W którym z poznanych przez Ciebie dzieł literackich spotkałeś się z nawiązaniami do innych tekstów kultury?

Z takim nawiązaniem z pewnością spotkałeś się w:

Syzyfowych pracach Stefana Żeromskiego

Już w tytule możemy zauważyć nawiązanie do greckiego mitu o królu Syzyfie. Syzyf był słynącym ze sprytu władcą Koryntu. Za zdradę sekretów boskich został skazany na śmierć. Dwukrotnie udało mu się jednak uniknąć pobytu w Hadesie. Pierwszy raz: uwięził boga śmierci Tanatosa, chroniąc przed śmiercią nie tylko siebie, ale i wszystkich ludzi. Zakłócił w ten sposób naturalny porządek świata. Drugi raz: przed śmiercią (zadaną przez boga Aresa) nakazał żonie, aby nie urządzała mu pogrzebu. W podziemiach uprosił Hadesa, by pozwolił mu na chwilę powrócić na ziemię i ukarać niedobrą żonę, która nie odprawiła należnych obrzędów. Powrócił na ziemię i wcale nie miał zamiaru iść do Hadesu. Kiedy w końcu Hermesowi udało się go sprowadzić do krainy umarłych, bogowie skazali go na wieczną karę. W Tartarze miał wtaczać na górę ciężki głaz. Za każdym razem, kiedy Syzyf już docierał do szczytu, głaz wymykał mu się z rąk i staczał na dół. Syzyf musiał swoją mękę zaczynać od nowa.

Określenie „syzyfowa praca” oznacza pracę ciężką, bezcelową, nieprzynoszącą zamierzonego efektu. Wyrażenie to użyte w tytule powieści można rozumieć na kilka sposobów. Praca rusyfikatorów, którzy chcą podporządkować sobie chłopców, jest pracą syzyfową, ponieważ chłopcy, jak kamień, wymykają im się spod kontroli. Syzyfową pracą jest też zmaganie się młodych bohaterów z własnymi problemami, rusyfikacją. Cały czas mają nadzieję, że ich wysiłek przyniesie efekty. Niewątpliwie zwycięstwem jest ukończenie gimnazjum, ale dalszy etap życia – nieopisany w powieści – może okazać się porażką tak jak w przypadku Syzyfa.

Buszującym w zbożu Jerome’a Davida Salingera

Powieść nawiązuje do innych znanych dzieł dotyczących motywu wędrówki głównego bohatera, np. Odyseja, Don Kichot. Bohater wędruje i stawia czoło kolejnym wyzwaniom. To jego oczami poznajemy świat, jest to więc spojrzenie subiektywne. Buszującego w zbożu możemy też porównywać do wszystkich utworów, które opowiadają o buncie i młodości, np. mit o Dedalu i Ikarze, mit o Prometeuszu. W powieści zawarte jest również wyraźne nawiązanie do Romea i Julii – Holden wypowiada się na temat bohaterów tragedii Szekspira.

Weselu w Atomicach Sławomira Mrożka

To opowiadanie stanowi pewną odpowiedź na opis wesela Jagny i Boryny z Chłopów Władysława Reymonta. Utwór zawiera groteskowe zestawienie chłopskich obyczajów zaczerpniętych z Chłopów z absurdalną nowoczesnością. Mentalność uczestników wesela, ich obyczaje, tradycyjne elementy wesela niewiele różnią się od tych z powieści Reymonta. Chociaż bohaterów otacza nowoczesność (nawet fantastyczna, jakby z niesamowitych opowieści o dalekiej przyszłości), to oni nie zmieniają swej umysłowości.