Dobro
- Aniołowie (m.in. Anioł Stróż)
- Duchy po prawej stronie
- Pokora księdza Piotra
- Polska młodzież cierpiąca w więzieniach i na Syberii
- Patriotyzm części polskiego społeczeństwa („wewnętrzny ogień”)
Zło
- Diabły
- Duchy po lewej stronie
- Pycha Konrada
- Carscy urzędnicy, w tym Nowosilcow
- Polacy nietroszczący się o ojczyznę, kolaboranci i karierowicze (zewnętrzna skorupa „sucha i plugawa”)
Konkretne wydarzenia historyczne (1823 r.) podniósł Mickiewicz do rangi ponadczasowego ścierania się dobra i zła. Przedstawił prześladowanie polskich patriotów w kategoriach religijnych – to walka Boga i jego aniołów z szatanem i jego diabłami. Nadał cierpieniu Polaków wymiar niemal sakralny. To nowe „światło na ziemi”, którego boi się zło, a więc despota, to Polacy, po których stronie jest słuszność i dobro. A Bóg nagrodzi dobro i szybko nadejdzie zwycięstwo Polski (widział to ksiądz Piotr), a może nawet – za jej sprawą, jak za sprawą Mesjasza – zbawienie ludów Europy.
Innym biblijnym odniesieniem jest motyw rzezi niewiniątek: „Panie, cała Polska młoda/ wydana w ręce Heroda” – czytamy.
Zobacz:
Zaprezentuj treść całości utworu Adama Mickiewicza pt. Dziady
Przedstaw i oceń Konrada z III części Dziadów jako bohatera romantycznego i oceń jego postawę
Kompozycja III części Dziadów jako wzór dramatu romantycznego.