Jan Kochanowski nazywany był polskim Horacym, gdyż czerpał natchnienie i wątki z twórczości starożytnego poety. Co Kochanowski pisał o nieśmiertelności sławy poetyckiej? Zrób krótką notatkę.
Pieśń XXIV (Księgi wtóre) Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony…
Od razu przychodzi na myśl inny utwór – pieśń Horacego Do Mecenasa zaczynająca się od słów:
Niezwykłe mając i niekruche skrzydła
wzlecę poeta z dwóch natur złożony.
Czy Kochanowski popełnił plagiat? Nie! Jak prawdziwy renesansowy humanista wzorował się na mistrzach ze starożytności i powtarzał motyw exegi monumentum. Możemy powiedzieć, że napisał parafrazę wiersza Horacego, choć tak naprawdę niewiele zmienił w oryginale – jego mecenasem jest Myszkowski, a narody, które o nim usłyszą, to nie Dakowie i Hiszpanie, ale Tatarzy i Anglicy. Kochanowski, w przeciwieństwie do anonimowych twórców średniowiecznych, tworzy dla swojej sławy. Wie, że to, co stworzył, ma wartość, czuje się wybrańcem muz, tym, o którym nie zapomną potomni. Poeta to nie zwykły człowiek, a ktoś wyjątkowy, złożony z natury ludzkiej i ptasiej; z części ludzkiej i boskiej – tej, która przeminie i tej nieśmiertelnej.
Inne wiersze Kochanowskiego o tej tematyce
Fraszki
- Ku Muzom:
Proszę, niech ze mną za raz me rymy nie giną,
Ale kiedy ja umrę one niechaj słyną! - Na swoje księgi,
- Na lipę (Uczony gościu!)
Pieśni
O sobie tak pisze Kochanowski w Pieśni X, Ksiąg pierwszych:
Kto mi dał skrzydła, kto mię odział pióry.
Pamiętaj o powiązaniach
Horacy, Exegi monumentum (Carm. III, 30)
William Szekspir, Sonet 55
Marmur, pomniki książąt złotem kryte
Mocy tych rymów nigdy nie przeżyją;
Bo wciąż lśnić będzie imię twe, tu ryte
W słowach, gdy głazy w pleśni czasu zgniją.
Jan Andrzej Morsztyn, Gadka wtóra
Trudno zgadnąć, z jakiej-em natury złożony:
Skrzydła mam, a nie latam (…)
Wszystkie utwory mówiące o tworzeniu poezji będą tu na miejscu, szczególnie te, które mówią o samotności i wyjątkowości poety, np. Gustaw-Konrad w Wielkiej Improwizacji.
Zobacz:
Motyw sławy poetyckiej w pieśniach Horacego i Jana Kochanowskiego
„Nie wszystek umrę”… Zaprezentuj wizję poety i poezji, jaką przedstawia Horacy w swych utworach.