PRESENT CONTINUOUS

Czas teraźniejszy ciągły (Present Continuous) tworzy się poprzez dodanie do odmiennego czasownika posiłkowego be czasownika głównego w formie ciągłej (z końcówką -ing), który nie podlega odmianie.

	Zdania twierdzące	Pytania (Inwersja)	Zdania przeczące (dodajemy not)
1 os. lp.	I am (I’m) doing – robię	Am I doing? – Czy robię?	I am not doing – Nie robię
2 os. lp.	You are (you’re) doing – robisz	Are you doing? – Czy robisz?	You are not doing – Nie robisz
3 os. lp.	He is (he’s) doing – robi She is (she’s) doing – robi It is (it’s) doing – robi	Is he doing? – Czy on robi? Is she doing? – Czy ona robi? Is it doing? – Czy robi?	He is not doing – On nie robi She is not doing – Ona nie jest It is not doing – To nie robi
1 os. lm.	We are (we’re) doing – robimy	Are we doing? – Czy robimy?	We are not doing – Nie robimy
2 os. lm.	You are (you’re) doing – robicie	Are you doing? – Czy robicie?	You are not doing – Nie robicie
3 os. lm.	They are (they’re) doing – robią	Are they doing? – Czy robią?	They are not doing – Nie robią

Uwaga

Język angielski uwielbia skróty, więc najczęściej w mowie, a zazwyczaj również i w piśmie, czasownik be ulega ściągnięciu:

I’m studying
you’re studying
he’s/ she’s/ it’s studying
we’re studying
they’re studying

Jeśli czasownik be nie jest ściągnięty, oznacza to szczególną emfazę, położenie nacisku na wypowiedź:

I’m listening to the radio. Słucham radia.
I am listening to the radio. (Ależ) ja słucham radia!

Zdania twierdzące

Podmiot + czasownik posiłkowy be w odpowiedniej formie (am/ is/ are) + czasownik podstawowy z końcówką -ing

I am reading. – (czytam)

Zdania pytające

Czasownik posiłkowy be w odpowiedniej formie (am/ is/ are) + podmiot + czasownik podstawowy z końcówką -ing, np.:

Am I reading? – (Czy czytam?)

Zdania przeczące

Podmiot + czasownik posiłkowy be w odpowiedniej formie (am/ is/ are) + not + czasownik podstawowy z końcówką -ing

I am not reading (nie czytam)

Uwaga!

Nie zawsze wystarczy dodać do podstawowej formy czasownika końcówkę -ing.

Jeżeli jakiś czasownik kończy się na literę -e, to należy ją usunąć przed dodaniem końcówki -ing:
- come – coming
- write – writing,
- continue – continuing

Jeżeli czasownik ma tylko jedną sylabę i kończy się na spółgłoskę poprzedzoną samogłoską, spółgłoska ulega podwojeniu:
- put – putting,
- get – getting,
- run – running,
- shop – shopping,
- begin – beginning

Jeśli czasownik ma więcej niż jedną sylabę, a kończy się spółgłoską poprzedzoną przez akcentowaną samogłoskę, końcowa spółgłoska również ulega podwojeniu, jak w przypadku:
- forget – forgetting,
- prefer– preferring,
- begin – beginning,
- forbid – forbidding

Jeśli czasownik zakończony jest literami -ie, to przed dodaniem końcówki -ing, należy zamienić je na -y:
- die – dying
- lie – lying

Czasu Present Continuous używamy:

1.
Gdy mówimy o tym, co dzieje się w danym momencie, w trakcie wypowiedzi. Dlatego też często on występuje z takimi wyrażeniami jak:

• now – teraz,
• today – dzisiaj,
• at the moment – w tym momencie,
• at present – obecnie,
• (at) this minute – w tej chwili,
• at the present moment – w chwili obecnej,
• right now – właśnie teraz,
• just now – właśnie teraz,

które stawiamy na końcu lub na początku zdania (w pytaniach są zawsze na końcu):

Just now my little sister is playing in the garden.
What are you doing now?
I can`t go out because I`m doing my exercise just now.
Mr. Brown is working in this room at the present moment.
Betty is learning English at the moment.
At the moment Betty is learning English.
Dinner is being served. (Właśnie wydaje się obiad)
Darek is drinking tea.
Listen, somebody is knocking at the door.

Te zdania odnoszą się do konkretnego momentu – momentu mówienia. Z tego względu czasu teraźniejszego ciągłego używa się w sprawozdaniach (np. sportowych), by podkreślić, że opisywane zdarzenia dzieją się w trakcie relacji.

2.
Do opisu sytuacji mających charakter tymczasowy.

I’m staying at the Victoria Hotel. (Mieszkam w hotelu Victoria.)

Na stałe mieszkam w swoim mieszkaniu, ale przyjechałem do Warszawy i zatrzymałem się na parę dni w tym hotelu i teraz tam mieszkam.

We have a daughter, Linda, who is living away at the moment.
For the present she is living in New York. (Obecnie mieszka w N.Y.)

I`m working at the factory.
Mary is getting up early this month.

Użyjemy tego czasu dla podkreślenia tymczasowości sytuacji. W tej chwili pracuję w fabryce, ale już niedługo zmieniam pracę. Zwykle Mary śpi do późna, ale w tym miesiącu wyjątkowo wstaje wcześniej.

3.
Do opisu czynności trwającej pewien określony czas, które nie dzieją się dokładnie w tej chwili mówienia o nich, ale w danym okresie czasu, rozumiejąc chwilę obecną nieco szerzej – jako bieżący okres czasu:

What exactly are you doing at present?
I`m reading „Alice in Wonderland” at present.
What are you doing these days?
John is not working on anything in particular.
This year he is lecturing on the theory of evolution.
What are you doing this month.

I’m writing my new adventure book now.
Możemy się pochwalić w rozmowie ze znajomym, ale trudno jest rozmawiać i pisać książkę. Wypowiedź więc dotyczy nie tego co robię w chwili mówienia, ale tego czym się zajmuję ostatnio. Tak samo należy rozumieć następującą wypowiedź:

Mark is studying Russian.
Jakiś czas temu pewnie uczył się niemieckiego albo francuskiego, a teraz wziął się za naukę rosyjskiego. Co nie oznacza, że robi to w chwili wypowiedzi.

Inna sytuacja. Rozmawiasz z koleżanką, gdy ona nagle przypomina sobie, że jej mama sama sprząta mieszkanie. Mówi:
I must go home. I’m helping my mom.
Muszę iść do domu. Pomagam mamie. (tak się z nią umówiłam, że będę pomagać w sprzątaniu)

Podobnie jest w przypadku procesów, które zachodzą obecnie:

Ralph is getting taller and taller.
People are drinking more and more coffee.
She is going slightly mad.
Our state economy is improving.
The Earth is getting warmer.

4.
Gdy mówimy o bliskiej przyszłości lub naszych konkretnych planach na niedaleką przyszłość, gdy jesteśmy niemal pewni, że coś się stanie (kiedy jesteśmy z kimś umówieni na obiad na sobotę lub mamy już kupione bilety na koncert w przyszłą niedzielę):

My sister is coming for lunch on Saturday.
We are going to a concert next Sunday.
We are spending the summer in the Mediterranean.
Our plane to Rome is taking off at 4 next Wednesday.
Your bus is starting in a few minutes.

6.
Gdy jakieś czynności odbywają się co prawda regularnie, ale ich regularność irytuje nas:

He is always going to bed past midnight. (Ciągle chodzi spać po północy.)
Phil is always playing the trumpet. (Filip stale gra na trąbce.) (bardzo mi to przeszkadza)
Mark is constantly asking silly questions. (Marek wiecznie zadaje głupie pytania.)
They are always grumbling. (Oni wiecznie narzekają.( (jak z nimi wytrzymać?!)
Why are you being so horrible to me? (Dlaczego jesteś dla mnie taki okropny?)
You are constantly doubting my words. (Stale wątpisz w prawdziwość moich słów.)
He is always singing in the morning. (Śpiewa całymi rankami. (co mnie mocno irytuje)

W tego typu zdaniach możemy użyć całego zestawu wyrażeń dla podkreślenia, że czynność występuje z irytującą częstotliwością:

always – zawsze
continually – ciągle
constantly – bez przerwy, wiecznie
perpetually – wiecznie

Uwaga! Takie zdanie jednoznacznie wyraża nasze podenerwowanie – więc ostrożnie z użyciem!

5.
Gdy jedna czynność (wyrażana w Present Continuous) jest tłem dla innej (wyrażanej w Present Simple):

When I am watching melodramas I always cry like a child. (Kiedy oglądam melodramaty, zawsze płaczę jak dziecko.)
When our mother is cooking she always listens to the radio. (Kiedy nasza matka gotuje, zawsze słuch radia.)
I often read while I’m eating. (Często czytam podczas jedzenia.)
I like to listen to the radio when I`m driving. (Lubię słuchać radia kiedy prowadzę.)
When she is not studying she practises swimming. (Ćwiczy pływanie, kiedy się nie uczy.)

Należy zapamiętać, że są takie czasowniki – wyrażające stany, a nie czynności – które nie występują w czasach continuous.

Można podzielić je na dwie grupy:

czasowniki odnoszące się do czynności naszego mózgu, do uczuć lub zmysłów, np.:
think, believe, hope, agree, disagree, realise, reckon, seem, understand, remember, forget, wish, want, like, admire, love, hate, notice, recognise, delight, impress, please, promise, surprise, swear, hear, see, smell, feel, taste.

czasowniki opisujące stałe relacje, takie jak posiadanie, zależności, potrzeby, właściwości fizyczne, np.:
have, belong, own, posses, enjoy, equal, prefer, desire, need, contain, resemble.

Wyjątkami w tej grupie mogą być takie czasowniki jak think, have, see, hear, feel, taste, smell. Mają one po prostu dwa znaczenia, i w jednym z nich występują wyłącznie w formie simple, w drugim zaś mogą występować w obydwu.