telimena snuje plany małżeńskie w stosunku do Hrabiego, czułego na jej wdzięki, ten jednak „kocha” bardziej romantycznie i żenić się bynajmniej nie ma zamiaru. W rezultacie więc praktyczna Telimena wydaje się za Rejenta, a Tadeusz oświadcza się Zosi.
- W doborze postaci zastosował autor typowy dla komedii zabieg – kontrast charakterów. Młoda, niewinna Zosia o duszy prowincjuszki zostaje przeciwstawiona starszej, doświadczonej Telimenie, osobie o światowych manierach, za jaką uważa się sama bohaterka.
- Również poza wątkiem miłosnym odnajdziemy w Panu Tadeuszu wiele komicznych momentów, chociażby w sporze między Asesorem a Rejentem o to, który z chartów w czasie polowania schwytał zająca bądź też w epizodzie o Domejce i Dowejce.
- Komizm jest także obecny w kreowaniu poszczególnych postaci wypełniających świat przedstawiony Pana Tadeusza.
Bawi:- petersburska obsesja Telimeny,
- złota tabakiera Podkomorzego,
- chimeryczne zachowania Gerwazego,
- wybujały romantyzm i egzaltacja Hrabiego
- czy nawet próba samobójstwa Tadeusza, w którą nikt już od początku nie jest w stanie uwierzyć.
Jest więc Pan Tadeusz dobrze skomponowaną komedią, pozostaje tylko pytanie, czy ten typ humoru, jaki prezentuje, nie jest czasami już anachroniczny dla odbiorcy przyzwyczajonego do dowcipu opartego raczej na grotesce czy absurdzie?
Zobacz:
Strój szlachecki na podstawie Pana Tadeusza Adama Mickiewicza