Sprawdź swoją wiedzę z modernizmu
1. Filozofowie, którzy mieli wpływ na ukształtowanie światopoglądu epoki modernizmu to między innymi Artur Schopenhauer, Fryderyk Nietzsche, Henryk Bergson. Podane zostały pojęcia określające ich własny światopogląd. Które zostało przyporządkowane błędnie?
a) Schopenhauer – woluntaryzm
b) Nietzsche – immoralizm
c) Bergson – nihilizm
2. Który z wymienionych malarzy jest autorem obrazu pt. Impresja, wschód słońca?
a) Jean Renoir
b) Claude Monet
c) Edgar Degas
d) Paul Gaugin
3. Które z wymienionych cech przypisałbyś secesji?
a) linia o niespokojnym, kapryśnym kształcie
b) kolory brunatno-szare
c) motywy kwiatowe i roślinne
d) proporcja, ład
4. Krzyk Edwarda Müncha zaliczyłbyś do malarstwa:
a) naturalistycznego
b) symbolicznego
c) impresjonistycznego
d) historycznego
5. Polscy malarze epoki modernizmu – Leon Wyczółkowski, Władysław Podkowiński, Olga Boznańska – to malarze:
a) impresjoniści
b) realiści
c) ekspresjoniści
d) symboliści
6. Który z wymienionych twórców jako pierwszy sformułował ideę „sztuki dla sztuki”?
a) Stanisław Przybyszewski
b) Artur Górski
c) Zenon Przesmycki
d) Teofil Gautier
7. Które z wymienionych cech przypisałbyś parnasizmowi?
a) podporządkowanie poezji funkcjom dydaktycznym
b) kunsztowna forma
c) wyzwolenie z nakazów sztuki zaangażowanej
d) respektowanie określonych reguł gatunkowych
e) brak rygoryzmu formalnego
8. Którymi cechami odznaczała się poetyka ekspresjonizmu?
a) ostry kontrast
b) łączenie efektów słowa, dźwięku, barwy, zapachu
c) karykatura
d) groteska
e) liryczność, nastrojowość
9. Naturalizm jako technikę obrazowania po raz pierwszy zastosowano:
a) w powieści pozytywistycznej
b) w wierszach średniowiecznych
c) w sonetach Z chałupy Jana Kasprowicza
d) w wierszu Padlina Baudelaire’a
10. Które z wymienionych poniżej cech charakteryzują następujący fragment wiersza?
Szumiący z dala wśród kamieni
w słońcu się potok skrzy i mieni
w srebrnotęczowy sznur.
Ciemnozielony w mgle złocistej
wśród ciszy drzemie uroczystej
głuchy, smrekowy las
a) poetyka skrótu
b) efekty wizualne, dźwiękowe
c) nastrojowość
d) operowanie drapieżnym detalem
e) użycie onomatopei
11. Które z wymienionych tekstów zawierają elementy symbolizmu?
a) Statek pijany A. Rimbauda
b) Z chałupy J. Kasprowicza
c) Ludzie bezdomni S. Żeromskiego
d) Padlina Ch. Baudelaire’a
e) Lord Jim J. Conrada
12. W których z wymienionych tekstów funkcjonują motywy dekadenckiego sposobu myślenia?
a) w Deszczu jesiennym L. Staffa
b) w Niewiernym K. Przerwy-Tetmajera
c) w Przedśpiewie L. Staffa
d) w Weselu St. Wyspiańskiego
e) w Ogrodzie przedziwnym L. Staffa
13. Który z podanych utworów spełnia koncepcje dramatu jako „syntezy sztuk”?
a) Moralność pani Dulskiej G. Zapolskiej
b) Dzika kaczka H. Ibsena
c) Wesele St. Wyspiańskiego
d) Panna Maliczewska G. Zapolskiej
14. Która z osób-dramatu Wesela Stanisława Wyspiańskiego została niewłaściwie przyporządkowana swojemu „rozmówcy”?
a) Dziennikarz – Stańczyk
b) Poeta – Rycerz Czarny
c) Dziad – Chochoł
d) Gospodarz – Wernyhora
15. Który z wymienionych pisarzy był twórcą szkicu pt. Powieść eksperymentalna?
a) Teofil Gautier
b) Emil Zola
c) Joseph Conrad
d) Antoni Czechow
e) Fiodor Dostojewski
16. Elementy jakich tendencji artystycznych charakterystycznych dla modernizmu, funkcjonują w Lordzie Jimie Josepha Conrada?
a) naturalizmu
b) realizmu
c) impresjonizmu
d) symbolizmu
e) ekspresjonizmu
17. Jaki typ narracji zastosował Conrad w Lordzie Jimie?
a) tylko narrację wszechwiedzącą
b) narrację wielopiętrową
c) tylko narrację auktorialną
d) tylko narrację z perspektywy postaci
18. Zasady zaproponowane przez Conrada w Lordzie Jimie to:
a) etyka uznająca kompromisy
b) relatywizm moralny
c) maksymalizm etyczny
19. Który z utworów polskiego modernizmu można by skomentować cytatem z Nietzschego: „Wszystko idzie, wszystko powraca; wiecznie toczy się koło bytu, wszystko zamiera, wszystko zakwita: wiecznie rok bytu bieży”:
a) Ludzi bezdomnych S. Żeromskiego
b) Wesele St. Wyspiańskiego
c) Chłopi Wł. Reymonta
d) Dies irae J. Kasprowicza
e) Zmierzch S. Żeromskiego
20. Który z wymienionych utworów podejmuje problem teodycei chrześcijańskiej?
a) Ludzie bezdomni S. Żeromskiego
b) Dies irae J. Kasprowicza
c) Chłopi Wł. Reymonta
d) Zapomnienie S. Żeromskiego
21. O którym z utworów modernizmu Kazimierz Wyka napisał:
Mitotwórstwo […] sięgnęło do prastarych i powszechnych w dawnych formach sposobów dostrzegania obecności mitu w otaczającej rzeczywistości oraz tłumaczenia owej rzeczywistości poprzez obecność mitu […]
a) o Ludziach bezdomnych S. Żeromskiego
b) o Chłopach Wł. Reymonta
c) o Weselu St. Wyspiańskiego
d) o Zmierzchu S. Żeromskiego
22. W opisanym przez Reymonta w Chłopach porządku obrzędowo-religijnym zabrakło celowo jednego, ważnego święta. Które to święto?
a) Wielkanoc
b) Boże Ciało
c) Nowy Rok
d) Wigilia Bożego Narodzenia
23. Jakich narratorów wprowadził Reymont do powieści Chłopi?
a) tylko narratora wszechwiedzącego
b) narratora wszechwiedzącego, narratora-bohatera
c) narratora wszechwiedzącego, wiejskiego gawędziarza, młodopolskiego stylizatora
24. Który z wymienionych dramatów literatury współczesnej nawiązuje do Wesela Stanisława Wyspiańskiego na zasadzie aluzji literackiej?
a) Kartoteka T. Różewicza
b) Tango S. Mrożka
c) Ślub W. Gombrowicza
25. która ze znanych postaci artystycznego środowiska Krakowa z czasów modernizmu tak oto pisze o sobie:
Początkowo byłem prostym widzem i gościem „Zielonego Balonika”. Zanurzony smętnie w bakteriologii i hematologii, przygotowując się do niedoszłej, na szczęście, habilitacji na wydziale lekarskim, […] bawiłem się serdecznie, podziwiając talent Nosa […]. Nos zaproponował mi, abym do spółki z nim napisał szopkę do „Zielonego Balonika”…
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
26. O których poetach Młodej Polski piszą krytycy w następujących fragmentach? Odpowiedź wpisz w wykropkowane miejsce.
a)
Znać go osobiście, przyjąć go u siebie na jour fixie należało do rywalizacji salonów, a jego ręką mieć napisany choćby krótki aforyzm – to już była zdobycz jakby nie z tego świata. Roje rozgorączkowanych wielbicielek stanowiły naturalne uzupełnienie osoby ………………………………………….. ?
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
b)
Wzrosły wśród śmieci i wśród braku chleba, o własnych siłach zdobył wykształcenie, które umożliwiło mu dwudziestoletnią ciężką pracę w redakcjach dzienników Krakowa, następnie zaś objęcie katedry literatury porównawczej na Uniwersytecie Jana Kazimierza […]
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
27. Sprawdź, czy znasz publicystykę modernizmu. W wykropkowane miejsce wpisz autora i tytuł podanych niżej fragmentów szkiców krytycznych i określ, o czym mówią?
a)
Sztuka nie ma żadnego celu, jest celem sama w sobie, jest absolutem, bo jest odbiciem absolutu – duszy.
A przecież jest absolutem, więc nie może być ujętą w żadne karby, nie może być na usługach jakiejśkolwiek idei […]
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
b)
[…] mistycyzm mógł i musiał dalej ciągnąć swe dzieło w literaturze – i odrodził się w dzisiejszym symbolizmie, który może się uważać za nowy, pierwszy po romantyzmie, rzeczywisty etap rozwoju poezji, bo doktryna naturalistyczna wskutek jednostronności swej stanowi objaw reakcji jedynie, nie zaś szczebel dalszy w drabinie ewolucyjnej.
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
c)
Pamiętam go jak dziś, jak szczelnie zapięty w swój czarny tużurek stał całą noc oparty o futrynę drzwi, patrząc swoimi stalowymi, niesamowitymi oczami. Obok wrzało weselisko, huczały tańce, a tu do tej izby raz po raz wchodziło parę osób, raz po raz dolatywały jego uszu strzępy rozmowy. I tam ujrzał, i usłyszał swoją sztukę […]
Odp. …………………………………………………………………………………………………………………….
28. W poetyce jakiego nurtu (np. symbolizmu, naturalizmu itp.) zostały napisane dane poniżej fragmenty tekstów. Nazwę kierunku wpisz w wykropkowane miejsce.
a)
Trąba dziwny dźwięk rozsieje,
ogień skrzepnie, blask ściemnieje,
w proch powrócą światów dzieje
Jan Kasprowicz Dies irae
Odp. ……………………………………………………………
b)
Błękit oglądał szkielet przepysznej budowy,
Co w kwiat rozkwitał jaskrawy,
Smród zgnilizny tak mocno uderzał do głowy
Żeś omal nie padła na twarzy.
Charles Baudelaire Padlina
Odp. ……………………………………………………………
c)
Po łące cichej, jasnej,
w srebrne objętej ramy
przez opalowy strumień,
złote się kładą plamy
Kazimierz Przerwa-Tetmajer W lesie
Odp. ……………………………………………………………
Odpowiedzi:
1. c;
2. b;
3. a, c;
4. b;
5. a;
6. d;
7. b, c, d;
8. a, c, d;
9. b;
10. b, c, e;
11. a, c, e;
12. a, b, d;
13. c;
14. c;
15. b;
16. c, d;
17. b;
18. c;
19. c;
20. b;
21. b;
22. c;
23. c;
24. b;
25. Tadeusz Boy-Żeleński;
26.
a) Kazimierz Przerwa-Tetmajer,
b) Jan Kasprowicz;
27.
a) Stanisław Przybyszewski Confiteor – o idei czystej sztuki – „sztuki dla sztuki”,
b) Zenon Przesmycki Wstęp do wyboru pism dramatycznych M. Maeterlincka” – o poetyce symbolizmu,
c) Tadeusz Boy-Żeleński Plotka o Weselu – o Wyspiańskim obserwującym wesele Rydla i Mikołajczykówny;
28.
a) symbolizm-ekspresjonizm,
b) naturalizm,
c) impresjonizm
Zobacz: