Postacie realistyczne
– goście weselni – mają swoje autentyczne prototypy wśród ówczesnego społeczeństwa galicyjskiego, dlatego wystawienie dramatu w r. 1901 było także sensacją towarzyską, a autor spotkał się z wymówkami i zarzutami.
- Pan Młody i Panna Młoda – to poeta Lucjan Rydel i chłopka Jadwiga Mikołajczykówna, siostra żony Władysława Tetmajera (brata Kazimierza).
- Poeta – to sam Kazimierz Przerwa-Tetmajer.
- Gospodarz – Władysław Tetmajer, brat poety, który także ożenił się z chłopką (siostrą Panny Młodej) i w jego domu odbywało się wesele.
- Dziennikarz – Rudolf Starzewski, redaktor gazety Czas, należący do stronnictwa stańczyków (konserwatywnego, biernego i ugodowego wobec zaborcy ugrupowania).
- Radczyni – ciotka Rydla, pani profesorowa Domańska.
- Zosia i Maryna – Zosia i Maryna Pareńskie, córki znanego krakowskiego lekarza.
- Rachela – Pepa Singer, piętnastoletnia córka żydowskiego karczmarza z Bronowic.
Jak plotkuje Boy-Żeleński, małżeństwo Rydla i Jadwigi układało się później szczęśliwie, lecz inaczej potoczyły się losy Pepy Singer – bronowickiej żydówki, w rzeczywistości podobno bezbarwnej i nieciekawej, którą ubrał Wyspiański w nimb oryginalności i poezji. Pepa Singer stała się cieniem literackiej Racheli, istniała już później tylko pod jej imieniem i spędziła żywot „w artystycznych knajpach Krakowa”.
Co znaczą postacie fantastyczne pojawiające się gościom?
Symbolizują wewnętrzne lęki, kompleksy i rozterki weselników, są symbolami głębokich, nie zawsze uświadamianych sobie pokładów psychiki tych ludzi.
- Widmo, które nachodzi Marysię, jest wspomnieniem romantycznej miłości do umarłego za granicą malarza de Laveaux, tak podobne do Mickiewiczowskiej sceny z ballady pt. Romantyczność i do miłości Gustawa z IV części Dziadów.
- Stańczyk jest sumieniem Dziennikarza i aluzją do ideologii stańczyków. Wręcza mu swój kaduceusz – „mąć nim wodę, mąć”, odwołuje się do niepokojów Dziennikarza, czy jego postępowanie jest słuszne, do jego wątpliwości, czy nie zaciemnia on historii i nie przekreśla przyszłości, ucząc bierności i bezsensu działań wyzwoleńczych.
- Rycerz (Zawisza) przybywa do poety Tetmajera (autora m.in. dramatu Zawisza), który przecież w swojej poezji głosi pesymizm, dekadentyzm – a więc słabość. Natomiast Rycerz wykazuje i uosabia niejako siłę, moc, potęgę, do której tęskni w głębi duszy poeta.
- Hetman – magnat przybywa do Pana Młodego, który „zdradził” swoją klasę i żeni się z chłopką. To pojawienie ujawnia wewnętrzną rozterkę Pana Młodego, każe zastanowić się, czy w głębi jego duszy nie tkwi poczucie wyższości i odrębności szlacheckiej warstwy społecznej, a ślub z Jadwigą jest tylko modą i pozorem, a nie szczerym zbrataniem się z ludem.
- Upiór Szela – uosabia i przypomina odwieczny konflikt między panem a chłopem, nienawiść do szlachty, która tkwi w duszy Dziada, wspomnienie krwawych wypadków rebelii chłopskiej pod wodzą Jakuba Szeli.
- Wernyhora – legendarny lub historyczny bohater ukraiński, zwolennik porozumienia z Polską, wieszcz przepowiadający przyszłość jest tu sublimacją uczuć i pragnień Gospodarza, który chce zgody pomiędzy klasami społecznymi i wspólnego działania.
Zobacz:
Jakie słynne symbole z Wesela Wyspiańskiego możesz wymienić i jak je rozszyfrujesz?
77. Przedstaw Wesele Stanisława Wyspiańskiego jako dramat realistyczno-symboliczny.
Historia oraz współczesność w Weselu Stanisława Wyspiańskiego