Klasycyzm
- Racjonalizm jako podstawowy punkt ideologii.
- Sztuka ma realizować prawdę i piękno, istotna kategoria mimesis (wierność, naśladowanie, rzeczywistość).
- Twórcy klasycyzmu nawiązują do antyku i starożytnych ideałów.
- Uznają normy w literaturze i sztuce wyznaczone przez Arystotelesa (Poetyka) i Boileau (Sztuka poetycka). Obowiązują jedność czasu, miejsca, akcji, zasada decorum, jednolitość stylu itp.
- Twórcy klasycyzmu:
- Nicolas Boileau,
- Wolter,
- Daniel Defoe,
- Denis Diderot.
Sentymentalizm
- Ośrodkiem nurtu jest uczucie, wrażliwość, serce i natura – w opozycji do klasycznego rozumu i nauki.
- Ojcem sentymentalizmu jest Jean Jacques Rousseau.
- Empiryzm i sensualizm są metodami poznania świata.
- Dzieło sztuki ma mówić o uczuciach, psychice człowieka, bohaterem staje się wrażliwy, uczuciowy człowiek.
- Sentymentaliści tworzą sielankę i powieść sentymentalną.
- Twórcy sentymentalizmu:
- Jean Jacques Rousseau,
- Laurence Sterne.
Rokoko
- Najważniejszą kategorią stylu jest piękno.
- Utwory rokokowe są ulotne, lekkie, wdzięczne i eleganckie (precyzyjne w formie).
- Odwoływano się do epikureizmu, opowiadano o flircie, namiętnościach, miłości zmysłowej.
- Rokokowi twórcy najczęściej związani byli z kulturą dworską.
- Gatunki rokoka: erotyk, epigramat.
- Twórcy rokoka:
- Choderlos de Laclo,
- Pierre Beaumarchais.
Zapamiętaj!
- Jeśli: spokój, ład, harmonia, nawiązania do antyku, tradycyjne normy literackie – to klasycyzm.
- Jeśli: uczuciowość, prostota, idealizacja natury – to sentymentalizm.
- Jeśli: wdzięk, lekkość, piękno i cele rozrywkowe – to rokoko
Zobacz:
Główne nurty artystyczne oświecenia